Japan and the Japanese in Erdal Güven’s novels Goodbye Mayumi and Yumi-A Geisha in Istanbul

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: Türkiye-Japonya İlişkileri 100. Yıl Özel Sayısı, 97 - 111

Ece Serrican Kabalcı

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1516558

Öz

Ertuğrul Frigate, which was departed from Istanbul on July 14, 1889, completed its historical journey on June 7, 1890 by reaching Japan. It departed from Yokohoma Port to Istanbul on September 15, 1890 after completing its mission, but it crashed into the Oshima cliffs due to the storm it caught on September 16. Only 69 people survived the disaster. The people of the region helped the survivors, the Japanese people organized aid campaigns on behalf of the martyrs of Ertuğrul, and the Japanese Emperor personally took care of the delivery of the survivors to Istanbul. The historical journey and disaster of Ertuğrul Frigate, who deeply affected the Turkish and Japanese nations, also found a place in literary narratives. Erdal Güven’s novels Hoşçakal Mayumi and Yumi-İstanbul’da Bir Geyşa are literary works that focus on Ertuğrul Frigate’s journey and convey the historical facts recorded about the accident. In this study, it was examined in which aspects of the national, religious and cultural values specific to Japan and Japanese dealt within the fiction of the novel in the author’s aforementioned two works. As a result of the examination, it was seen that the basic elements specific to Japanese cultures were highlighted and the similarities between Turkish-Japanese culture were emphasized.

Anahtar Kelimeler

Ertuğrul Frigate, Turkish-Japanese relations, Japon, Culture

Erdal Güven’in Hoşçakal Mayumi ve Yumi-İstanbul’da Bir Geyşa adlı romanlarında Japonya ve Japonlar

Öz

14 Temmuz 1889’da İstanbul’dan hareket eden Ertuğrul Fırkateyni, 7 Haziran 1890’da tarihî yolculuğunu tamamlayarak Japonya’ya ulaşmıştır. Görevini tamamladıktan sonra 15 Eylül 1890’da Yokohoma Limanı’ndan İstanbul’a gitmek üzere yola çıkmış ancak 16 Eylül’de yakalandığı fırtına yüzünden Oshima kayalıklarına çarparak batmıştır. Yaşanan faciadan sadece 69 kişi sağ kurtulmuştur. Kazazedelere bölge halkı yardım etmiş, Japon halkı Ertuğrul şehitleri adına yardım kampanyaları düzenlemiş, Japon İmparatoru kurtulanların İstanbul’a ulaştırılmasıyla bizzat ilgilenmiştir. Türk ve Japon milletini derinden etkileyen Ertuğrul Fırkateyni’nin tarihî yolcuğu ve yaşanan facia, edebî anlatılarda da yer bulmuştur. Erdal Güven’in Hoşçakal Mayumi ve Yumi-İstanbul’da Bir Geyşa adlı romanları Ertuğrul Fırkateyni’nin yolculuğuna odaklanan ve kaza hakkında kayda geçen tarihî gerçekleri aktaran edebî eserlerdir. Bu çalışmada; yazarın, söz konusu iki eserinde Japonya’ya ve Japonlara özgü millî, dinî ve kültürel değerleri roman kurgusu içinde hangi yönleriyle ele aldığı incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda, Japon kültürüne özgü temel unsurların ön plana çıkarıldığı ve Türk-Japon kültürü arasındaki benzerlikler üzerinde durulduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ertuğrul Fırkateyni, Türk-Japon ilişkileri, Japonya, Kültür

