DETERMINING DENTAL TOURISM POTENTIAL OF TRABZON PROVINCE: A QUANTITATIVE RESEARCH ON DENTISTS AND TRAVEL AGENCIES
Yıl 2023,
, 2057 - 2076, 25.12.2023
Sevda Kanca
,
Muhammet Caner Kaya
Öz
Dental tourism refers to the practice of travelling to another country for dental care. This trend has become widespread in recent years due to the high cost of dental care services in developed countries, as well as the combination of factors such as advanced technology, availability of skilled professionals and holidaying. The study aims to reveal the current situation of Trabzon province to become a dental tourism destination. It is thought that the study will contribute to the practice with the features of Trabzon's potential to be a dental tourism destination, the lack of similar studies for Trabzon region and making suggestions to practitioners for the region to become a dental tourism destination. The data of the study, which was constructed with quantitative research methods, were obtained by questionnaire technique. The sample of the study consists of 250 participants from dentists and travel agencies operating in Trabzon. The demographic data of the participants and their answers to the statements were frequency analysed and four dimensions were determined by factor analysis. The differences of the four dimensions according to various variables were analysed. It was concluded that Trabzon has the capacity to be a dental tourism destination and that there are opportunities to meet the tourism needs of patients who will choose Trabzon for dental treatment. In the light of the results, it is suggested that dental tourism stakeholders in Trabzon should intensify domestic and international promotions and stakeholders should use digital media more effectively.
Kaynakça
- Ahmadimanesh, F., Paydar, M. M., & Asadi-Gangraj, E. (2019). Designing a mathematical model for dental tourism supply chain. Tourism management(75), 404-417. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2019.06.001
- Akbar, F. H., Rivai, F., Abdullah, A. Z., & Awang, A. H. (2021). Relationship between information access, service quality, costs saving, cultural similarity and supporting service towards medical (dental) tourism patients' satisfaction. Joumal of Dentomaxillofacial Science, 6(1), 31-34. https://doi.org/10.15562/jdmfs.v6i1.1106
- Akyüz, H. E. (2018). Yapı Geçerliliği İçin Doğrulayıcı Faktör Analizi: Uygulamalı Bir Çalışma. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 186-198. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.414490
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Asai, R. G., & Jones, K. D. (2007). Am I obligated to treat a patient whose need for emergency care stems from dental tourism? The Journal of the American Dental Association, 138(7), 1018-1019. https://doi.org/10.14219/jada.archive.2007.0301
- Badri, S. A., & Yarmohamadi, N. (2022). A Game Theory–Based Model for Dental Centers in a Competitive Market of Dental Tourism under Government Intervention. Journal of Applied Research on Industrial Engineering, 9(1), 78-94. http://dx.doi.org/10.22105/jarie.2021.300196.1370
- Barrowman, R. A., Grubor, D., & Chandu, A. (2010). Dental implant tourism. Australian Dental Journal, 55, 441-445. https://doi.org/10.1111/j.1834-7819.2010.01267.x
- Binoy, T. A., & Monisha, A. (2011). Dental Tourism Development in India: An Emopirical Study. Atna Journal of Tourism Studies, 6(1), 65-83. https://doi.org/10.12727/ajts.6.5
- Buzcu, Z., & Birdir, K. (2019). Türkiye’de medikal turizm incelemesi: Özel hastanelerde bir çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 311-327. https://doi.org/10.21547/jss.430941
- Conti, A., Delbon, P., Laffranchi, L., & Paganelli, C. (2014). What about the dentist–patient relationship in dental tourism?. Journal of Medical Ethics, 40(3), 209-210. https://doi.org/10.1136/medethics-2013-101415
- Deasy, R., Kim, J.-Y., & Hong, S.-A. (2014). A Comparative Study of Knowledge, Attitude, and Experience Towards Dental Tourism Between Indonesian and Korean People. Journal of Digital Convergence, 12(3), 299-308. https://doi.org/10.14400/JDC.2014.12.3.299
- Fetscherin, M., & Stephano, R.-M. (2016). The Medical Tourism Index: Scale Development and Validation. Tourism Management, 52, 539-556. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2015.08.010
- Fortune Business Insights (2023). Dental Market Size, Share& COVID-19 Impact analysis https://www.fortunebusinessinsights.com/dental-market-106251
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
- Ghosh, T., & Mandal, S. (2018). Medical Tourism Experience: Conceptualization, Scale Development, and Validation. Journal of Travel Research, 1-14. https://doi.org/10.1177/0047287518813469
- Gönül, E., & İçöz, O. (2020). Dental Turistlerin Destinasyon Ziyaret Motivasyonları ve Didim Örneği. Turizm Akademik Dergisi, 7(1), 195-208.
