Cultural interaction with artificial intelligence: Examples of miniatures and Ukiyo-E

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: Türkiye-Japonya İlişkileri 100. Yıl Özel Sayısı, 325 - 346

Savaş Sarıhan , Ünal Bastaban

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1521168

Öz

Artificial Intelligence (AI) has been developed by adapting human thinking and consciousness structures to machines. Since the 1950s, AI has undergone significant evolution, enabling complex data analysis. In art, AI plays an essential role, offering the ability to create designs. Within this transformation, art continues to carry the cultural heritage of nations into the present and protect artworks. This research combines Turkish miniature and Japanese Ukiyo-e art, as part of cultural heritage, with AI designs, based on their potential to create cultural interaction. The research was conducted around the question, "Can AI contribute to the cultural interaction of both nations through art?"
In a study involving students from the Department of Visual Communication Design at Haliç University, artworks created using AI programs were analyzed through document analysis within the framework of case study, a qualitative research design focused on cultural interaction. By merging digital and traditional art, students developed their technological skills while exploring cultural richness and attempting to express the aesthetic and thematic elements of both cultures on digital platforms. This study highlights the transformative power of art and the importance of cross-cultural interaction, while also shedding light on future developments in art and technology.

Anahtar Kelimeler

Artificial intelligence, Cultural interaction, Miniature art, Ukiyo-e art

Yapay zekâ ile kültürel etkileşim: Minyatür ve Ukıyo-E örnekleri

Öz

Yapay zekâ (YZ), insana ait düşünme ve bilinç yapısının makinelere uyarlanmasıyla geliştirilmiştir. 1950'lerden beri büyük bir evrim geçiren YZ, karmaşık veri analizlerini yapabilir hale gelmiştir. Sanat alanında önemli bir rol üstlenen YZ, tasarımlar yapma imkânı sunmaktadır. Sanat bu dönüşüm içerisinde ulusların kültürel mirasını günümüze taşıyan ve eserleri korunaklı hale getiren bir alan olmaya devam etmektedir. Bu araştırmada mirasın bir parçası olan Türk minyatür ve Japon Ukiyo-e sanatı, kültürel etkileşim oluşturabilme potansiyelinden hareketle YZ tasarımlarıyla harmanlanmıştır. Bu bağlamda araştırma; “YZ her iki ulusun kültürel etkileşimine sanat üzerinden katkı sağlayabilir mi?” sorusu üzerinden yürütülmüştür.
Haliç Üniversitesi Görsel İletişim Tasarım bölümü öğrencilerinin katılımıyla yürütülen çalışmada, YZ programları kullanılarak oluşturulan eserler kültürel etkileşim açısından nitel araştırma desenlerinden durum deseni etrafında doküman analizi ile analiz edilerek değerlendirilmiştir. Dijital ve geleneksel sanatın birleşimiyle öğrenciler, kültürel zenginlikleri keşfederek teknolojik becerilerini geliştirmiş ve iki kültürün estetik ve tematik unsurlarını dijital platformlarda ifade etmeye çalışmışlardır. Bu çalışma, sanatın dönüştürücü gücünü ve kültürlerarası etkileşimin önemini vurgularken, gelecekteki sanatsal ve teknolojik gelişimlere de ışık tutabilir.

Anahtar Kelimeler

Yapay zekâ, kültürel etkileşim, Minyatür sanatı, Ukiyo-e sanatı

Etik Beyan

Haliç Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulundan İzin alındı.

