ÖRGÜTSEL GÜVEN İLE PSİKOLOJİK SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİYİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 163 - 188, 16.12.2015

N. Derya Özler Hilal Yıldırım

Öz

Çalışma hayatında yaşanan değişimler ve özellikle de örgütlerde sergilenen pozitif davranışlar, sağlıklı bir çalışma yaşamı, kaliteli iletişim ve işbirliği, takım ruhunun geliştirilmesi gibi olumlu sonuçları da beraberinde getirmektedir. Söz konusu pozitif davranışlardan biri olan psikolojik sermaye, örgütlerin temel kaynağı olan güven kavramının bir sonucu olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda örgüt yapısı üzerine yürütülen çalışmalarda, örgütleri başarılı kılan faktörler arasında, örgütün sahip olduğu güven atmosferinin önemli bir yerinin olduğu ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda çalışanların olumlu davranışlarının incelenmesinde önemli çalışmalardan biri olan psikolojik sermaye kavramı da gerek bireyleri, gerekse örgütleri başarılı kılan faktörler arasındadır. Bu çalışmada örgütsel güven ile psikolojik sermaye arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Eğitim sektöründeki bir kamu kurumunda çalışan 103 personele uygulanan ankete dayanarak yapılan analizler sonucunda, kurumda örgütsel güven ve psikolojik sermaye arasında, aynı zamanda örgütsel güven ile psikolojik sermaye boyutlarından umut ve iyimserlik arasında pozitif bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Örgütsel güven, Psikolojik sermaye.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel güven, Psikolojik sermaye

