DOĞU KARADENİZ HAVZASI HİDROELEKTRİK ENERJİ DURUMUNUN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 892 - 901, 31.07.2019

Murat Kankal , Fatma Akçay

https://doi.org/10.28948/ngumuh.598239

Cited By: 3

Öz

   Bu çalışmada öncelikle Türkiye’nin
hidroelektrik gelişim durumu ortaya konmuş, daha sonra Doğu Karadeniz
Havzası’nın hidroelektrik enerji durumu incelenmiştir. Türkiye’de hidroelektrik
enerji kurulu gücü 2016 yılı itibariyle 26,681 MW’a ulaşmıştır. Bu değer toplam
kurulu gücün %34’üne denk gelmektedir. Enerji üretimi açısından hidroelektrik
enerjinin toplam enerjideki payı %25 civarından olmasında karşın, özellikle
kurak geçen az yağışlı yıllarda bu değer %20’nin altına düşmektedir. Doğu
Karadeniz Havzası’nın hidroelektrik potansiyeli yıllık 10,944 GWh’tir. 2017
yılı itibari ile bu değerin yaklaşık %79.6’üne (8,706 GWh/yıl) karşılık gelen
kısmı işletme aşamasındaki HES’lere aittir. İşletmedeki HES’lerde üretilen
enerji, 2017 yılı Türkiye toplam hidroelektrik enerji üretiminin (58,218
GWh/yıl) yaklaşık %18.8’ine karşılık gelmektedir. Bölgede hidroelektrik
potansiyeli en büyük olan iller sırasıyla Giresun (%32), Trabzon (%26) ve
Rize’dir (%18.5). Hidroelektrik enerji projeleri Türkiye enerji sektörü ve
ekonomisi için büyük öneme sahiptir. Bu nedenle, hidroelektrik enerji sektörünü
geliştirme çalışmaları ve bu sektöre yapılan yatırımlar desteklenmeli ve bir an
önce hayata geçirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Doğu karadeniz havzası, hidroelektrik enerji, hidroelektrik santraller

Teşekkür

Çalışmada kullanılan verilerin temininde yardımlarını esirgemeyen DSİ 7., 22. ve 26. Bölge Müdürlüğü çalışanlarına destekleri için teşekkür ederiz

INVESTIGATION OF HYDROELECTRIC ENERGY SITUATION IN EASTERN BLACK SEA BASIN

Öz

 

   In this study; firstly, it was put forward
Turkey's hydroelectric development status, then the hydroelectric power status
of Eastern Black Sea Basin were investigated. Hydropower installed capacity in
Turkey reached 26.681 MW by the year 2016. This value corresponds to 34% of
total installed power. In terms of energy production; the share of
hydroelectric power in total energy is around 25%, but it drops below 20%
especially in drought and low rainfall years. The hydroelectric
potential of the Eastern Black Sea Basin is 10,944 GWh per year. The portion
corresponding to approximately 79.6% (8,706 GWh/year) of this value as of 2017
belongs to the HPPs in operation. Energy generated the hydroelectric power
plants in operation correspond to approximately 18.8% of the total hydropower
production in Turkey (58,218 GWh/year) as of 2017. The provinces having the
largest hydroelectric potential in the basin were Giresun (32%), Trabzon (26%) and Rize (18.5%),
respectively. Hydroelectric energy projects have a great importance
for the Turkish energy sector and economy. For this reason, development studies
and investments in the hydropower sector should be supported and put into
operation immediately.