Destekleyen Kurum

Haliç Üniversitesi

Kaynakça

• AA. (2021, Feb 4). Illuminator Fumiko combines Turkish, Japanese art in latest work. Daily Sabah. https://www.dailysabah.com/arts/illuminator-fumiko-combines-turkish-japanese-art-in-latest-work/news
• Akalın B., & Veranyurt Ü. (2020). Sağlıkta dijitalleşme ve yapay zekâ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 131-141.
• Amjad, F. Siddique A. R., & Farukh A. (2024). A comparative study of children’s literature in Pakistan: Traditional vs. AI-Generated stories in reader engagement and cultural relevance. University of Chitral Journal of Linguistics and Literature, 8(I), 112-124. https://doi.org/10.33195/
• Arslan, K. (2017). Eğitimde yapay zekâ ve uygulamaları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 71-88.
• Audry, S., & Ippolito, J. (2019). Can artificial intelligence make art without artists? Ask the viewer. Arts, 8(1), 35. https://doi.org/10.3390/arts8010035
• Bastaban Ü. (2024). Küreselleşmenin sanat üzerindeki etkisi: Pragmatist bir perspektif. Beykoz Akademi Dergisi, Özel Sayı, 119-142. https://doi.org/10.14514/beykozad.1365857
• Buhârî A. (2024, Ekim 14). Albümü’nden minyatür çalışmaları [Resim]. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. https://islamansiklopedisi.org.tr/abdullah-i-buhari
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Pegem.
• Can, M. (2009). Kültürel miras ve müzecilik. https://teftis.ktb.gov.tr/Eklenti/1279,muserrefcanpdf.pdf?0 Erişim: 09 Temmuz 2024.
• Chiu, M. C., Hwang, G. J., Hsia, L. H., & Shyu, F. M. (2022). Artificial intelligence-supported art education: A deep learning-based system for promoting university students’ artwork appreciation and painting outcomes. Interactive Learning Environments, 32(3), 824–842. https://doi.org/10.1080/10494820.2022.2100426
• Çelikler, Y. (2020). Dostluk ve işbirliği bağlamında Türk – Japon ilişkileri (Tez no: 615907) [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Çolpan N. (2024, Ekim 14). Kızkulesi, Minyatür Çalışması. [Resim]. https://nusretcolpan.com/
• Díez, F., & Cobos, R. (2007). A case study of a cooperative learning experiment in artificial intelligence. Computer Applications in Engineering Education, 15(4), 308-316.
• Firdaus, M. (2020). Turkey and Japan: The quest of modernism in the 19th century. International Journal of Modern Trends in Social Sciences, 3(13), 09-23.
• Gezer, İ. H. (2021). Uzaktan erişimli laboratuvar kapsamında endüstriyel robot eğitim sisteminin geliştirilmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Harunobu, S. (2024, Ekim 10). Two girls [Resim]. Wikipedi Özgür Ansiklopedi. https://en.wikipedia.org/wiki/Suzuki_Harunobu
• Hiroshige U. (2024, Ekim 11). Harima İli'ndeki Maiko Plajı, Hiroshige'nin 1854'te yaptığı renkli ahşap baskı [Resim]. Britannica. https://www.britannica.com/biography/Hiroshige
• Jaruga-Rozdolska, A. (2022). Artificial intelligence as part of future practices in the architect’s work: MidJourney generative tool as part of a process of creating an architectural form. Architectus, 3(71), 95-104.
• Kalpaklı Ali Sinan (2019). Integration of immoveable cultural heritage to contemporary urban areas: The case of Ankara Castle [Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karakuş, G. (2023). Bilgi objesinin estetik objeye dönüşümü bağlamında Katsushika Hokusai Ukiyo-e’lerinde Fuji dağı. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 31, 1-12. https://doi.org/10.17484/yedi.1169412
• Katsumata, H. (2012). Japanese popular culture in East Asia: a new insight into regional community building. International Relations of the Asia-Pacific, 12(1), 133–160.
• Keitumetse, S. O. (2011). Sustainable development and cultural heritage management in botswana: Towards sustainable communities. Sustainable Development, 19(1): 49-59. https://doi.org/10.1002/sd.419.
• Keskiner, C. (2004). Minyatür sanatında doğa çizim ve boyama teknikleri. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Kıran, H. (2008). Tarihsel süreçte Japon baskı sanatına bir bakış. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2). https://doi.org/10.18603/std.23370
• Kocalan, E. B. (2020). Japonya’ya müslüman göçü. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(2), 733-757. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.689578.
• Kuhlman, D. (2011). A python book: Beginning python, advanced python, and python exercises. Lutz: Dave Kuhlman. Platypus Global Media.
• Kurtboğan, H. (2023). Yeni dünyada yapay zekâ metaforu ve yapay zekânın çalışan performansına etkisi [Yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Leonado. (2024, Ekim 14). Leonardo AI, AI Art Generator'da yeni bir standart belirliyor. Leonado. https://leonadoai.com/ai-art/
• Malkoç, E. G. (2018). Ukiyo-e: yüzen dünya resimleri [Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Mazzone, M., & Elgammal, A. (2019). Art, creativity, and the potential of artificial intelligence. Arts. 8(1),26. https://doi.org/10.3390/arts8010026
• McCarthy, J., Minsky, M. L., Rochester, N., & Shannon, C. E., (2006). A proposal for the dartmouth summer research project on artificial intelligence, August 31, 1955. AI Magazine, 27(4), 12-14. https://doi.org/10.1609/aimag.v27i4.1904
