Öz
Bu çalışmanın amacı, meraklı öğrenci profili oluşturmak için sosyal sistemin ögeleri dikkate alınarak öğretmenler arasında ne tür bir işbirliği olması gerektiğini belirlemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu 10 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın temaları; meraklı öğrenci özellikleri, girdi, süreç (yapısal, bireysel, kültürel, politik sistem), çevre, çıktı ve dönüt şeklinde belirlenmiştir. Araştırma sonunda öğretmenlerin çoğunluğu, meraklı öğrenci özellikleri ile ilgili, çok soru sorma ve araştırma yapmayı sevme gibi özelliklere vurgu yapmıştır. Öğrencilerin merakını tetiklemede sahip olunması gereken girdiler ile ilgili, gerekli materyallerin sağlanması gerektiği, bu konuda yapılması gereken işbirliği ile ilgili ise, öğretmenlerin iletişim halinde kalarak bilgi ve tecrübelerini paylaşmaları gerektiği üzerine daha çok görüş bildirildiği görülmüştür. Yapısal sistem açısından; öğrencilerin sorumluluk duygusunun geliştirilmesi, öğretmenlerin yetkisinin artırılması ve alanında uzman olması gerektiği belirtilmiştir. Bireysel sistem açısından; öğrencilerin dikkatini çeken sorular sorulması ve öğretmenlerin, öğrencilerin üreteceği ortamlar oluşturması gerektiği üzerine vurgu yapılmıştır. Kültürel sistem açısından; öğrencilerin kültürel faaliyetlere katılımının sağlanması ve öğretmenlerin kültürel faaliyet düzenlemeleri gerektiği belirtilmiştir. Politik sistem açısından; ödül gücüne daha çok odaklanıldığı görülmüş, bu konuda öğretmenlerin ödüllü etkinlikler düzenlemesi gerektiği belirtilmiştir. Çevreden beklenenler ile ilgili olarak; velilerin öğrencilere kültürel aktivite yaptırmaları, bilinçli ve sabırlı olmaları gerektiği, bu konuda öğretmenlerin ise, velileri bilinçlendirmesi ve velilerle ortak çalışmalar yürütmesi gerektiği vurgulanmıştır. Çıktı aşamasında öğrenci başarısı için farklı yöntemler kullanılması gerektiği, bu konuda öğretmenlerin ise, öğrenci başarısını artırmak için farklı etkinlikler tasarlanması gerektiği belirtilmiştir. Dönüt aşamasında değerlendirmenin öğrenciyle birlikte yapılması gerektiği, bu konuda öğretmenlerin ise süreci değerlendirmesi ve eksiklere yönelik çalışmalar yapmaları gerektiği belirtilmiştir. Materyal temini için okul toplumu bir araya gelerek eksikleri eğitim-öğretim yılının başında gidermeye çalışmalıdır. Öğretmenlerin yetkisi artırılmalı ve alanda uzmanlaşmaları için gereken destek sağlanmalıdır. Velilerin öğrencilerin gelişimi için taşın altına ellerini sokmaları, sabırlı olmaları ve bu konuda bilinçlendirilmeleri gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abalı Öztürk, Y. A. & Şahin, Ç. (2013). Süreç odaklı ölçme-değerlendirme yöntemlerinin uygulanmasında yaşanacak güçlüklere ilişkin sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (36), 109-129.
- Aktaş Üstün, N. (2019). Ciddi ve kayıtsız boş zaman katılımcısı üniversite öğrencilerinin meraklılık ve yaşam boyu öğrenme eğilimi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Barth, J. L. & Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Öğretmen Eğitimi Dizisi, Ankara.
- Beydoğan, H. Ö. (2012). Okullarda Uygulanan Sosyal ve Kültürel Etkinliklerin Öğrencilerin Değer Edinimine Etkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(4). 1171-1204.
- Carlin, K. A. (1999). The impact of curiosity on learning during a school field trip to the zoo. (Unpublished phd thesis). University of Florida.
- Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. New York: Sage.
- Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (4.Baskı). (M. Bütün & S.B. Demir, Çev.Ed.) Ankara: Siyasal.
- Covojova, V. & Sollar, T. (2007). The curiosity and exploration inventory: Structure and reliability. Studia Psychologica, 49, 89-100.
- Çelik, E. & Topçuoğlu, P. (2017). Proaktif kişiliğin öznel zindelik ile merak arasındaki ilişkide aracılık etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1221-1240.
- Demirel, M. & Coşkun, Y. (2009). Üniversite öğrencilerinin meraklılık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 111-134.
- Güven, M. (2009). Evaluation of the quality of early childhood classrooms in Turkey. Early Child Development and Care, 179(4), 437-451.
- Henderson, B. & Moore, S. G. (1980). Children’s responses to objects differing in novelty in relation to level of curiosity and adult behavior. Child Development. 51. 457- 465.
- Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama. (7.baskı). (S. Turan, Çev.Ed.) Ankara: Nobel.
- Inagaki, K. (1978). Effects of object curiosity on exploratory learning in young children. Psychological Reports. 42. 899-908.
- İnan Kaya, G. (2016). Eğitimde merak ve ilgi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13-2 (25), 103-114.
- Marshall, C. & Rossman, G. B. (2014). Designing Qualitative Research. New York: Sage.
- Özaltun Çelik, A. & Bukova Güzel, E. (2016). Bir matematik öğretmenin ders imecesi boyunca öğrencilerin düşüncelerini ortaya çıkaracak soru sorma yaklaşımları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(2), 365-392.
- Pala, A. (2005). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarını önlemeye dönük disiplin modelleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 171-179.
- Parker, S. K., Bindl, U. K., & Strauss, K. (2010). Making things happen: A model of proactive motivation. Journal of Management, 36(4), 827-856.
- Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
- Robinson, K. (2019). Yaratıcı öğrenciler. (5.baskı). (D. Boyraz, Çev.) İstanbul: Sola.
- Sahlberg, P. (2019). Finlandiya eğitim devrimi. (D. Boyraz, Çev.) İstanbul: Sola.
- Say, K. (2015). Örgütsel yaratıcılık ve merak duygusu arasındaki ilişkinin ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Serin, G. (2010). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerin fene karşı meraklarının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 237-252.
- Soylu, A., Şenel, D., Kalfa, V. R., & Kocaalan, M. L. (2015). Girişimcilik eğitimlerinin öğrencilerin girişimcilik eğilimlerine olan etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Pamukkale Üniversitesi Honaz Meslek Yüksekokulu örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3), 311-335.
- Strauss, A. & Corbin, J. (2014). Basics of qualitative research techniques. New York: Sage Publications.
- TDK. (2019). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Seçkin.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 11 Sayı: 3 |
