Dezenfeksiyon ünitesi risk analizi: İçme suyu arıtma tesisi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 16 - 22, 15.01.2021

Cihan Özgür

https://doi.org/10.28948/ngumuh.741014

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada içme suyu arıtma tesisi dezenfeksiyon ünitelerinde meydana gelebilecek tehlike ve tehlikelerin doğal sonucu olarak ortaya çıkan risk faktörlerinin, risk analizi ve risk değerlendirme çalışması gerçekleştirilmiştir. İçme suyu arıtma tesislerinde, kaynak olarak kullanılan su kütlelerine göre farklı prosesler uygulanmaktadır. Ülkemizde ve dünya genelinde en yaygın kullanılan dezenfektanlar klor, kloramin ve ozondur. Ülkemizde atıksu arıtma tesislerinde gerçekleştirilmiş risk analizi çalışmaları mevcuttur ancak içme suyu arıtma tesislerinde özellikle dezenfeksiyon ünitelerinde gerçekleştirilmiş bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada içme suyu arıtma tesisi dezenfeksiyon ünitelerinde çalışma ortamından, dezenfektan türünden ve çalışanlardan ileri gelen riskler belirlenmiştir. Tüm riskler 5x5 matris risk analiz yöntemine göre yorumlanmıştır. Dezenfeksiyon ünitelerinde temel sorun kişilerin yetersiz eğitim alması, uygun kişisel koruyucu donanım kullanılmaması ve dezenfektan maruziyeti olduğu tespit edilmiştir. İşçilerin bilinçlendirilmesi ve düzenli aralıklarla verilecek eğitimlerle dezenfeksiyon ünitelerinin hem işçi hem de ortam sağlığı açısından oldukça güvenilir bir yer olması kaçınılmazdır.

Anahtar Kelimeler

Dezenfeksiyon, içme suyu, risk analizi, iş sağlığı ve güvenliği, L matris

Kaynakça

• [1] D. T. Williams, F. M. Benoit, G. L. Lebel. Trends In Levels Of Disinfection By-Products. Environmetrics, 9, 555-563, 1998. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-095X(199809/10)9:5<555::AID ENV323>3.0.CO;2-W.
• [2] C. Cortes and R. Marcos. Genotoxicity of disinfection byproducts and disinfected waters: A review of recent literature. Mutat Res Gen Tox En 831, 1–12, 2018. https://doi.org/10.1016/j.mrgentox.2018.04.005.
• [3] İSAMKK. İçme Suyu Arıtma Metotları ve Kimyasal Kullanımı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara, 2017.
• [4] S. Chowdhurry. Occurrences and changes of disinfection by-products in small water supply systems. Environ Monit Assess, 190:32, 2018. https://doi.org/ 10.1007/s10661-017-6410-8.
• [5] S. Musah, C. F. Schlueter, D. M. Humphrey Jr., K. S. Powell, A. M. Roberts, G. W. Hoyle. Inhibition of chlorine-induced airway fibrosis by budesonide. Toxicology and Applied Pharmacology, Volume 315, 15 January 2017, Pages 1-11, 2017. https://doi.org/ 10.1016/j.taap.2018.08.024.
• [6] İSGRDY. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara, 2012.
• [7] F. Al-Otoum, M. A. Al-Ghouti, T. A. Ahmed, M. Abu-Dieyeh, M. Ali. Disinfection by-products of chlorine dioxide (chlorite, chlorate, and trihalomethanes): Occurrence in drinking water in Qatar. Chemosphere, Volume 164, December 2016, Pages 649-656, 2016. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2016.09.008.
• [8] Z. B. Guo, Y. L. Lin, B. Xu, C. Y. Hu, H. Huang, T. Y. Zhang, W. H. Chu, N. Y. Gao. Factors affecting THM, HAN and HNM formation during UVchlor(am)ination of drinking water. Chemical Engineering Journal 306 1180,1188,2016.https://doi.org/10.1016/j.cej.2016.08.051.
• [9] H. Hong, Q. Song, A. Mazumder, Q. Luo, J. Chen, H. Lin, H. Yu, L. Shen, Y. Liang. Using regression models to evaluate the formation of trihalomethanes and haloacetonitriles via chlorination of source water with low SUVA values in the Yangtze River Delta region, China. Environmental Geochemistry and Health 38 1303–1312, 2016. https://doi.org/10.1007/s10653-016-9797-1.
• [10] A. Jia, C. Wu, Y. Duan. Precursors and factors affecting formation of haloacetonitriles andchloropicrin during chlor(am)ination of nitrogenous organic compounds in drinking water. Journal of Hazardous Materials 308 411–418, 2016. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat. 2016.01.037.
• [11] J. Fu, X. Wang, W. Bai, H. Yang, Y. F. Xie. Azo compound degradation kinetics and halonitromethane formation kinetics during chlorination. Chemosphere 174 110-116, 2017. https://doi.org/10.1016/ j.chemosphere.2017.01.098.
• [12] İlbank. İçmesuyu Arıtma Tesisi Projesi Proses Şartnamesi, 2013
• [13] USEPA. Water Treatment Manual: Disinfection, ISBN: 978-184095-421-0, 2011.
• [14] C. Gökdere. Çevre laboratuvarında risk analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• [15] B. Ünlü. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında çevre projelerinin risk analizi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• [16] D. Barış. Çok kriterli analiz yöntemi kullanılarak en uygun pestisit arıtma teknolojisinin seçilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• [17] E. D. Güner. Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Çevresel Risk Analizi. Pamukkale Üniv Muh Bilim Derg, 24(3), 476- 480,2017.http://doi.org/10.5505/pajes.2017.160 23.
• [18] İSGÜM. Meslek hastalıkları ve iş ile ilgili tanı rehberi. (Türkiye’de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi- TR0702.20-01/001, 2012.