KAMU YÖNETİMİNDE BLOKZİNCİR KULLANIMI: D5 ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 746 - 763, 30.12.2020

Oğuzhan Özaltın Mevlüt Ersoy

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.748379

Cited By: 7

Öz

Çalışmanın amacı blokzincir teknolojisinin kamu yönetimine etkisini araştırmaktır. Bu amacın gerçekleşebilmesi için blokzincir teknolojisinin kamu hizmetlerine, mevcut ve potansiyel etkileri ortaya konulmaktadır. Çalışma kısaca D5 (Dijital 5 Ulusları) adı verilen Birleşik Krallık, Estonya, Güney Kore, Yeni Zelanda ve İsrail ülke örnekleriyle sınırlıdır. Çalışmanın yöntemi içerik analizidir. Konuyla ilgili kişi ve kurumların yayınları, kurumsal ve erişime açık dokümanlarının içeriği incelenip, analiz edilmiştir. Bulgulara göre, devletin temel işlevleri açısından bakıldığında blokzincir teknolojisinin, iç ve dış güvenliği, adaleti sağlama işlevlerini yerine getirmede kullanılmaya başlandığı görülmektedir. Temel haklar ekseninde değerlendirildiğinde ise kamu otoriteleri tarafından blokzincir teknolojisinin, yaşama hakkı, sağlık hakkı, özel yaşamın gizliliği hakkı ve ekonomik haklar bağlamında çözümler üretmeyi sağlayan bir araç olabileceği değerlendirilmektedir. Kamu hizmetleri yönüyle değerlendirildiğinde blokzincir teknolojisinin, sosyal yardımların dağıtımına, pasaport almaya-vermeye, tapu sicil işlemlerini gerçekleştirebilmeye, devlet ve paydaşları arasındaki tedarik zinciri süreçlerini iyileştirmeye olanak sağladığı sonucunu ulaşılmaktadır. Sonuç olarak D5 üyesi ülkelerde, özellikle kamu hizmetlerinin vatandaşlara sunumunda blokzincir teknolojisinin kullanılması suretiyle blokzincir teknolojisi ile kamu yönetimi arasında etkileşimin başladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Yönetimi, Kamu Hizmeti, Teknoloji, Blokzincir, Dijital 5