Kaynakça

• Akçay, V. H. (2011). Pozitif psikolojik sermaye kavramı ve işletmelerde sürdürülebilir rekabet üstünlüğünü sağlamadaki rolü, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-98.
• Akdoğan, A. ve Polatçı, S. (2013). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun etkisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Erzurum, 17 (1), 273-293.
• Avey, J. B., Luthans, F. ve Youssef, C. M. (2010). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of Management, 36(2), 430-452.
• Baier, A. C. (1986). Trust And Antitrust, Ethics, (96), 231-260.
• Bhattacharya, R., Devinney, T. M. and Pillutla, M. M. (1998). A formal model of trust based on outcomes, Academy of Management, (23), 3, 459-472.
• Baloğlu, N. ve Karadağ, E. (2008). Öğretmen yetkinliğinin tarihsel gelişimi ve ohio öğretmen yetkinlik ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (56), 572-574.
• Baş, T. (2001). Anket, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Butler, J.K. (1991). Toward understandig and measuring conditions of trust: evolution of conditions of trust inventory, Journal of Management, 17, 643-663.
• Carver, C. S. ve Scheier, M. E. (1987), “Dispositional optimism and physical well- being: The influence of generalized outcome expectancies on health”, Journal of Personality, 55(2), 169-210.
• Chenhall, R. H. ve L. K., Smith, (2003). Performance measurement and reward systems, trust and strategic change. Journal of Management Accounting Research, 15(1), 117-143.
• Cook J. ve T. Wall (1980). New work attitude measures of trust, organizational commitment and personal need non-fulfilment. Journal of Occupational Psychology, No: 53, 39-52.
• Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel psikolojik sermaye: bir ölçek uyarlama çalışması. Amme İdare Dergisi, 45(1), 121-137.
• Demirel, Y. (2008). Örgütsel güvenin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Tekstil sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 15(2), 179-194.
• Deutsch, M.(1958). Trust and suspicion. The Journal of Conflict Resolution, 2, 4, 265- 279.
• Eid, J., Kathryn, M. Gerry, L., Christian, L. J. ve Johnsen, B. H. (2012). Leadership, psychological capital and safety research: conceptual iues and future research questions. Safety Science, Vol:50, 55-61.
• Eli, I. (2007). Özdüzenleme Eğitimi Fen Başarısı ve Özyeterlilik, Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Erkmen, T. ve Esen, E. (2013). Psikolojik sermaye ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Öneri Dergisi, 10, 39, 23.-30.
• Erkuş, A. ve Fındıklı, M.A. (2013). Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42, 2, 302-318.
• Gider, Ö. (2010). Eğitim araştırma hastanelerinde çalışan personelin örgütsel bağlılık, örgütsel güven ve iş doyum düzeylerinin araştırılması. Yönetim Dergisi, 21, 65, 81- 105.
• Gilbert, J. A. ve Thomas L.T. (1998). An examination of organizational trust antecedents. Public Personnel Management, (27), 3, 321-338.
• Günaydın, S. C. (2001). İşletmelerde Örgütsel Adalet ve Örgütsel Güven Değişkenlerinin Politik Davranış Algısı ve İşbirliği Yapma Eğilimine Etkisini İnceleyen Bir Çalışma, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Harland, L., Harrison, W., Jonse, J.R. ve Palmon, R. R. (2005). Leadership behaviors and subordinate resilience. Journal of Leadership and Organizational Studies, 11 (2), 2-14.
• İşcan, Ö. F. ve Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 4, 198-203.
• Karacaoğlu, K. ve İnce, F. (2013). Pozitif örgütsel davranışın örgütsel sinizm üzerindeki etkileri: kayseri ilindeki imalat sanayi işletmelerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 18 (1), 181-201.
• Keleş, H. N. (2011). Pozitif psikolojik sermaye: tanımı, bileşenleri ve örgüt yönetimine etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3, 2, 343-350.
• Koç, H. ve Yazıcıoğlu, İ. (2011). Yöneticiye duyulan güven ile iş tatmini arasındaki ilişki: kamu ve özel sektör karşılaştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 46-57. Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organization behavior. Journal of Organizational Behavior, 23 (6), 695-706.
• Luthans, Fred vd. (2007). Positive psychological capital: measurement and relationship with performance and satisfaction. Published in Personnal Psychology (60), 541-572.
• Maclnnis, D. J. ve G. E., D. Mello (2005). The concept of hope and its relevance to product evaluation and choice. Journal of Marketing, 69, 1-14.
• Mayer, R. C, James H. D. ve Schoorman, F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. Academy of Management Review, 20, 3, 709-734.
• Naktiyok, A. ve Durdağ, M. (2011). Psikolojik taciz algısının örgütsel güven üzerindeki rolü. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 1, 2, 5-37.
• Norman, S. M. (2006). The role of trust: ımplications for psychological capital and authentic leadership. UMI, 1-216.
• Nyhan, R.C. ve H. A. Marlowe (1997). Development and psychometric properties of the organizational trust inventory. Evaluation Review, 21, 5, 614-635.
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., Cömert, M. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7/1, 103-124.
• Özer, P. S., Topaloğlu, T. ve Özmen, Ö. T. (2013). Destekleyici örgüt ikliminin, psikolojik sermaye ile iş doyumu ilişkisinde düzenleyici etkisi. Ege Akademik Bakış, Cilt: 13, Sayı: 4, 437-447.
• Özkalp, E. (2009). Örgütsel davranışta yeni bir boyut: pozitif (olumlu) örgütsel davranış yaklaşımı ve konuları. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı İçinde (s.21-23), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Özler, D. E., Atalay, C. G. ve Şahin, M. D. (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır?. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2, 2, 47-57.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları. Doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Raja, U. ve Abbas, M. (2010). Impact of psychological capital on innovative performance and job stress. 15th International Business Research Conference.
• Reinke, S. J. (2003). Does the form really matter? Leadership, trust, and acceptance of
• Administration, 23(1), 23-37.
• Schriesheim, C.A. Pillai, R. ve Williams, E.S. (1999). Fairne perceptions and trust as mediators for transformational and transactional leadership: a two-sample study. Journal Of Management, 25 (6), 897-933.
• Sezgin, F. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 489-502.
• Smith, R. C., Gretchen, V. ve Avey, J. (2009). Authentic leadership and positive psychological: the mediating role of trust at the group level of analysis. Sage Publications, 15, 3, 227-240.
• Snyder, C. R. (1995). Conceptualizing, measuring, and nurturing hope. Journal of Counseling and Development, 73, 3, 355-360.
• Stajkovic, A. D. ve Luthans, F. (1998). Self effecacy and work-related performans: a meta analysis. Psycnological Bulletin, 124, 2, 240-261.
• Sıtar, K. (2013). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik ve Psikolojik Sermaye Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tekingündüz, S. (2012). Örgütsel Bağlılık Üzerinde Örgütsel Güven ve İş Tatmininin Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tusaie, K. ve J., Dyer (2004). Resilience: a historical review of the construct. Holistic Nursing Practicee, 18(1), 3-10.
• Uygur, A., (2007). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi,1, 71-85.
• Walumbwa, F., Avey, J., B, Luthans, F. ve A., Oke (2011). Authentically leading groups: the mediating role of collective psychological capital and trust. Journal of Organizational Behavior, 32(1), 4-24.
• Warre, H. C. (2003). Psikoloji Sözlüğü, Ankara:Yeryüzü Yayınevi.
• Wooley, L., Caza, A. ve L. Levy (2011). Authentic leadership and follower development: psychological capital, positive work climate, and gender. Journal of Leadership& Organizational Studies, 18(4), 438-448.
• Yıldız, H.(2015). Pozitif Psikolojik Sermaye Örgütsel Güven ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Yılmaz, K. (2008). The relationship between organizational trust and organizational commitment in turkish primary schools. Journal of Alied Sciences, 8(12), 2293-2299. Yılmaz, A. ve Atalay, C.G. (2009). A theoretical analyze on the concept of trust in organisational life. European Journal of Social Sciences, 8(2), 341-352.
• Zamahani, M., Ghorbani, V. ve F. Rezaei (2011), Impact of authentic leadership and psychological capital on followers’ trust and performance. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 5(12), 658-667. of Public Personnel.