KÖMÜR YANMA ATIKLARININ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE KULLANIM ALANLARI

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 72 - 83, 30.01.2020

Gamze Sönmez , Mustafa Işık

https://doi.org/10.28948/ngumuh.546144

Cited By: 4

Öz

   Dünya genelinde kömür, petrol ve doğal gaz
gibi enerji kaynakları yaygın olarak kullanılmakta ve bu kullanım sonucu ortaya
çıkan atıklar önemli derecede ekonomik ve çevresel problemler meydana
getirmektedir. Ülkemizde özellikle kömür kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan
atık miktarı oldukça fazladır. Oluşan atıklar genellikle kömürün yakıldığı
termik santrallerden su ile taşınarak kül depolama sahalarında depolanmaktadır.
Su ile temas sonrası atık barajlarından sızma veya atık barajının patlaması ile
kömür külünün içerdiği toksik metaller çevre ortamında yayılabilmektedir.
Yapılan birçok çalışmada kömür külü depolama alanın yanında yaşamanın kanser ve
diğer hastalık risklerini artırdığını göstermiştir. Bu çalışmada kömür yanma
ürünleri olarak tanımlanan bu atıkların genel özellikleri, bertaraf yöntemleri,
geri kazanımları, endüstriyel faaliyetlerde kullanılabilme olasılıkları ve bu
konudaki mevzuatla ilgili yapılmış çalışmalar değerlendirilmiştir. Sonuç
olarak, mevcut sulu taşıma ve depolama yöntemi ile bertaraf edilen atık
küllerin çevre ve insan sağlığı için risk taşıdığı, biran önce bu yöntemden
vazgeçilerek atık küllerin değerlendirme alternatiflerin hayata geçirilmesi ve
kuru depolama yöntemlerinin uygulanmasının teşvik edilmesi gerekliliğine işaret
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kömür yanma atıkları, uçucu kül