- Hair Jr., J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective. Upper Saddle River: Pearson Education.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tathham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis. Pearson Education Limited.
- Hair, Jr., J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate Data Analysis Eight Edition. United Kingdom: Cengage Learning EMEA.
- Hanefeld, J., Lunt, N., Smith, R., & Horsfall, D. (2015). Why do medical tourists travel to where they do? The role of networks in determining medical travel. Social Science & Medicine, 124, 356-363. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2014.05.016
- Işık, C., & Tanrısevdi, A. (2020). Dental Turizmde Alternatif Bir Hedef Pazar: Aydın’da Yaşayan Yerleşik Yabancılar. The Journal of International Scientific Researches, 5(3), 242-266.
- Jaapar, M., Musa, G., Moghavvemi, S., & Saub, R. (2017). Dental tourism: Examining tourist profiles, motivation and satisfaction. Tourism Management, 61, 538-552. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2017.02.023
- Jurisic, E., & Radovic, T. C. (2017). Dental Tourism - An Opportunity For Croatian Tourism. Interdisciplinary Management Research XII, 297-311.
- Kaçmaz, Y. Y., & Kahveci, A. (2016). Dental Turistlerin Dental Turizm Deneyimine Yönelik Bir Araştırma: Alanya Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1899-1908.
- Kamath, K., Hugar, S., Kumar, V., Gokhale, N., Uppin, C., & Hugar, S. S. (2015). The business and pleasure of teeth: Dental tourism. International Journal of Contemporary Dental and Medical Reviews. https://doi.org/10.15713/ins.ijcdmr.82
- Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler (Güncellenmiş 2. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayın.
- Kovács, E., & Szocska, G. (2013). 'Vacation for your teeth'–dental tourists in Hungary from the perspective of Hungarian dentists. British Dental Journal, 215(8), 415-418. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2013.995
- Loubeau, P. R. (2009). The globalization of dental care: An opportunity for Croatian tourism. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 57(2), 193-199.
- Lovelock, B., Lovelock, K., & Lyons, K. (2018). The impact of outbound medical (dental) tourism on the generating region: New Zealand dental professionals' perspectives. Tourism Management, 67, 399-410. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.02.001
- Lwin, H. N., Punnakitikashem, P., & Thananusak, T. (2021). The level and determinants of international patient satisfaction with dental tourism in Bangkok, Thailand. Cogent Business & Management, 8, 1898316. https://doi.org/10.1080/23311975.2021.1898316
- Munyar, V. (2023). 250 bin ‘dental turist’ geliyor, ağzında ihraç ürünümüzle dönüyor. https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/250-bin-dental-turist-geliyor-agzinda-ihrac-urunumuzle-donuyor/680823
- Oltean, F. D., Gabor, M. R., Stăncioiu, A.-F., Kardos, M., Kiss, M., & Marinescu, R. C. (2020). Aspects of Marketing in Dental Tourism-Factor of Sustainable Development in Romania. Sustainability, 12(10), 4320. https://doi.org/10.3390/su12104320
- Österle, A., Balazs, P., & Delgado, J. (2009). Travelling for teeth: characteristics and perspectives of dental care tourism in Hungary. British Dental Journal, 206(8), 425-428. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2009.308
- Özkan, M. E. (2019). Sağlık Turizmi Kapsamında Türkiye’nin Medikal Turizm Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 50-64.
- Peručić, D. (2019). Limitations and development opportunities of dental tourism: The case of Croatia. Ekonomski vjesnik, 32(1), 93-104. https://orcid.org/0000-0003-1329-2666
- Rasan, D., & Rasan, L. (2022). Application of DENTALQUAL model in measuring the satisfaction of domestic dental tourists during COVID-19 pandemic. Journal of Applied Health Sciences, 8(1), 57-65. https://doi.org/10.24141/1/8/1/6
- RJ, A., Shenoy, R. P., Jodalli, P. S., & Mohammed, I. P. (2020). Benefits of Medical and Dental Tourism - A Review. IOSR Journal of Dental and Medical Sciences (IOSR-JDMS), 19(3 Ser.12), 26-31. https://doi.org/10.9790/0853-1903122631
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.). Boston: Pearson.