Anahtar Kelimeler

Eastern black sea basin, hydroelectric energy, hydroelectric power plant

Kaynakça

• [1] CAO, Y., PAWŁOWSKI, A., “Biomass as an Answer to Sustainable Energy Opportunity Versus Challenge”, Environment Protection Engineering, 39(1), 153-161, 2013.
• [2] KANKAL, M., BAYRAM, A., UZLU, E., SATILMIŞ, U., “Assessment of Hydropower and Multi-Dam Power Projects in Turkey”, Renewable Energy, 68, 118-133, 2014.
• [3] ÇUKURÇAYIR, M.A., SAĞIR, H., “Enerji Sorunu, Çevre ve Alternatif Enerji Kaynakları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 257-278, 2008.
• [4] AKPINAR, A., KÖMÜRCÜ, M.İ., KANKAL, M., FILIZ, M.H., “Çoruh Havzası’ndaki Küçük Hidroelektrik Santrallerin Durumu”, 5. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, 249-254, Diyarbakır, Türkiye, 2009.
• [5] LIU, J., LOVE, P.E., SMITH, J., REGAN, M., DAVIS, P.R., “Life Cycle Critical Success Factors for Public-Private Partnership Infrastructure Projects”, Journal of Management in Engineering, 31(5), 04014073, 2014.
• [6] AKCAY, E.C., DIKMEN, I., BIRGONUL, M.T., ARDITI, D., “Estimating the Profitability of Hydropower Investments with A Case Study From Turkey”, Journal of Civil Engineering and Management, 23(8), 1002-1012, 2017.
• [7] MELIKOGLU, M., “Hydropower in Turkey: Analysis in the View of Vision 2023”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 25, 503–510, 2013.
• [8] KANKAL, M., UZLU, E., “Neural Network Approach With Teaching–Learning-Based Optimization for Modeling and Forecasting Long-Term Electric Energy demand in Turkey”, Neural Computing and Applications, 28(Suppl 1), 737-747, 2017.
• [9] ÖNSOY, H., AKPINAR, A., KÖMÜRCÜ, M.İ., KANKAL, M., “Türkiye’de Hidroelektrik Enerji Alanındaki Gelişmeler ve 4628 Sayılı Yasa”, 4. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu, 501-510, İstanbul, Türkiye, 2009.
• [10] CELİK, A. O., KİRİCCİ, V., “Examination of Changes in the Turkish Hydropower Development, Regulation and Planning”, Energy and Environment, 27(8), 919-932, 2016.
• [11] BASMACI, E., “Hidroelektrik Potansiyelimiz ve Yeni Dönemde Geliştirilmesi”, TMMOB Türkiye V. Enerji Sempozyumu, 373-385, Ankara, Türkiye, 2005.
• [12] AKBAŞ, A., “Türkiye Üzerindeki Önemli Kurak Yıllar”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 12(2), 101-118, 2014.
• [13] https://www.teias.gov.tr/tr/turkiye-elektrik-uretim-iletim-2016-yili-istatistikleri (erişim tarihi 06.08.2018)
• [14] YÜKSEK, Ö., KANKAL, M., ÜÇÜNCÜ, O., “Assessment of Big Floods in the Eastern Black Sea Basin of Turkey”, Environmental Monitoring and Assessment, 185, 797-814, 2013.
• [15] KARSTARLI, Ç., KÖMÜRCÜ, M.İ., AKPINAR, A., UZLU, E., KANKAL, M., ÖNSOY, H., “Doğu Karadeniz Havzasındaki Hidroelektrik Potansiyelin Analizi”, 2. Su Yapıları Sempozyumu Bildirileri, 129-138, Diyarbakır, Türkiye, 2011.
• [16] UZLU, E., AKPINAR, A., KÖMÜRCÜ, M. İ., “Restructuring of Turkey’s Electricity Market and the Share of Hydropower Energy: The Case of the Eastern Black Sea Basin”, Renewable Energy, 36(2), 676-688, 2011.
• [17] EGE, B., UZUN, M., FILIZ, M.H., YÜKSEK, Ö., KANKAL, M., KÖMÜRCÜ, M., “Problems Encountered and Solution Proposals About DSİ Activities in the Eastern Black Sea Region”, Proceedings of the in International Congress on River Basin Management, 59-67, Antalya, Turkey, 2007.
• [18] T.C. ENERJI VE TABII KAYNAKLAR BAKANLIĞI, “Türkiye Ulusal Yenilebilir Enerji Eylem Planı”, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 2014.