ÜNİVERSİTE TERCİHİNDE ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNİN KULLANILMASI: VAKIF ÜNİVERSİTELERİNİN AMELİYATHANE PROGRAMLARI ÜZERİNE BİR ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ UYGULAMASI

Yıl 2018, , 265 - 286, 20.12.2018

Nuri Özgür Doğan , Hatice Uçak

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.465190

Cited By: 2

Öz

Türkiye’de son yıllarda üniversite sayısının artmasıyla birlikte öğrencilerin tercih edebileceği devlet ya da vakıf üniversitesi alternatifleri de çoğalmıştır. Bir yükseköğretim programını tercih ederken öğrencilerin dikkate aldığı çok sayıda kriter ve alternatif söz konusudur. Bu çalışmanın amacı bir yükseköğretim programı tercih edilirken dikkate alınan kriterlerin önem derecesinin belirlenmesi ve alternatif üniversiteler arasından en uygun olanının seçilmesidir. Bu amaç doğrultusunda vakıf üniversitelerinin ameliyathane programlarının seçimi problemi ele alınmış ve söz konusu karar probleminin çözümünde çok kriterli karar verme yöntemlerinden birisi olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) kullanılmıştır. Yöntemin uygulanması sonucunda yedi kriter önem sırasına dizilmiş ve dört alternatif üniversite arasından en uygun olanı tespit edilmiştir. Kriterlerin ağırlıkları ile alternatif üniversitelerin sıralamaları belirlenirken iki ayrı sınıftan öğrencilerin görüşlerinden faydalanılmıştır. Birinci sınıf öğrencilerinin ortak görüşlerine göre kriterlerin önem sıralaması baştan sona taban puan, burs, öğrenim ücreti / aile ve çevreye yakınlık, akademik kadro, fiziki yapı ve yerleşke ve kültürel etkinlikler olarak bulunmuştur. İkinci sınıf öğrencilerinin ortak görüşlerine göre ise bu sıralama taban puan, öğrenim ücreti, aile ve çevreye yakınlık, burs, akademik kadro, fiziki yapı ve yerleşke ve kültürel etkinlikler şeklinde olmuştur. Kriterler bakımından benzer görüşler ortaya çıkmış fakat tercih edilen alternatif üniversite sıralaması bakımından iki sınıf arasında belirgin farklılıkların olduğu görülmüştür. Son olarak, çalışmanın kısıtlarından ve gelecekte yapılacak araştırmalara ilişkin önerilerden bahsedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ameliyathane Programları, Analitik Hiyerarşi Prosesi, Vakıf Üniversiteleri

