TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİNİN BİNA PROGRAM VERİLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 1229 - 1250, 31.07.2019

Buse Açık Etike , Mustafa Yeğin

https://doi.org/10.28948/ngumuh.598168

Öz

   Toplum Ruh Sağlığı Modeli, ağır ruh sağlığı
bozukluğu olan bireylerin topluma kazandırılması amacıyla 2011 yılında
uygulanmaya başlanmıştır. Bu süreçte, zaman ve bütçe kısıtlılığı nedeniyle
fonksiyonun gerektirdiği mekansal ihtiyaçlar, yeniden işlevlendirilen binalarda
çözümlenmiştir. Ancak, kısa sürede oluşturulan bu çözüm, alt işlevin mekana
göre belirlenmesi durumunu ortaya çıkarmış, fonksiyonel verimliliği
azaltmıştır. Sonuç olarak pratikte verimsiz mekanların oluşmasına neden
olmuştur. Bu çalışmanın amacı, TRSM binalarının program verilerinin (alan,
kapasite, işlev akış, örgütlenme ve donatım) belirlenmesini ve işleve uygun
mekan ihtiyaçlarının saptanmasını içermektedir. Etik Kurulu ve ilgili kamu
kurumunun onayı alınarak yürütülen çalışma, 11 TRSM biriminde
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, veri toplama metodu olarak Kullanım Sonrası
Değerlendirme yöntemi kullanılmış, teşhis edici düzeyde bilgi sağlanmıştır.
Anket, gözlem ve ölçümler kullanılarak mekanların program verilerini karşılama
oranları belirlenmiştir. Sonuç olarak, fonksiyonun optimum alan ihtiyaç
değerleri belirlenmiş, bağıntıları ve ilişkileri açıklanmış, donatım
ihtiyaçları detaylı olarak tanımlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplum ruh sağlığı merkezi, TRSM, kullanım sonrası değerlendirme, program verileri, programlama

DETERMINATION OF BUILDING PROGRAM DATA IN COMMUNITY MENTAL HEALTH CENTER (CMHC)

Öz

   The Community Mental Health Model was began
to be implemented in 2011 in order to reintegrated mental health disorders into
society. In this process, due to time and budget constraints, the spatial needs
required by the function have been solved in re-functionalized buildings.
However, this solution, which was created in a short time, revealed the
determination of sub-function based on space and decreased functional
efficiency. Eventually, it conduce to form inefficient spaces in practice. The
aim of this study is to determine the program data and the appropriate space
requirements of TRSM buildings. The study, which was finalized with the
approval of the Ethics Committee and the related public institution, was
carried out in 11 TRSM units. In the study, the Post-Use Evaluation method was
used as a data collection method, and a diagnostic level of information was
provided. The rates of meeting the program data of the spaces were determined
by using surveys, observations and measurements. As a result, the optimum space
requirements of the function are established, their relations and relations are
explained and the equipment requirements are defined in detail.

Anahtar Kelimeler

Community mental health service, CMHS, post-occupancy evaluation, program data, programming

Kaynakça

• [1] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Türkiye Cumhuriyeti Ruh Sağlığı Politikası, 204, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2006.
• [2] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011-2023), 110, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2011, https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/30333,ulusal-ruh-sagligi-eylem-planipdf.pdf?0 (erişim tarihi 15 Nisan 2019)
• [3] DONYAĞI, N. D., “Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerine Devam Eden ve Devam etmeyen Şizofreni Hastalarında Aile Yükünün İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2016.
• [4] SOYGÜR, H., “Türkiye’de Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri: Quo Vadis?”, Arch Neuropsychiatr, 53, 1-3, 2016.
• [5] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri hakkında Yönerge, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2014, https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/21881,trsm- yonergepdf.pdf?0&_tag1=FD7BB76536D945F5DE49E31D237A7F5E47CAFB8B (erişim tarihi 20.01.2018)
• [6] İNCEOĞLU, N., “Bina Programlama Sürecine Analitik Bir Yaklaşım”, Doçentlik Tezi, 70, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1977.
• [7] AYDIN, D., “Genel Hastanelerde Teknolojik Gelişmelerin Bina İhtiyaç Programına Etkilerinin Araştırılması”, Doktora Tezi, 169, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2001.
• [8] AKINCITÜRK, N., “Genel Hastanelerde Yenileme ve Büyümeye Bağlı Değişmelerin Bina Programına Etkileri”, Doktora Tezi, 99, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1985.
• [9] KIRAN A. ve Polatoğlu Ç., Bina Bilgisine Giriş, 145, YTÜ Basım Yayım Merkezi, İstanbul, 2009.