YABANCI PARA CİNSİNDEN BORÇLANMA VE İŞLETME KARLILIĞI
Yıl 2021,
, 1316 - 1329, 30.09.2021
Şükriye Gül Reis
,
Ömer Özçiçek
Öz
Firmalar yaptıkları sabit sermaye yatırımları ve çalışma sermayesi ihtiyaçları için özkaynak ve yabancı kaynak kullanırlar. Yabancı kaynak finansmanı tercihlerinde yerli para birimi ve döviz cinsinden borçlanırlar. Kullanmış oldukları kaynak bileşimleri firmanın ağırlıklı ortalama sermaye maliyetini oluşturur. Firmalar bu maliyeti yatırımlarının net bugünkü değerini iskonto ederken kullanırlar ve bunu yaparken net bugünkü değeri maksimize edecek en düşük maliyete ulaşmak isterler. Bu bağlamda çalışmanın amacı, firmaların finansman tercihlerinde döviz finansmanına yer vermelerinin firma karlılığı üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu amaçla üç adet karlılık göstergesi kullanılmıştır. Bunlar aktif karlılığı, öz kaynak karlılığı ve toplam sermaye karlılığıdır. Döviz cinsinden finansman başta olmak üzere firma karlılığını etkileyeceği düşünülen bir takım firma bazlı rasyolar bağımsız değişken olarak kullanılmıştır. Ayrıca makroekonomik etkiler de gözönünde bulundurularak çalışmaya kontrol değişken olarak eklenmiştir. Borsa İstanbul 30 Endeksi’ nde faaliyet gösteren sanayi şirketlerinin 2010-2019 yılları arasındaki çeyrek dönemlik verileri kullanılarak panel regresyon analiz yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, döviz cinsinden borçlanma işletmenin aktif karlılığını ve toplam sermaye karlılığını istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif etkilemektedir.
Kaynakça
- Alp, B. ve Yalçın, C. (2015). Türkiye’de Şirketlerin Borç Dolarizasyonu ve Büyüme Performansı. TCMB Çalışma Tebliği, N: 15/01.
- Bae, S. C., Kim, H.S. and Kwon, T. H. (2016). Foreign Currency Debt Financing, Firm Value, and Risk: Evidence from Korea Surrounding the Global Financial Crisis. Asia-Pacific Journal of Financial Studies, 45(1), 124-152.
- Clark, E., and Judge, A. (2009). Foreign Currency Derivatives Versus Foreign Currency Debt and the Hedging Premium. European Financial Management Journal, 15 (3): 606–642.
- Erlat, H. (2006). Panel Data: A Selective Survey.
- Gabrijelcic, M., Herman, U. and Lenarcic, A. (2016). Firm Performance and (Foreign) Debt Financing Before and During the Crisis: Evidence from Firm-Level Data. European Stability Mechanism Research Paper No. 15.
- Ghosh, S. (2008). Leverage, Foreign Borrowing And Corporate Performance: Firm-Level Evidence For India. Applied Economics Letters, 15(8), 607-616.
- Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics, Fourth Edition, New York: McGraw-Hill Publication.
- Mefteh-Wali, S. and Rigobert, M.-J. (2018). The Dual Nature of Foreign Currency Debt and Its Impact on Firm Performance: Evidence from French Non-Financial Firms. Management International, 23 (1), 68–77.
- Miller, M. and Modigliani, F. (1958). The Cost of Capital, Corporation Finance, and the Theory of Investment. American Economic Review, 48(3), 261 – 297.
- Myers, S. C. (1977). Determinants of Corporate Borrowing. Journal of Financial Economics, 5(2), 147-175.
- Özmen, E., Şahinöz, S. ve Yalçın, C. (2012). Profitability, Saving and Investment of Non-Financial Firms in Turkey. TCMB 12/14.
- Tatoğlu, F. Y. (2012). Panel Veri Ekonometrisi. İstanbul: Beta Yayınevi.
- Türel, O. (2010). Türkiye’de 1994, 2001 ve 2008-9 Ekonomik Krizlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Ekonomik Yaklaşım, 21(75), 27-75.
- Vivel-Búa, M., González, L. O., López, S. F. and Santomil, P.D. (2015). Is Value Creation Consistent With Currency Hedging?. European Journal of Finance, 21(0-11), 912-945.
- Wooldridge, J. M. (2003). Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, London: The MIT Press.