Proje aşamasında öngörülen ve mevcut durumda sağlanan verimin karşılaştırılması: Azerbaycan Nahçıvan atıksu arıtma tesisi örneği

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 17 - 24, 14.01.2022

Ahmet Saatçı Özge Hanay

https://doi.org/10.28948/ngumuh.699574

Öz

Günümüzde artan nüfus ile atıksu miktarı ve kirletici konsantrasyonları da nüfusa paralel olarak artmaktadır. Atıksuların olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan arıtma tesislerinde karşılaşılan problemler araştırıldığında, sorunların bazen proje aşamasındaki hatalardan, bazen de işletme hatalarından kaynaklandığı görülmektedir. Bu hatalar beklenenin üzerinde işletme maliyetlerini beraberinde getirmektedir. Bu nedenle proje aşaması ve işletme aşamasında dikkat edilmesi gereken noktaların belirlenmesi ve geliştirilmesi önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çalışma kapsamında A²O prosesi olarak tasarlanarak 2018 yılında işletmeye alınan Azerbaycan Nahçıvan Atıksu Arıtma Tesisinin proje aşamasında ve işletme aşamasındaki hedeflenen kirlilik giderim verimi kıyaslanmıştır. Tesisin 12 ay boyunca BOİ₅, KOİ, AKM, TN ve TP parametreleri incelenmiştir. Tesise gelen ortalama BOİ₅ ve KOİ konsantrasyonunun 1. kademe proje hesaplarından yaklaşık %33 düşük olduğu gözlemlenmiştir. Kirlilik yüklerinin yüksek hesaplanması sonucu C:N:P oranı değişmiş, karbon kaynağı eksikliğinden kaynaklı çeşitli işletme problemleri ve verim kaybı oluşmuştur. Bu örnek tesis üzerinden projelendirme aşamasında yerinde ölçümler yapılmasının ve güncel hesap metotları kullanılmasının önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arıtma verimi, Arıtma verimi, Tasarım kriterleri, Atıksu arıtma tesisi, Azerbaycan

The comparison of efficiency between project phase and current situation-case study of Azerbaijan Nakhchivan wastewater treatment plant

Öz

Today, with the increasing population, the amount of wastewater and concentrations of pollutants are increasing in parallel with the population. When investigating problems at treatment plants aimed at minimizing the negative impact of wastewater, it is observed that problems are sometimes caused by mistakes at the project stage and sometimes by operating errors. These errors lead to higher operating costs than expected. Therefore, the determination and development of points to be considered both during the project and operation phase has become an important issue. In this study, the efficiency of pollution removal targeted at the project stage and the efficiency of pollution removal at the operating stage of the Azerbaijan Nakhchivan Wastewater Treatment Plant, which was designed as an A2O process and started to operate in 2018, were compared. The wastewater treatment plant parameters of BOD₅, COD, MLSS, TN and TP were examined for 12 months. When these parameters were analyzed, it was observed that the average concentration of BOD₅ and COD arriving at the WWTP was approximately 33% lower than the 1 stage project calculations. As a result of high calculation of pollution loads, the C:N:P ratio changed, various operating problems and loss of efficiency occurred due to carbon deficiency. The importance of using on-site measurements and ideal calculation methods at the project design stage was emphasized through this WWTP.

Anahtar Kelimeler

Treatment efficiency, Design criteria, Wastewater treatment plant, Azerbaijan

Kaynakça

• H. Yayli, Çevre etiği bağlamında kalkınma, çevre ve nüfus. Süleyman Demirel Üniversitesi Sos. Bilim. Enstitüsü Dergisi, 15 (1), 151–169, 2012.
• M. Tanyol ve G. Uslu, Tunceli evsel atıksu arıtma tesisinin arıtma etkinliğinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 24–29, 2013.
• U.S.E.P.A, Design Manual: Onsite Wastewater Treatment and Disposal Systems. U.S. Environmental Protection Agency (USEPA), Washington DC, 1980.
• T. D. Reynolds and P. A. Richards, Unit Operations and Processes in Environmental Engineering. PWS Publishing Company, Boston, 1996.
• S. R. Qasim, Wastewater Treatment Plants: Planning, Design, and Operation, Second Edition. CRC Press, Florida, 1998.
• M. Değirmenci, A. Altın, ve S. Altın, Atıksu miktarı ve BOİ5 kirlilik yükünün, havalandırma havuzu ilk yatırım ve enerji maliyetlerine olan etkilerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 2(1), 1-12, İzmir, 2000.
• I. Metcalf & Eddy, G. Tchobanoglous, F. Burton, and H. D. Stensel, Wastewater Engineering: Treatment and Reuse. McGraw-Hill Education, New York, 2002.
• N. Alpaslan ve D. Dölgen, Atıksu Arıtma Tesislerinin Tasarım Ve Proje Kontrol Esasları. TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, İzmir, 2004.
• M. Topal ve E. I. Topal, 2010-2011 Kış sezonunda Elazığ belediyesi atıksu arıtma tesisinin bazı parametrelerle değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniver sitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 32 (1), 1–12, 2012.
• Ş. Tatar ve M. Sağlam, Kızıltepe ileri biyolojik atıksu arıtma tesisinin KOİ, BOİ5 ve AKM yönünden işletme verimliliğinin değerlendirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknol. Dergisi, 20 (1), 265–269, 2020, http:// doi:10.31590/ejosat.770260.