HİZMETKAR LİDERLİK ALGILAMALARININ TÜKENMİŞLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: OTEL İŞLETMELERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 1, 14 - 26, 30.06.2017

Metin Kaplan Arzu Uzun

Öz

Bu çalışmanın amacı, hizmetkar liderlik
algılamalarının tükenmişlik üzerindeki etkisini analiz etmektir. Nevşehir
ilinde faaliyet gösteren otel işletmelerinde çalışanlardan oluşan örneklemden
anket aracılığıyla veri toplanmış ve değerlendirilmiştir. Regresyon analizi
sonuçlarına göre; ahlaki davranmanın duygusal tükenme üzerinde negatif bir
etkiye sahip olduğu, ancak hizmetkar liderliğin diğer alt boyutlarının duygusal
tükenme üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Duygusal
destek ve iyileştirme ile ahlaki davranmanın duyarsızlaşma üzerinde negatif bir
etkiye sahip olduğu, diğer alt boyutların duyarsızlaşma üzerinde anlamlı bir
etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Güçlendirmenin ise kişisel başarı
üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğu, ancak diğer alt boyutların kişisel
başarı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı araştırma bulguları arasında
yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hizmetkar Liderlik, Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma, Kişisel Başarı

Kaynakça

• Akgemci, T., Ögüt, A., ve Demirsel, M. T. (2007). Akademik Personelin Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F. Örnegi.15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Sakarya Üniversitesi, İ.İ.B.F., 320-327.
• Akman, G., Özkan, C., ve Eriş, H. (2008). Strateji Odaklılık ve Firma Stratejilerinin Firma Performansına Etkisinin Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7 (13), 93-115.
• Akyüz, B. ve Eren M. Ş. (2013). Hizmetkar Liderlik Davranışlarının Eğitim Sektörü Üzerindeki Etkisine Yönelik Teorik Bir Çalışma.Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(2), 191-205.
• Arı, G.S. ve Bal, E.Ç. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi.Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Ünivesitesi İ.İ.B.F., 15 (1), 131-148.
• Baytok, A. ve Ergen, F. D., (2013). Hizmetkar Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: İstanbul ve Afyonkarahisar’daki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma.İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 105-132.
• Blake, N. (2000). Designing Social Research. First Ed., Oxford, UK: Blackwell Publishers,.
• Budak, G. ve Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama.D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 20 (2), 95-108.
• Cerit, Y. (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Tükenmişliklerine Etkisi.Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 547-570.
• Chi, J. L. and Chi, G. C. (2013). The Impact of Servant Leadership on Job Burnout Among Employees of a Christian Hospital.International Journal of Management & Human Resources, 1 (1), 86.
• Çetinkaya, A. Ş.,Kaplan M. ve Öğüt A. (2013), DuygusalEmekileTükenmişlikArasındakiİlişkidePsikolojikSermayeninRolü.21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi,Dumlupınar Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme Bölümü,Kütahya, 30 Mayıs-1 Haziran 2013, 481-483.
• Gülova, A. A., İspirli, D. ve Eryılmaz, İ. (2014). İşkoliklik ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Beyaz Yakalılar Üzerine Bir Araştırma.Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 25-39.
• Gujarati, D. N. (1999). Temel Ekonometri (Çeviren: SENESEN, U.; SENESEN, G.G.), İstanbul: LiteratürYayıncılık.
• Kalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 4. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Liden, R. C., Wayne, S. J., Zhao, H. and Henderson, D. (2008). Servant Leadership: Development of a Multidimensional Measure and Multi-level Assessment.The Leadership Quarterly, 19, 161-177.
• Maslach C., Jackson S. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupatıonal Behaviour, 2, 99-113.
• Maslach, C., Schaufeli, W.B. and Leiter, M.P. (2001). Job Burnout. Annual Revew of Psychology, 52, 397-422.
• Özgener, S. and Iraz, R. (2006). Customer Relationship Management in Small-Medium Enterprises: The Case of Turkish Tourism Industry. Tourism Management,27, 1356-1363.
• Polatcı, S. ve Özyer, K. (2015). Rol Stresörlerinin Tükenmişlik Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma.The Journal of Academic Social Science Studies, 33 (Spring), 29-40.
• Robson, C. (2002). Realword Research. Second Ed., Oxford: Blackwell Publ.
• Rude, W. (2004). The Connection Between Servant Leadership and Job Burnout.A Thesis in Partial Fulfilliment of the Requirements fort he Degree of Master of Arts, Trinty Western University, Canada.
• Rude, W. J. and Trinity, W. (2003). Paradoxical Leadership: The Impcat of Servant-Leadership on Burnout of Staff. Servant Leadership Research Roundtable, August, 1-9.
• Sanı, F. O. Ü., Çalışkan, S. C., Atan, Ö. ve Yozgat, U. (2013). Öğretim Üyelerinin Hizmetkar Liderlik Davranışları ve Ardılları Üzerine Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 13 (1), 63-82.
• Spears, L. C. (2004). Practicing Servant-Leadership. Leader to Leader, Fall, 7–11.