Kaynakça

• Akman E., ve Argun Ç., (2011). Türk Kamu Yönetiminde e-Devlet ve m-Devletin Etik Açıdan Bir Değerlendirmesi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı içinde (s. 281-291), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Aktaş, D. Ş. (2019). Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Anayasal Fonksiyonlar Üzerindeki Dönüştürücü Etkisi. Anayasa Yargısı, 36(2), 253–289.
• Alpkent, N. (2005). Ekonomik Rekabette Yüksek Teknoloji Unsuru, Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, No:686.
• Anand, Y., Pauleen, D. J., & Dexter, S. (2011). Reserve Bank of New Zealand. Case Studies in Knowledge Management. https://doi.org/10.4018/9781591403517.ch013
• Aşgın, S., (2011). Valilerin Karar Alma Süreçlerinde Bilgi İşlem Teknolojilerinin Etkin Kullanımı. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı içinde (s. 292-304), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Bensghir, K., T., (2011). Yönetim Bilişim Sistemleri Disiplininin Yönetim Bilimi İle Kuramsal Etkileşimleri. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 628-648), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Blockchainnz. (2019). BlockchainNZ Member Profile: Dasset. Blockchain Association of New Zealand Web Site, Retrieved 18 March 2020 from https://blockchain.org.nz/2019/06/11/blockchainnz-member-profile-dasset/
• Britannica (2019). Encyclopædia Britannica Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.britannica.com/technology/history-of-technology.
• Cachin, C., & Vukolić, M. (2017). Blockchain consensus protocols in the wild. Leibniz International Proceedings in Informatics, LIPIcs, 91. https://doi.org/10.4230/LIPIcs.DISC.2017.1
• Charlotte Kelly. (2018). New Blockchain Project has Potential to Revolutionise Seafood Industry. World Wildlife Fund – New Zealand Web Site, Retrieved 18 March 2020 form https://www.wwf.org.nz/media_centre/news/?15541/New-Blockchain-Project-has-Potential-to-Revolutionise-Seafood-Industry
• Chase, B., & MacBrough, E. (2018). Analysis of the XRP Ledger Consensus Protocol. http://arxiv.org/abs/1802.07242
• Demiral, B. ve Demirbaş, G. (2011). Kentsel Hizmetlerin Sunumu ve Alımı Açısından Teknoloji Kullanımının Etkileri. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 673-689), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Demirhan, Y. (2011). Devlet ve Teknoloji İlişkisinin Boyutları, Kamu Yönetimi ve Teknoloji. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 343-360), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Dinh, T. T. A., Liu, R., Zhang, M., Chen, G., Ooi, B. C., & Wang, J. (2018). Untangling Blockchain: A Data Processing View of Blockchain Systems. IEEE Transactions on Knowledge and Data Engineering, 30(7), 1366–1385. https://doi.org/10.1109/TKDE.2017.2781227
• Doğan, Ö., (2010). Geleceğin Teknoloji Yönetimi, Feray Odman Çelikçapa ve Sait Y. Kaygusuz (Ed.) Teknoloji Yönetimi (s. 357-370), Bursa: Dora Yayınları.
• Durukal O., ve Öztürk N. K. (2019). Kamusal Hizmet Sunumunda Blokchain Teknolojisi. EKEV Akademi Dergisi, 23(77), 449-456.
• Efe, A. (2011). Nesnesi Belirsiz Disiplin: Yönetim Bilişim Sistemlerinin Sosyo-Teknik ve Felsefi Paradigmalara Göre Analizi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 649-669), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Eser, N. (2011). Bilgi Sistemlerinin Kamu Yönetimine Katkısı ve Türkiye’deki CBS Tabanlı e-Yönetim Projeleri. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 113-132), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Eyal, I., Gencer, A. E., Sirer, E. G., & Van Renesse, R. (2016). Bitcoin-NG: A scalable blockchain protocol. Proceedings of the 13th USENIX Symposium on Networked Systems Design and Implementation, NSDI 2016, 45–59.
• Garrett Keirns. (2017). Local Government in South Korea Taps Blockchain for Community Vote. Coindesk Web Site, Retrieved 20 March 2020 from https://www.coindesk.com/south-korea-blockchain-community-vote
• Ghizoni, S., K. (2013). Creation of the Bretton Woods System. Board of Governors of the Federal Reserv System Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.federalreservehistory.org/essays/bretton_woods_created.
• Gideon, G. (2015). Avoiding the Pointless Blockchain Project. Multichain Web Site, Retrieved 25 March 2020 from https://www.multichain.com/blog/2015/11/avoiding-pointless-blockchain-project/
• Hancock, M., & Vaizey, E. (2015). Distributed ledger technology: Beyond block chain. Government Office for Science, pp. 1–88.
• Harel, A. (2016). Israel : A Hotspot for Blockchain Innovation. Deloitte, pp. 1–33. https://doi.org/10.1590/S0124-00642005000300007
• Harvey, D. (2017). Marx, Sermaye ve İktisadi Aklın Cinneti, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Hobikoğlu, E., H., (2014). Yeni Ekonomide İnovasyon, İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı Yayını, No:8.
• IBM. (2020). IBM Research, Haifa. Retrieved 25 May 2020 from http://www.research.ibm.com/labs/haifa/