- Tanrısevdi, A., & Işık, C. (2020). Bir Hedef Pazar Seçeneği Olarak Alman Dental Turistler Açısından Türkiye ve Macaristan’daki Dental Tedavi Fiyatlarının Karşılaştırılması. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 328-348.
- Tetik Küçükelçi, D. (2019). Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS) Üzerine Bir Çalışma. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(5), 85-91. https://doi.org/10.31461/ybpd.560253
- Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü (2023). T.C. Sağlık Bakanlığı Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü, Diş Polikliniği, Diş Muayenehanesi ve Diş Hekimi Verileri (Veriler dilekçe ile istenmiş ve İl Sağlık Müdürü Hakan Usta tarafından verilmiştir).
Turner, L. (2008). Cross-border dental care: ‘dental tourism’ and patient mobility. British Dental Journal, 204(10), 553-554. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2008.403
- TÜRSAB Doğu Karadeniz BTK (2023). Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Doğu Karadeniz Bölge Temsil Kurulu, Seyahat Acentası Verileri (Veriler dilekçe ile istenmiş ve TÜRSAB Doğu Karadeniz BTK Başkanı H. Volkan Kantarcı tarafından verilmiştir.)
- Türkiye İstatistik Kurumu (2023). Geliş Nedenine Göre Çıkış Yapan Ziyaretçiler. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=egitim-kultur-spor-ve-turizm-105&dil=1
- Yılmaz, G., Kurtaran, A. T., & Yücesan, B. (2019). Sağlık Turizmi Potansiyelinin İncelenmesi: Trabzon İli. International Journal of Economic & Administrative Studies, (22).
- Zoltan, J., & Maggi, R. (2011). What is Tourism in Dental Tourism? https://ssl.lu.usi.ch/entityws/Allegati/pdf_pub5354.pdf
TRABZON İLİNİN DENTAL TURİZM POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ: DİŞ HEKİMLERİ VE SEYAHAT ACENTELERİ ÜZERİNE NİCEL BİR ARAŞTIRMA
Yıl 2023,
, 2057 - 2076, 25.12.2023
Sevda Kanca
,
Muhammet Caner Kaya
Öz
Dental turizm, diş bakımı için başka bir ülkeye seyahat etme pratiğini ifade eder. Bu eğilim, gelişmiş ülkelerdeki diş bakımı hizmetlerinin yüksek maliyetinin yanı sıra, ülkelerdeki ileri teknoloji, yetenekli profesyonellerin mevcudiyeti ve tatil yapma gibi faktörlerin bir araya gelmesiyle son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Çalışma, Trabzon ilinin dental turizm destinasyonu olabilmesi için mevcut durumunun ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Trabzon'un bir dental turizm destinasyonu olma potansiyeli, Trabzon bölgesi için benzer çalışmanın olmaması ve bölgenin dental turizm destinasyonu olabilmesi için uygulayıcılara önerilerde bulunması özellikleriyle çalışmanın uygulamaya katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Nicel araştırma yöntemleriyle inşa edilen çalışmanın verileri anket tekniği ile elde edilmiştir. Araştırmanın örneklemini Trabzon’da faaliyet gösteren diş hekimlerinden ve seyahat acentelerinden 250 katılımcı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler SPSS 22 paket programı ile analiz edilmiştir. Katılımcıların demografik verilerinin ve ifadelere verdikleri cevapların frekans analizi yapılmış, faktör analizi ile dört boyut belirlenmiştir. Ortaya konulan dört boyutun çeşitli değişkenlere göre farklılıkları analiz edilmiştir. Trabzon’un dental turizm destinasyonu olabilme kapasitesi bulunduğu ve dental tedavi için Trabzon’u seçecek hastaların turizm ihtiyaçlarını giderebilecek olanakların mevcut olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Sonuçlar ışığında; Trabzon’daki dental turizm paydaşlarının yurtiçi ve yurtdışında tanıtımları yoğunlaştırmalarını ve paydaşların dijital mecrayı daha etkin kullanmaları önerilmiştir
Kaynakça
- Ahmadimanesh, F., Paydar, M. M., & Asadi-Gangraj, E. (2019). Designing a mathematical model for dental tourism supply chain. Tourism management(75), 404-417. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2019.06.001
- Akbar, F. H., Rivai, F., Abdullah, A. Z., & Awang, A. H. (2021). Relationship between information access, service quality, costs saving, cultural similarity and supporting service towards medical (dental) tourism patients' satisfaction. Joumal of Dentomaxillofacial Science, 6(1), 31-34. https://doi.org/10.15562/jdmfs.v6i1.1106