Kaynakça

• 1. TÜSAP (2016), Sağlıkta Sürdürülebilirlik Vizyon Toplantısı,3, Sağlık Teknolojileri Raporu. 2. T.C. Sağlık Bakanlığı (2016), Sağlık istatistikleri yıllığı 2015-183, Ankara. 3. T.C. Sağlık Bakanlığı (2016), Sağlık istatistikleri yıllığı 2015-93, Ankara. 4. Doğan, N.Ö. Gencan S. (2013), Seyahat acentası yöneticilerinin bakış açısıyla en uygun otel seçimi: bir analitik hiyerarşi prosesi (Ahp) uygulaması, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 41(1), 69-88. 5. Sağlık Bakanlığı. (2016), Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015; Sağlık Hizmeti Verilen Kurumlar ve Altyapıları. Sağlıkta İnsan Kaynakları, 91- 181 Ankara. 6. Uçak, H. (2016). Ameliyathanede yönetim-organizasyon ve cerrahi uygulamalar kitabı, Antalya; Kongre kitabevi. 7. Özgüven, N. (2011), Vakıf üniversitesi tercihinin analitik hiyerarşi süreci ile belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30 (1). 8. Özden Ü. H. (2008) Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile İlkokul Seçimi, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C.24, S.1, İstanbul. 9. Göksu, A. Güngör,İ. “Bulanık Analitik Hiyerarşik Proses Ve Üniversite Tercih Sıralamasında Uygulanması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi C.13, S.3,1-26. 10. Pekkaya, M. Çolak, N. (2013), Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin AHP İle belirlenmesi, International Journal of Social Science volume 6 Issue 2, 797‐818. 11. Yıldız, A. (2014), En İyi Üniversite Seçiminde Analitik Ağ Prosesinin Kullanımı, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 2, 108-119. 12. Akdeniz, A. H. Turgutlu, T. (2007), Türkiye’de Perakende Sektöründe Analitik Hiyerarsik Süreç Yaklaşımıyla Tedarikçi Performans Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 9, S.1, s. 1-17. 13. Başlıgil, H. (2005) The Fuzzy Analytic Hiyerarchy Process For Software Selection Problems, Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, C.3, İstanbul. 14. Dündar, S. Ecer, F. (2008), Öğrencilerin GSM Operatörü Tercihinin Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemiyle Belirlenmesi, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İİBF, C.15, S.1,s.1-1. 15. Güngör, İ. İşler. Büyüker, D. (2005), Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile Otomobil Seçimi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.1, S.2, Zonguldak. 16. Kuruüzüm A. (2001) Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları, Akdeniz Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.1, S.1, Antalya. 17. Manap, G. (2006), Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile Turizm Merkezi Seçimi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, S.2, s. 157-170. 18. Murat, G. Çelik, N.(2007), Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile Otel İşletmelerinde Hizmet Kalitesini Değerlendirme: Bartın Örneği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, C.3, S.6, s.1-20. 19. Özden, Ü. H. (2008), Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile İlkokul Seçimi, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C.24, S.1, İstanbul. 20. Aydın, Ö. Öznehir, S. Akçalı, E. (2009), Ankara İçin Optimal Hastane Yeri Seçiminin Analitik Hiyerarşi Süreci İle Modellenmesi” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y. C.14, S.2 s.69-86. 21. İnce, Ö. Bedir, N. Eren, T. (2016), Hastane Kuruluş Yeri Seçimi Probleminin Analitik Hiyerarşi Süreci İle Modellenmesi: Tuzla İlçesi Uygulaması, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 1(3): 08-2. 22. Türeli, Şalvarvı, N. Davraz, Manap, G. (2016), Hizmet Sektöründeki Personelin Seçiminde AHP ve VIKOR Yönteminin Kullanımı: Özel Hastaneler Açısından Bir İnceleme, The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, Number: 44 , p. 249-262. 23. Önüt, S. Tuzkaya, U. R. Kemer, B. (2008), Araştırma Makalesi/ Research Article An Analytıcal Network Process Approach To The Choıce Of Hospıtal Location”, Journal of Engineering and Natural Sciences, Sigma Vol./Cilt 25 Issue/Sayı 4. 24. Ağaç, G. Baki, B. (2016), Sağlık Alanında Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri Kullanımı: Literatür İncelemesi, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2016; 19(3): 343-363. 25. Kısakürek, M. M. Elden, S. (2011), Hastanelerde En Uygun Stok Kontrol Yönteminin Analitik Hiyerarşi Süreci ile Seçimi: Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesinde Bir Uygulama”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı 2. 26. Dhir, S., Marinov, M.V., Worsley, D. (2015). Application of the analytic hierarchy process to identify the most suitable manufacturer of rail vehicles for High Speed 2, Case Studies on Transport Policy, 3, 431-448. 27. Owusu-Agyeman, Y., Larbi-Siaw, O., Brenya, B., Anyidoho, A. (2017). An embedded fuzzy analytic hierarchy process for evaluating lecturers’ conceptions of teaching and learning, Studies in Educational Evaluation, 55, 46-57. 28. Saaty, T.L. (1980), The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York. 29. Saaty, R.W. (1987). The Analytic Hierarchy Process: What it is and how it is used, Math Modelling, 9(3-5), 161-176.