Kaynakça

• [1] IEA. International Energy Agency, World Energy Outlook Special Report 2016: Energy and Air Pollution. Accessed, September 11, 2016.
• [2] AKAR, G. “Kömür Külü Atık Sahalarında Oluşacak Ağır Metal Kirlenmesinin Belirlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2001.
• [3] EPA. Environmental Protection Agency, Hazardous and solid waste management system; Disposal of coal combustion residuals from electric utilities, 2015.
• [4] ACAA. Coal combustion product (CCP) & use survey report, September 11, 2016.
• [5] IEA. International Energy Agency, World Energy Outlook, Paris, France, 659 pp., 2011.
• [6] ZHANG, X., “Management of coal combustion wastes”, IEA Clean Coal Centre, 2014.
• [7] TÜTÜNLÜ, F., ATALAY, Ü., “Utilization of Fly Ash in Manufacturing of Building Bricks”, International Ash Utilization Symposium, USA, 2001.
• [8] USEPA. U.S. Environmental Protection Agency, Office of Solid Waste and Emergency Response, Office of Resource Conservation and Recovery. “Human and Ecological Risk Assessment of Coal Combustion Wastes”, 2-4 pp. 2010.
• [9] SEAR, L.K.A.,” Properties and use of coal fly ash”, Thomas Telford Publishing, Thomas Telford Ltd, 2001.
• [10] ARUNTAŞ, Y. H. “Uçucu Küllerin İnşaat Sektöründe Kullanım Potansiyeli”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21, 193-203, 2006.
• [11] https://content.sierraclub.org/creative-archive/sites/content.sierraclub.org.creative-archive/files/pdfs/100_211_MO_Meramec_CoalAsh_FactSht_03_low.pdf
• [12] Environmental Health Perspectives, “Balancing Act. Creating the Right Regulation for Coal Combustion Waste” 117, 11, 2009.
• [13] EPRI. Electric Power Research Institute, Coal Ash: Characteristics, Management and Environmental Issues. EPRI Rep. 2009.
• [14] EPA. Environmental Protection Agency, Report to Congress: Wastes from The Combustion Of Coal By Electric Utility Power Plants. Report no. EPA/530-SW-88-002, Washington, DC, USA, 231 pp, 1988.
• [15] LUTHER, L., “Managing Coal Combustion Waste (CCW): Issues with Disposal and Use”, Congressional Research Service, 2010.
• [16] FLUES, M., SATO, I.M., SCAPİN, M.A., COTRİM, M.E.B., CAMARGO, I.M.C., “Toxic elements mobility in coal and ashes of Figueira coal power plant, Brazil”, Fuel, 103,430-436, 2013.
• [17] JONES, K.B., RUPPERT, L.F., SWANSON, S, M., “Leaching of elements from bottom ash, economizer fly ash, and fly ash from two coal-fired power plants”, International Journal of Coal Geology, 94, 337–348, 2012.
• [18] KEEFER, R.F., “Coal-ashes industrial wastes or beneficial by-products”, In: Keefer RF, Sajwan K, editors. Trace element in coal and coal combustion residues. Advances in trace substances research. Lewis Publishers, CRC Press, FL, USA, 1993.
• [19] ALKAYA, D., “Uçucu Küllerin Zemin iyileştirmesinde Kullanılmasının İncelenmesi”, Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5, 1, 2009.
• [20] KAPLAN, G., GÜLTEKİN, A.B., “Yapı Sektöründe Uçucu Kül Kullanımının Çevresel Ve Toplumsal Etkiler Açısından İncelenmesi”, International Sustainable Buildings Symposium – ISBS (Uluslararası Sürdürülebilir Yapılar Sempozyumu), Ankara, Türkiye, 2010.
• [21] BROWN, P., JONES, T, BÉRUBÉ, K., “The internal microstructure and fibrous mineralogy of fly ash from coal-burning power stations”, Environmental Pollution,159, 3324-3333, 2011.
• [22] FLUES, M., MORAES, V., MAZZİLLİ, B.P., “The influence of a coalfired power plant operation on radionuclide concentrations in soil”, Journal of Environmental Radioactivity, 63, 285-294, 2002.
• [23] EPA. U.S. Environmental Protection Agency. “Appendix Q. 1948-2008 US Historical Damage Cases Associated with Electric Utility Plant CCR Disposal Units, 2009.
• [24] MUELLER, S., MALLARD, J.W., MAO, Q., SHAW, S.L., “Fugitive particulate emission factors for dry fly ash disposal”, Journal of the Air & Waste Management Association, 63, 806-818, 2013.
• [25] EPA. Environmental Protection Agency, Hazardous and solid waste management system; Identification and listing of special wastes; Disposal of coal combustion residuals from electric utilities, 35128-35264, 2010.
• [26] BREEN, B., “Testimony delivered to Committee on Transportation and Infrastructure, Subcommittee on Water Resources and the Environment”, U.S. House of Representatives, Office of Solid Waste and Emergency Response, US EPA April 30, 2009.
• [27] EPA. U.S. Environmental Protection Agency, Office of Solid Waste, Human and Ecological Risk Assessment of Coal Combustion Wastes, 2007.
• [28] EPA. U.S. Environmental Protection Agency, Office of Solid Waste, Coal Combustion Waste Damage Case Assessments, 2007.
• [29] FERREİRA, C., RİBEİRO, A., OTTOSEN, L., “Possible Applications for Municipal Solid Waste Fly Ash”, Journal of Hazardous Materials, 96, 2-3, 201-216, 2003.
• [30] KIZGUT, S., ÇUHADAROĞLU, D., ÇOLAK, K., “Termik Santralı Uçucu Küllerinden Tuğla Üretim Olanaklarının Araştırılması”, Türkiye 17. Uluslararası Madencilik Kongresi ve Sergisi-TUMAKS 975-395-416-6, Zonguldak, 2001.
• [31] SINGH, M., SIDDIQUE, R., “Properties of concrete containing high volumes of coal bottom ash as fine aggregate”, Journal of Cleaner Production, 91, 269-278, 2015.
• [32] DEMİR, İ., “Uçucu Külün Hafif Yapı Malzemesi Üretiminde Kullanılması”, Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 1, 21–24, 2005.
• [33] SARI, B., BAYAT, B., “Evsel atıksuların fizikokimyasal arıtımında uçucu külün koagülant olarak kullanımı”, Turkish J. Eng. Env. Sci., 26, 65–74. 2002.
• [34] BİNİCİ, H., GEMCİ, R., KÜÇÜKÖNDER, A., SOLAK, H. H., “Pamuk Atığı, Uçucu Kül ve Barit İle Üretilen Sunta Panellerin Isı, Ses ve Radyasyon Geçirgenliği Özellikleri”, Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt, 8, 1,16-25, K. Maraş, 2012.
• [35] GÜLER, G., GÜLER, E., İPEKOĞLU, Ü., MORDOĞAN, H., “Uçucu Küllerin Özellikleri ve Kullanım Alanları”, Türkiye 19. Uluslararası Madencilik Kongresi ve Fuarı, IMCET, İzmir, 2005.
• [36] POPE, A.C., DOCKERY, D.W., “Acute health effects of PM10 pollution on symptomatic and asymptomatic children”, Am Rev Respir Dis .,145, 5, 1123- 1128, 1992.
• [37] LANDRİGAN, P.J., KİMMEL, C.A., CORREA, A., ESKENAZİ, B., “Children's health and the environment: public health issues and challenges for risk assessment”, Environ Health Perspect, 112, 2, 257-265, 2003.
• [38] SEARS, C.G., ZIEROLD, K. M., “Health of Children Living Near Coal Ash”, Global Pediatric Health, 4,1-8, 2017.
• [39] SMİTH, S.A., 2009. Testimony of Stephan A. Smith, DVM, Executive Director, Southern Alliance for Clean Energy. Submitted to the U.S. Senate Committee on Environment and Public Works. January 8, 2009.
• [40] RUHL, L., VENGOSH, A., DWYER, G.S., HSU-KİM, H., DEONARİNE, A., BERGİN, M., KRAVCHENKO, J., “Survey of the potential environmental and health impacts in the immediate aftermath of the coal ash spill in Kingston Tennessee”, Environ. Sci. Technol., 2009.