• ICONLOOP. (2019). ICONLOOP applies its blockchain service ‘broof’ to ‘ARTnGUIDE’, a service platform for co-purchasing works of art. ICONLOOP Web Site, Retrieved 25 May 2020 from https://www.iconloop.com/en/promotion-center/?mod=document&pageid=1&uid=11
• IMF (2019). The IMF at a Glance. International Monatary Found Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.imf.org/en/About,
• Insights, L. (2020). S Korea’s NH Bank releases blockchain employee ID system. Ledger Insights Enterprise Blockchain News, Retrieved 04 Jun 2020 from https://www.ledgerinsights.com/blockchain-employee-id-identity-korea-nh-bank/
• Jae-yeon, W. (2020). NH Nonghyup, Kore’nin ilk dağıtılmış kimlik uygulamasını ’mobil çalışan kimliği’ni tanıttı. Retrieved 25 May 2020 from https://news.joins.com/article/23714789
• Garzik, J. and Donnelly, J. C. (2018). Chapter 8 - Blockchain 101: An Introduction to the Future, Editor(s): David Lee Kuo Chuen, Robert Deng, Handbook of Blockchain, Digital Finance, and Inclusion, Volume 2, Academic Press, 2018, Pages 179-186, (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128122822000085).
• Wust, K., & Gervais, A. (2018). Do you need a blockchain?. Proceedings - 2018 Crypto Valley Conference on Blockchain Technology, CVCBT 2018, i, pp. 45–54. https://doi.org/10.1109/CVCBT.2018.00011
• Kapitonov, A., Berman, I., Lonshakov S., and Krupenkin, A. (2018). Blockchain Based Protocol for Economical Communication in Industry 4.0, Crypto Valley Conference on Blockchain Technology (CVCBT), pp 41-44.
• Karch, G. M. (2014). Bitcoin, the law and emerging public policy: Towards 21st century regulatory scheme. Florida & University Law Review, 10(1), 193-244.
• Katsiri, R. (2019). Israel missing out on blockchain, study finds. Globes Web Site, Retrieved 25 May 2020 from https://en.globes.co.il/en/article-israel-missing-out-on-blockchain-study-finds-1001308975
• Kasap, G. C. (2010). Teknoloji Transferi, Feray Odman Çelikçapa ve Sait Y. Kaygusuz (Ed.) Teknoloji Yönetimi (s. 213-245), Bursa: Dora Yayınları.
• Kaypak, Ş. (2011). Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Kentsel Mekana Yansıması. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 698-715), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Lenin, V. İ. (2009). Emperyalizm Kapitalizmin En Yüksek Aşaması, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Mandel, E. (2013). Geç Kapitalizm, İstanbul: Versus Kitap.
• Memiş, L., (2011). Katılım Aracı Olarak Web 2.0: Orta Ölçekli Belediye Web Sitelerinin Değerlendirilmesi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 822-842), Ankara: TODAİE Yayın No: 360
• Meşe, O. (2011). Teknoloji Üzerinde Yeni Kamu Yönetimi ve Denetiminin Rolü. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu- KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 609-627), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Mettler, M. 2016. Blockchain Technology in Healthcare: The Revolution Starts Here. 2016 IEEE 18th Int. Conf. e-Health Networking, Appl. Serv. Heal. 2016: 1–3. doi:10.1109/HealthCom.2016.7749510.
• Mumay, H. (2011). Bilgi Teknolojileri Kullanımının Yönetime Katılma Etkisi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 103-112), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Nofer, M., Gomber, P., Hinz, O., & Schiereck, D. (2017). Blockchain. Business and Information Systems Engineering, 59(3), 183–187. https://doi.org/10.1007/s12599-017-0467-3
• Ojo, A., & Adebayo, S. (2017). Government 3.0 – Next Generation Government Technology Infrastructure and Services. Springer International Publishing, 32(November 2018), 283–298. https://doi.org/10.1007/978-3-319-63743-3
• Özbilgin, İ., G. ve İmamoğlu, Y., M. (2011). Bilgi Sistemleri Denetimi ve Kamu Kurumları. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 549-559), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Pradeepkumar, D. S., Singi, K., Kaulgud, V., & Podder, S. (2018). Evaluating complexity and digitizability of regulations and contracts for a blockchain application design. Proceedings - International Conference on Software Engineering, 25–29. https://doi.org/10.1145/3194113.3194117
• Pınar, A., Haluk, Teknoloji Yönetiminde Sezgisel ve Sistematik Yaklaşımlardan Stratejik Yaklaşıma Geçiş: Kamu ve İşletme Yönetiminde Stratejik Teknoloji Yönetimi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 176-192), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Priit Martinson. 2018. “Estonia – the Digital Republic Secured by Blockchain.”
• Lai, R., & Chuen, D. L. K. (2018). Blockchain – From Public to Private. In Handbook of Blockchain, Digital Finance, and Inclusion (pp. 145–177).
• Bartolucci, S., Bernat, P., & Joseph, D. (2018). SHARVOT: Secret SHARe-based VOTing on the blockchain. Proceedings - International Conference on Software Engineering, 30–34. https://doi.org/10.1145/3194113.3194118
• Saghiri, A. M. (2020). Blockchain Architecture. 161–176. https://doi.org/10.1007/978-981-13-8775-3_8
• Sankar, L. S., Sindhu, M., & Sethumadhavan, M. (2017). Survey of consensus protocols on blockchain applications. 2017 4th International Conference on Advanced Computing and Communication Systems, ICACCS 2017. https://doi.org/10.1109/ICACCS.2017.8014672