Kaynakça

• Akbay, O. H. (2012). Bir Japon aydının gözünden Türkler-Nagase Hōsuke’nin Türkiye izlenimleri. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 27, 177-190.
• Argun, U. (2014). Mafya ve şiddet: Japon mafya örgütü Yakuza’da şiddetin değişen boyutları. F. Irmak ve E. Darcan (Ed.), Şiddet Suçlarında Yaklaşımlar ve Trendler içinde (ss. 147-170). Adalet Yayınevi.
• Bayrakdar, M. (2007). Türkler ve Japonlar. Tek Ağaç Eylül Yayıncılık.
• Çetindaş, D. (2016). Türk edebiyatında Ertuğrul Fırkateyni faciası. Turkish Studies, 11(4), 279-298.
• Erdemir, A. V. (2011). Yamada Torajirō ve Türkiye. Folklor/Edebiyat, 17(67), 137-142.
• Erdemir, A. V. (2009). İstanbul’da bir Japon tarihçi-Tokutomi Sohō’nun mektuplarında on dokuzuncu yüzyıl Türkiye imgeleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 59-68.
• Erdemir, A. V. (2010). Genel hatlarıyla Cha-No-yu. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(29), 42-52.
• Erdemir, A. V. (2014). Japonya’da Türk imgesinin oluşumu (1890-1914). Kurgu Kültür Merkezi Yayınları.
• Esenbel, S. (2019). Japon modernleşmesi ve Osmanlı. İletişim Yayınları.
• Fırıncıoğulları, S. (2020). Organize suçlar ve mafya. D. A. Arslan (Ed.), Suç Sosyolojisi içinde (ss. 45-59). Paradigma Akademi Yayınları.
• Güven, E. (2002). Hoşçakal Mayumi. Remzi Kitabevi.
• Güven, E. (2010). Yumi-İstanbul’da bir geyşa. Doğan Kitap.
• Güvenç, B. (2002). Japon kültürü. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Karataş, H. (202). Japon halk dini geleneğinde kami kültü. The Journal of Academic Social Science Studies, 13(79), 307-319.
• Kitamura, P. (2007). Hayaller ülkesi Japonya. Erko Yayıncılık.
• Korkmaz, M. (2021). Aydın ve müteşebbis bir bahriye subayı: Süleyman Nutki Bey’in hayatı (1854-1924) ve eserleri. Türk Savaş Çalışmaları Dergisi, 2(2), 170-195.
• Köse, A. ve Arslan, F. (2019). Sosyolojik bir olgu olarak intihar. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 43(1), 1-20.
• Meyer, M. W. (2019). Japonya tarihi (Hanedanlık döneminden günümüz Japonyası’na) (L. Deadato, Çev.). İnkılâp Kitabevi.
• Misawa, N. (2003). Relations between Japan and the Ottoman Empire in the 19th century/ Japanese public opinions about the disaster of the Ottoman Battleship Ertuğrul (1890), Ajames, 18(2), 9-19.
• Misawa, N. (2008). Ertuğrul Faciası’na dair hakikatler, 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi, 4, 159-164.
• Misawa, N. (2010). Abdülhamid dönemi için kritik bir teferruat: Japon kaynakları ışığında Ertuğrul faciası. Düşünen Siyaset, 27, 179-194.
• Nureeva, M. (2020). Japon popüler kültüründe ölüm olgusu: Çağdaş Japon sineması örneği [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Sadıklar, T. (1991). Zirvedeki Japonya. METEKSAN.
• Senso-ji’nin Tarihi. (2016). https://www.senso-ji.jp/english/
• Sicim Kaplan, E. (2018). Toruko Gunkan Erutū-rurugō no Kainan ve Üç Bahriyelinin Sevgilileri adlı eserlerde Ertuğrul Fırkateyni faciası. SEFAD, 40, 45-60.
• Sicim Kaplan, E. (2021). Japon Çocuk Edebiyatı’nda Ertuğrul Fırkateyni olayı ve Türk algısı. M. Dündar (Ed.), Prof. Dr. Pulat Otkan Anısına – Sinoloji, Japonoloji ve Koreanoloji Makaleleri içinde (ss. 285-310). Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Sicim Kaplan, E (2023). Abdülhamid’in rüyası Ertuğrul. International Journal of Language and Translation Studies, 3(2), 188-194.
• Sümer, N. (2016). Antik ve ilkel toplumlarda intihar olgusu. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 83-116.
• Sürmeli, S. (2023). Ertuğrul Faciası’ndan kurtulan Çarkçı Yüzbaşı Mehmed Ali (Balkır)’ın hatıraları. History Studies, 15(2), 171-196.
• Şenavcu, H. İ. (2022). Şintoizm’deki tanrı inancının Japon sosyal yaşamına etkisi. Eskiyeni, 46, 73-88.
• Ulusan Şahin, F. Ş. (2001). Türk-Japon ilişkileri (1876-1908). Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Ulusan Şahin, F. Ş. (2004). Ertuğrul Fırkateyni’nin Japonya yolculuğuna dair bir belge. 19(1), 93-99.
• Yiğit, M. (Ağustos 2021). Japon çay seromonisi. Hayat Memat Dergisi, 80-83.