GENÇLERİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARI: NEVŞEHİR ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 220 - 237, 30.06.2019

Hamza Kurtkapan

Öz

Öz

Türkiye nüfusu
içerisindeki yaşlı oranındaki artış hızı dikkat çekicidir. Bundan dolayı
ülkemizde yaşlılık olgusu her geçen gün daha da önemli hale gelmektedir.
Ülkemizde bu hızlı nüfus yaşlanması aile ve toplumda çeşitli sorunlara yol
açmaktadır. Bu sorunlar en çok sağlık hizmetlerini finanse ve organize etmede
karşımıza çıkmaktadır.  Yaşlı bireylerin
karşılaştığı bu sorunlar beraberinde yaşlı ayrımcılığını ortaya çıkarmaktadır.
Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin yaş ayrımcılığına ilişkin tutumlarını
ve bu tutumları etkileyen faktörleri belirleme amacı ile yapılmaktadır. Bu
çalışma Şubat-Mart 2019 tarihlerinde Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde 811
öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel araştırma deseni
kullanılmıştır. Betimsel ve kesitsel bu araştırmada kullanılan anket formu, araştırmacı
tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ile yaşlı ayrımcılığı tutum
ölçeklerinden oluşmaktadır. Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilen yaşlı
ayrımcılığına ilişkin tutum ölçeği (YATÖ), beşli likert ölçektir. Ölçekten
alınan toplam puan ortalamasının yüksek olması yaşlı ayrımcılığına ilişkin
tutumun olumlu olduğunu göstermektedir.  Araştırma
öncesi ilgili kurumlardan, etik kuruldan ve katılımcılardan izinler alınmıştır.
Veriler SPSS 21.0 program yardımı ile analiz edilmiştir.

Çalışmada üniversite
gençlerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin pozitif bir tutum içerisinde oldukları
tespit edilmiştir. Gençlerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının onların
cinsiyet, yaşlı ile birlikte yaşamalarından etkilendiği saptanmıştır
(P<0,05). İleride aile kurduktan sonra ebeveynler ile birlikte yaşama
isteğine, çalışma yaşamında yaşlılar ile birlikte çalışabileceğine evet diyen katılımcılar
(p<0,01) ile bakıma ihtiyaç duyacak kadar yaşlanınca huzurevinde kalmaya
evet diyen katılımcılar (p<0,05) daha yüksek yaşlı ayrımcılığında olumlu bir
tutuma sahip oldukları tespit edilmiştir.  Üniversite öğrencilerinin yaşlılara yönelik
olumlu tutum ve algı oluşumunu desteklemek için lisans müfredatında yaşlılık,
nüfusun yaşlanması ve yaşlı ayrımcılığı konularına daha fazla yer verilmesi
önerilmektedir.

 

Anahtar Kelimeler

Yaşlı Ayrımcılığı, Nüfusun Yaşlanması, Yaşlılık

Kaynakça

• Achenbaum, W. Andrew, Weiland, Steven, Haber, Carole: Key Words in Sociocultural Gerontology, New York, Springer Pub Co., 1996.
• Bond, John, Gregorio Rodriguez, Cabrero: “Health and Dependency in Later Life”, Ageing in Society: European Perspectives on Gerontology, (Ed.) John Bond, Sheila Peace, Freya Dittmann-Kohli, Gerben Westerhof, 3rd ed., Los Angeles, Sage, 2007, s. 113–141.
• Kurtkapan, H. (2018) Kentte Yaşlılık ve Yerel Yönetim Uygulamaları, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Macnicol, John: Age Discrimination: An Historical and Contemporary Analysis, Cambridge, Cambridge University, 2006.
• Marcoen, Alfons, Peter G. Coleman, Ann O’Hanlon: “Psychological Ageing”, Ageing in Society: European Perspectives on Gerontology, (Ed.) John Bond, Sheila Peace, Freya Dittmann-Kohli,, Gerben Westerhof, 3rd ed., Los Angeles, Sage, 2007, s. 39–67.
• Palmore, Erdman, Ballagh: Ageism: Negative and Positive, New York, Springer Pub. Co., 1990.
• Powell, Jason, L.: Social Theory and Aging. Lanham, Rowman & Littlefield Publishers, 2006.
• Timonen, Virpi: Ageing Societies: a Comparative İntroduction. Maidenhead, England , New York, Open University Press, 2008.
• Yolcuoğlu, İ G. (2012) Sosyal Hizmete Giriş, Ankara, SABEV Yayınları.
• Canatan, A. (2008) Toplumsal Değerle ve Yaşlılar, Yaşlı Sorunlarını Araştırma Dergisi, 1, 62-71.
• Kalınkara, V. (2012) Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi, Ankara: Nobel yayıncılık
• Şentürk M. ve Ceylan H. (2015) İstanbul’da Yaşlanmak ve Yaşlıların Mevcut Durumu Araştırmas, İstanbul: Açılım Kitapevi.
• Vefikuluçay, D. (2008) Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Özdemir, Ö. (2009) Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2010) Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Maltepe Üniversitesi, Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 2, 35-53.
• Olak, A. ve Tümer, A. (2017). Hemşirelik 1. Ve 4. Sınıf Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 53-67. DOI: 10.26466/opus.337355