• Sims, A., Kariyawasam, K., & Mayes, D. (2018). Regulating Cryptocurrencies in New Zealand. The Law Foundation, 179. http://creativecommons.
• Satı, Z. E. (2010). Teknolojik Yenilikçilik ve İleri teknoloji Yönetimi, Feray Odman Çelikçapa ve Sait Y. Kaygusuz (Ed.) Teknoloji Yönetimi (s. 155-185), Bursa: Dora Yayınları.
• Sayan, İ. Ö. (2011). Kapitalizmin Etiğe İhtiyacı Var mı? Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 377-390), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Swan, M. (2018). Blockchain for Business: Next-Generation Enterprise Artificial Intelligence System. In Advances in Computers (pp. 121–162). Elsevier.
• Şat, N. (2019). Blokzincir (Blockchain)’in Kamu İdaresine Olası Etkileri Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 52(4), 117-147.
• Topkaya A. (2010). Bilişim Sistemleri Denetimi ve Sayıştay. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 560-582), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Törenli, N. (2004). Enformasyon Toplumu ve Küreselleşme Sürecinde Türkiye, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Törenli, N. (2011b). Küreselleşmenin Yol Haritaları Tekno-Siyasal Paradigmalar, Ankara: Ütopya Yayınları, No:208.
• Törenli, N. (2011a). Tekno-Siyasal Paradigmalar ve Kamu Yönetiminde Dönüşüm: Siyasetin Teknikleşmesi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 157-175), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Tuncel, C., O. (2010). Evrimci İktisat ve Teknolojik Gelişmenin Doğası, Feray Odman Çelikçapa ve Sait Y. Kaygusuz (Ed.) Teknoloji Yönetimi (s. 1-39), Bursa: Dora Yayınları.
• Tunçer, A. S. (2011). Bilgi Toplumunda Siyasetin ve Yönetimin Temel Önkoşulu: Teknoloji ve Yönetilebilir Bilgi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 735-752), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Tüfekci, A. ve Karahan, Ç., (2019). Blokzincir Teknolojisi ve Kamu Kurumlarınca Verilen Hizmetlerde Blokzincirin Kullanım Durumu. Verimlilik Dergisi, 4, 157-193.
• TCSBB (2019). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). TCSBB Sitesinden Retrived 03.06.2020 from http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf.
• UN (2019), About ECOSOC, ECOSOC at a Glance. United Nations Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.un.org/en/ecosoc/about/. Uysal, U., T. ve Aldemir, C. (2018). Dijital Kamu Mali Yönetim Sistemi Ve Blok Zinciri Teknolojisi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11, 505-522.
• Üstüner, Y., (2011). Kamu Yönetimi ve Teknoloji, Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 3-11), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Vayvay Ö. (2010). Teknoloji Yönetimi ve Değişim Araçları, Feray Odman Çelikçapa ve Sait Y. Kaygusuz (Ed.) Teknoloji Yönetimi (s. 71-94), Bursa: Dora Yayınları.
• Wang, H., Zheng, Z., Xie, S., Dai, H. N., & Chen, X. (2018). Blockchain challenges and opportunities: a survey. International Journal of Web and Grid Services, 14(4), 352. https://doi.org/10.1504/ijwgs.2018.10016848
• Williams-Grut, O. (2016). Estonia is using the technology behind bitcoin to secure 1 million health records. Business Insider Web Site, Retrieved 21 March 2020 from http://www.businessinsider.com/guardtime-estonian-health-recordsindustrial-blockchain-bitcoin-2016-3
• Wust, K., & Gervais, A. (2018). Do you need a blockchain?. Proceedings - 2018 Crypto Valley Conference on Blockchain Technology, CVCBT 2018, pp. 45–54. https://doi.org/10.1109/CVCBT.2018.00011
• World Bank (2019). History. World Bank Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.worldbank.org/en/about/history. WTO (2019). GATT and the Goods Council. WTO Web Site, Retrived 02.12.2019 from https://www.wto.org/english/tratop_e/gatt_e/gatt_e.htm.
• Jiang, Y., Wang, C., Wang, Y., & Gao, L. (2019). A Privacy-Preserving E-Commerce System Based on the Blockchain Technology. IWBOSE 2019 - 2019 IEEE 2nd International Workshop on Blockchain Oriented Software Engineering, 50–55. https://doi.org/10.1109/IWBOSE.2019.8666470
• Yalçın, L. (2011). Kamu Yönetimi Yaklaşımlarının Teknik, Teknoloji ve Bilim Odaklılık Bakımından Bir Değerlendirmesi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 226-235), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.
• Yıldırım, C. (2011). Birinci ve İkinci Nesil Washington Uzlaşması: Neoliberal İktisat Politikalarının 1980’den Sonraki Evrimi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2011, Cilt:7, Yıl:7, Sayı:2, 1-23.
• Zhang, K., & Jacobsen, H.-A. (2018). Towards Dependable, Scalable, and Pervasive Distributed Ledgers with Blockchains. 2018 IEEE 38th International Conference on Distributed Computing Systems (ICDCS), 1337–1346. https://doi.org/10.1109/ICDCS.2018.00134
• Zengin, O. (2011). Verimlilik ve Teknoloji, Kamu Yönetimi ve Teknoloji. Kamu Yönetimi ve Teknoloji, VIII. Kamu Yönetimi Forumu-KAYFOR 2010 Bildiriler Kitabı, içinde (s. 254-278), Ankara: TODAİE Yayın No: 360.