ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRESEL DUYARLILIKLARI: ESKİŞEHİR’DE BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 74 - 89, 30.06.2019

Erkan Arı

Öz

Çevre ile ilgili sorunların çözümü için en
etkili yol, çevreye duyarlı, çevre koruma konusunda olumlu tutum ve
davranışlara sahip bireyler yetiştirmektir. Eğitim temel olarak ailede başlasa
da çevre sorunlarının çözülmesinde ve önlenmesinde okullarda verilen ilk ve
orta dereceli eğitimin önemi tartışılamazdır. Bu nedenle, bu çalışmada
ortaöğretim öğrencilerinin oluşturduğu bir örneklem yardımıyla, okullarda çevre
ile ilgili verilen eğitimlerin önemi vurgulanmak istenmiştir. Bunun için, ortaöğretim
öğrencilerine “ekolojik (organik) ürünler” ile ilgili bir seminer verilerek seminerden
önceki ve sonraki ekolojik ürünlerle ilgili tutum ve davranışları anket
yardımıyla incelenmiştir. Burada ilk amaç, verilen eğitimin (seminerin)
öğrencilerin çevreyle ilgili tutum ve davranışlarında bir değişim meydana
getirdiğini göstermek ve bu değişimi araştırmaktır. İkinci amaç ise, Çevresel
Bilgisizlik, Çevresel Duyarlılık, Çevresel Tutum, Çevresel Davranış, Ekolojik
Ürün Satın Alma Davranışı olarak isimlendirilen gizil değişkenler arasındaki
ilişkiyi betimlemek için bir yapısal eşitlik modeli (YEM) önermek ve modelin
uyumunu test etmektir. 

Anahtar Kelimeler

Çevresel duyarlılık, Çevresel davranıs, Ekolojik ürün satın alma davranışı, Yapısal eşitlik modellemesi

Kaynakça

• Ataseven, Y., Güneş, E. (2008). Türkiye’de İşlenmiş Organik Tarım Ürünleri Üretimi ve Ticaretindeki Gelişmeler. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 25-33.
• Chınnıcı, G., D’amıco, M., ve Pecorino B. (2002). A multivariate statistical analysis on the consumers of organic products. British Food Journal, 104(3), 187-199.
• Delınd, Db. ve, Human, O. (2000). Transforming Organic Agriculture İnto İndustrial Organic Products: Reconsidering Nationalorganic Standards. Human Organization, 59(2), 198-208.
• Demiryürek, K. (2011). Organik Tarım Kavramı ve Organik Tarımın Dünya ve Türkiye’deki Durumu. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1), 27-36.
• Dıetz, T., Stern, P., ve Guagnano, G. (1998). Social Structural And Social Psychological Bases Of Environmental Concern. Environment and Behaviour, 30, 450-471.
• Fraj, E., ve Martınez, E. (2007). Ecological Consumer Behaviour: An Emprical Analysis. International Journal of Consumer Studies, 31, 26-33.”
• George, D. L., ve Southwell, P. L. (1986). Opinion On The Diablo Canyon Nuclearpo Werplant: The Effects Of Situation And Socialization. Social Science Quarterly, 67, 722-735.
• Kaıser, F. G., ve Shımoda, T. A. (1999). Responsibility As A Predictor Of Ecological Behaviour. Journal of Environmental Psychology, 19, 243-253.
• Kızılaslan, H., ve Olgun, A. (2012). Türkiye’de Organik Tarım ve Organik Tarıma Verilen Desteklemeler. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 29 (1), 1-12.
• Kohut, A., ve Shrıver, J. (1989). Environment Regaining a Foothold on the National Agenda. Gallup Report, no. 285.
• Maınıerı, T., Barnett, E. G., Valdero, T. R., Unıpan, J. B., ve Oskamp, S. (1997). Green Buying: The İnfluence Of Environmental Concern On Consumer Behaviour. The Journal of Social Psychology, 137(2), 189-204.
• Mın L. (2012). Analysis of the Environmental Benefits of Organic Agriculture. Advanced Materials Research. 610-613. 3206-3211. 10.4028/www.scientific.net/AMR.610-613.3206.
• Roychowdhury, R., (2013). Organic Farming For Crop Improvoment and Sustainable Agriculture in the Era of Climate Change. Erişim adresi: 10.3844/ojbssp.2013.55.70. Erişim Tarihi:02.05.2019.
• Sarıkaya, N. (2007). Organik Ürün Tüketimini Etkileyen Faktörler ve Tutumlar Üzerine Bir Saha Çalışması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 110-125.
• Schermelleh- Engel, K., ve Moosbrugger, H. (2003). Evaluating The Fit Of Structural Equation Models: Test Of Significance And Descriptive Goodness Of-Fit Measures. Methods of Psychological Research- Online, 8(2), 23-74.
• Tılıkıdou, I., ve Delıstavrou, A. (2006). “Consumers' Ecological Activities and Their Correlates” July11, 2009, http://www.ctwcongress.de/ifsam/download/track_9/pap00169.pdf.
• Uzun, N., ve Sağlam, N. (2006). Ortaöğretim Öğrencileri İçin Çevresel Tutum Ölçeği Geliştirme Ve Geçerliliği. H.U. Eğitim Fakültesi Dergisi (H.U. Journal of Education), 30, 240-250.
• Ünal, S. (2011). Neden Organik Tarım. Erişim adresi: http://orgprints.org/25212/. Erişim tarihi:05.05.2019.
• Vınıng, J. R., ve Ebro, A. (1990). What makes a recycler? A comparison of recyclers and non– recyclers. Environment and Behaviour, 22, 56-73.
• Yılmaz, V., ve Çelik, E. H., (2013). LISREL 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Temel Kavramlar-Uygulamalar-Programlama. Anı Yayıncılık, Yenilenmiş 2. Baskı, 25-238.
• Yılmaz, V., Doğan, M., ve Şen, R. (2015). İnternet Bankacılığına İlişkin Davranışların Planlanmış Davranış Teorisi Ve Teknoloji Kabul Modeli Kullanılarak Önerilen Bir Yapısal Eşitlik Modeliyle İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 1-22.
• Yılmaz, V., ve Çelik, H.E., Yağızer, C. (2009). Çevresel Duyarlılık ve Çevresel Davranışın Ekolojik Ürün Satın Alma Davranışına Etkilerinin Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-14.
• Yılmaz, V., ve Arslan, T. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Koruma Vaatleri Ve Çevre Dostu Tüketim Davranışlarının İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 1–10.
• Yılmaz, V., Yıldız, Z., ve Arslan, T. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Duyarlılıkları İle Çevresel Davranışlarının Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 271-278.
• Yussefı, M. (2008). The World Of Organic Agriculture: Statistics And Emerging Trends, Switzerland.