• Mütercimler, E. (2010). Ertuğrul Faciası ve 21. yüzyıla doğru Türk - Japon İlişkisi (1. Baskı). Alfa.
• Oğuz, E. S. (2011). Toplum bilimlerinde kültür kavramı. Edebiyat Fakültesi Dergisi / Journal of Faculty of Letters, 28(2), 123-139.
• Olatunde-Aiyedun, T. G., & Hamma, H. (2023). Impact of Artificial Intelligence (AI) on lecturers' proficiency levels in MS PowerPoint, Canva and Gamma in Nigeria. Horizon: Journal of Humanity and Artificial Intelligence, 2(8), 1-16.
• OMM. (2024, Ekim 8). Haliç’te gösteriler minyatürü [Resim]. Osmanlı Minyatür Müzesi. https://osmanliminyaturmuzesi.omeka.net/items/show/10
• Ölçekçi, H. (2020). Küreselleşme ve iletişimin millî kültürlere etkileri. Gazi Türkiyat (26), 79-97.
• Öter, Z., & Ünal, E. (2017). Contributions of intangible cultural heritage to local economy in beypazarı tourism destination. İnternational Journal of Contemporary Tourism Research, 1(1), 26-37. https://doi.org/10.30625/ijctr.321108
• Özşahin, M. S. (2017). Türk minyatür tekniği ile çizgi roman tasarımı [Yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Öztemel, E. (2020, Temmuz 19). Yapay zekâ ve insanlığın geleceği. Bilişim Teknolojileri ve İletişim. https://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/bilim-ve-dusun/TUBA-978-605-2249-48-2_Ch9.pdf
• Öztürk, A. (2022). Tipografik ögelerin resim sanatında görselliğe etkisi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 9(90), 2615-2622. https://doi.org/10.26450/jshsr.3384
• Pala, M. (2024, Ağustos 5). Refik Anadol'un "Rumi Rüyaları" isimli dijital sergisi Macaristan'da. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/kultur/refik-anadolun-rumi-ruyalari-isimli-dijital-sergisi-macaristanda/3295955
• Recraft. (2024, Ekim 14). İçerik oluşturucuları ve ekipleri güçlendirmek için premium görüntü oluşturma ve düzenleme aracı. Recraft AI. https://www.recraft.ai/about
• Russell, S. J., & Norvig, P. (2016). Artificial intelligence: a modern approach. Pearson
• Shen, Y., & Yu, F. (2021). The influence of artificial intelligence on art design in the digital age. Scientific programming, 2021(1), 1-10. https://doi.org/10.1155/2021/4838957
• Sinan Bey. (2024, Ekim 14). Gül koklayan Mehmed II. [Resim]. Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Nakka%C5%9F_Sinan_Bey
• Soysaldı, A. (2018). Kültür, sanat ve beşeriyet ilişkisi. Sanat ve Tasarım Dergisi (22), 305-315.
• Stamenković, S., Jovanović, N., Vasović, B., Cvjetković, M., & Jovanović, Z. (2023). Software tools for learning artificial intelligence algorithms. Artificial Intelligence Review, 56(9), 10297–10326. https://doi.org/10.1007/s10462-023-10436-0
• Suwaidi, A. K. M. B. H. (2023, May 7). Cultural influence on art: Understanding the connection. Gulf News. https://gulfnews.com/opinion/op-eds/cultural-influence-on-art-understanding-the-connection-1.95564334
• Şen, E. (2021). Gpt3: Dall-E ve Jl2p ekseninde veri görselleştirme ve hareketlendirme üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi (5), 253-280. Https://Doi.Org/10.47994/Usbad.871726
• Şengünalp, C., & Sarıhan, S. (2023). Yapay zekânın çağdaş sanatla ilişkisi. Sanatsal Araştırmalar içinde (ss.1-13). Detay.
• Tekdemir, D. Ö. (2018). Hokusai ve sanatı üzerine görsel bir okuma. Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art 3(1).
• Toptaş, R. (2022). Türkiye’de dijital sanat, sanatçıları ve eserleri üzerine bir araştırma. Sanat ve Tasarım Araştırmaları Dergisi, 3(5), 170-186.
• Topaçoğlu, H. (2020). Japon kültürel çalışmaları’nın tarihsel kökenleri, kurumsallaşması ve günümüz eğitim programları. TRT Akademi, 5(10), 536-555.
• Toyo, S. (2024, October 11). Dört Mevsim Manzarası, mürekkep ve açık renk, kâğıt üzerine, Sesshū'nun 1486 tarihli bir tablosunun detayı. [Resim]. Britannica. https://www.britannica.com/biography/Sesshu
• Ulu, C., & Kahraman, C. (2015). 20. yüzyılın başında Türk aydınlarının Japonya’ya bakışı ve “Musavver Japon Çocukları” kitabı. HUMANITAS- Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 235-249.
• Ulushan, İ. B. (2024). Gelenekten moderne Ukiyo-e sanatçısı Yasunari İkenaga. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 361-375. https://doi.org/10.30692/sisad.1438946
• Weatherbed, J. (2023, Haziran 8). Adobe, Firefly üretken AI modelini işletmelere açıyor. Theverge. https://www.theverge.com/2023/6/8/23753564/adobe-firefly-enterprise-generative-ai-express-commercial
• Wikipedi. (2024, Ekim 14). Adobe Firefly. Wikipedi Özgür Ansiklopedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Adobe_Firefly
• Workman, J. (2024). The power of Canva AI: A game changer in content creation. In Artificial Intelligence in Education Conference: Shaping Future Classrooms. Ontario Tech University.
• V&A. (2024, Ekim 7). Japon ahşap baskıları (Ukiyo-e) [Resim]. A&V. https://www.vam.ac.uk/visit
• Yaprak, T. (2022). Minyatür sanatının temel özellikleri bağlamında eskiz ve desen anlayışı [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi].
• YEE. (2015, Aralık 3). Japanese reflections on Turkish fabrics. Yunus Emre Enstitüsü. https://www.yee.org.tr/en/news/japanese-reflection-turkish-fabrics
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin.
• Zierock, B., & Jungblut, A. (2023). Leveraging prompts for improving AI-powered customer service platforms: a case study of Chat GPT and midjourney. Learning, 116, 63-76.