- Akyüz, H. E. (2018). Yapı Geçerliliği İçin Doğrulayıcı Faktör Analizi: Uygulamalı Bir Çalışma. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 186-198. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.414490
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Asai, R. G., & Jones, K. D. (2007). Am I obligated to treat a patient whose need for emergency care stems from dental tourism? The Journal of the American Dental Association, 138(7), 1018-1019. https://doi.org/10.14219/jada.archive.2007.0301
- Badri, S. A., & Yarmohamadi, N. (2022). A Game Theory–Based Model for Dental Centers in a Competitive Market of Dental Tourism under Government Intervention. Journal of Applied Research on Industrial Engineering, 9(1), 78-94. http://dx.doi.org/10.22105/jarie.2021.300196.1370
- Barrowman, R. A., Grubor, D., & Chandu, A. (2010). Dental implant tourism. Australian Dental Journal, 55, 441-445. https://doi.org/10.1111/j.1834-7819.2010.01267.x
- Binoy, T. A., & Monisha, A. (2011). Dental Tourism Development in India: An Emopirical Study. Atna Journal of Tourism Studies, 6(1), 65-83. https://doi.org/10.12727/ajts.6.5
- Buzcu, Z., & Birdir, K. (2019). Türkiye’de medikal turizm incelemesi: Özel hastanelerde bir çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 311-327. https://doi.org/10.21547/jss.430941
- Conti, A., Delbon, P., Laffranchi, L., & Paganelli, C. (2014). What about the dentist–patient relationship in dental tourism?. Journal of Medical Ethics, 40(3), 209-210. https://doi.org/10.1136/medethics-2013-101415
- Deasy, R., Kim, J.-Y., & Hong, S.-A. (2014). A Comparative Study of Knowledge, Attitude, and Experience Towards Dental Tourism Between Indonesian and Korean People. Journal of Digital Convergence, 12(3), 299-308. https://doi.org/10.14400/JDC.2014.12.3.299
- Fetscherin, M., & Stephano, R.-M. (2016). The Medical Tourism Index: Scale Development and Validation. Tourism Management, 52, 539-556. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2015.08.010
- Fortune Business Insights (2023). Dental Market Size, Share& COVID-19 Impact analysis https://www.fortunebusinessinsights.com/dental-market-106251
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
- Ghosh, T., & Mandal, S. (2018). Medical Tourism Experience: Conceptualization, Scale Development, and Validation. Journal of Travel Research, 1-14. https://doi.org/10.1177/0047287518813469
- Gönül, E., & İçöz, O. (2020). Dental Turistlerin Destinasyon Ziyaret Motivasyonları ve Didim Örneği. Turizm Akademik Dergisi, 7(1), 195-208.
- Hair Jr., J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective. Upper Saddle River: Pearson Education.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tathham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis. Pearson Education Limited.
- Hair, Jr., J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate Data Analysis Eight Edition. United Kingdom: Cengage Learning EMEA.
- Hanefeld, J., Lunt, N., Smith, R., & Horsfall, D. (2015). Why do medical tourists travel to where they do? The role of networks in determining medical travel. Social Science & Medicine, 124, 356-363. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2014.05.016
- Işık, C., & Tanrısevdi, A. (2020). Dental Turizmde Alternatif Bir Hedef Pazar: Aydın’da Yaşayan Yerleşik Yabancılar. The Journal of International Scientific Researches, 5(3), 242-266.
- Jaapar, M., Musa, G., Moghavvemi, S., & Saub, R. (2017). Dental tourism: Examining tourist profiles, motivation and satisfaction. Tourism Management, 61, 538-552. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2017.02.023
- Jurisic, E., & Radovic, T. C. (2017). Dental Tourism - An Opportunity For Croatian Tourism. Interdisciplinary Management Research XII, 297-311.
- Kaçmaz, Y. Y., & Kahveci, A. (2016). Dental Turistlerin Dental Turizm Deneyimine Yönelik Bir Araştırma: Alanya Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1899-1908.
- Kamath, K., Hugar, S., Kumar, V., Gokhale, N., Uppin, C., & Hugar, S. S. (2015). The business and pleasure of teeth: Dental tourism. International Journal of Contemporary Dental and Medical Reviews. https://doi.org/10.15713/ins.ijcdmr.82
- Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler (Güncellenmiş 2. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayın.
- Kovács, E., & Szocska, G. (2013). 'Vacation for your teeth'–dental tourists in Hungary from the perspective of Hungarian dentists. British Dental Journal, 215(8), 415-418. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2013.995
- Loubeau, P. R. (2009). The globalization of dental care: An opportunity for Croatian tourism. Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 57(2), 193-199.
- Lovelock, B., Lovelock, K., & Lyons, K. (2018). The impact of outbound medical (dental) tourism on the generating region: New Zealand dental professionals' perspectives. Tourism Management, 67, 399-410. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.02.001
- Lwin, H. N., Punnakitikashem, P., & Thananusak, T. (2021). The level and determinants of international patient satisfaction with dental tourism in Bangkok, Thailand. Cogent Business & Management, 8, 1898316. https://doi.org/10.1080/23311975.2021.1898316
- Munyar, V. (2023). 250 bin ‘dental turist’ geliyor, ağzında ihraç ürünümüzle dönüyor. https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/250-bin-dental-turist-geliyor-agzinda-ihrac-urunumuzle-donuyor/680823
- Oltean, F. D., Gabor, M. R., Stăncioiu, A.-F., Kardos, M., Kiss, M., & Marinescu, R. C. (2020). Aspects of Marketing in Dental Tourism-Factor of Sustainable Development in Romania. Sustainability, 12(10), 4320. https://doi.org/10.3390/su12104320
- Österle, A., Balazs, P., & Delgado, J. (2009). Travelling for teeth: characteristics and perspectives of dental care tourism in Hungary. British Dental Journal, 206(8), 425-428. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2009.308
- Özkan, M. E. (2019). Sağlık Turizmi Kapsamında Türkiye’nin Medikal Turizm Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 50-64.
- Peručić, D. (2019). Limitations and development opportunities of dental tourism: The case of Croatia. Ekonomski vjesnik, 32(1), 93-104. https://orcid.org/0000-0003-1329-2666
- Rasan, D., & Rasan, L. (2022). Application of DENTALQUAL model in measuring the satisfaction of domestic dental tourists during COVID-19 pandemic. Journal of Applied Health Sciences, 8(1), 57-65. https://doi.org/10.24141/1/8/1/6
- RJ, A., Shenoy, R. P., Jodalli, P. S., & Mohammed, I. P. (2020). Benefits of Medical and Dental Tourism - A Review. IOSR Journal of Dental and Medical Sciences (IOSR-JDMS), 19(3 Ser.12), 26-31. https://doi.org/10.9790/0853-1903122631
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.). Boston: Pearson.
- Tanrısevdi, A., & Işık, C. (2020). Bir Hedef Pazar Seçeneği Olarak Alman Dental Turistler Açısından Türkiye ve Macaristan’daki Dental Tedavi Fiyatlarının Karşılaştırılması. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 328-348.
- Tetik Küçükelçi, D. (2019). Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS) Üzerine Bir Çalışma. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(5), 85-91. https://doi.org/10.31461/ybpd.560253
- Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü (2023). T.C. Sağlık Bakanlığı Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü, Diş Polikliniği, Diş Muayenehanesi ve Diş Hekimi Verileri (Veriler dilekçe ile istenmiş ve İl Sağlık Müdürü Hakan Usta tarafından verilmiştir).
Turner, L. (2008). Cross-border dental care: ‘dental tourism’ and patient mobility. British Dental Journal, 204(10), 553-554. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2008.403
- TÜRSAB Doğu Karadeniz BTK (2023). Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Doğu Karadeniz Bölge Temsil Kurulu, Seyahat Acentası Verileri (Veriler dilekçe ile istenmiş ve TÜRSAB Doğu Karadeniz BTK Başkanı H. Volkan Kantarcı tarafından verilmiştir.)
- Türkiye İstatistik Kurumu (2023). Geliş Nedenine Göre Çıkış Yapan Ziyaretçiler. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=egitim-kultur-spor-ve-turizm-105&dil=1
- Yılmaz, G., Kurtaran, A. T., & Yücesan, B. (2019). Sağlık Turizmi Potansiyelinin İncelenmesi: Trabzon İli. International Journal of Economic & Administrative Studies, (22).
- Zoltan, J., & Maggi, R. (2011). What is Tourism in Dental Tourism? https://ssl.lu.usi.ch/entityws/Allegati/pdf_pub5354.pdf