Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi Testi (1980-2011)

Yıl 2012, Cilt: 5 Sayı: 2, 136 - 149, 01.08.2012

Fatih Mangır

Öz

While traditional Keynesian theory have pointed to the budget deficits as the major cause of the trade deficits, the Ricardian Equivalence proposition, have argued that the deficits are not really twins. This paper examines the validity of twin deficits hypothesis (the relationship between the budget deficit and the current account deficit) using the data period 1980-2011 in Turkey. Using Johansen approach, the study found significant long-run relationship between current account deficits and budget deficits. The findings support the Keynesian approach that shows the existence of bi - directional (Granger) causality and holds the validity of the twin deficits hypothesis in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Budget Deficit, Current Deficit, Twin Deficit, Co-Integration Analysis

Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi Testi (1980-2011)

Öz

Geleneksel Keynesyen Yaklaşım, bütçe açıkları ile cari işlemler açığı arasında bir ilişkinin olduğunu savunurken, Ricardo Denklik hipotezine göre iki gösterge arasında herhangi bir ilişki söz konusu değildir. Bu çalışma 1980-2011 yıllık verileri kullanılarak Türkiye ekonomisi için ikiz açık hipotezinin (bütçe açığı ile cari işlemler açığı arasındaki ilişki) geçerliliğini test etmektedir. Johensen eşbütünleşme yaklaşımı kullanarak, bütçe açığı ve cari açık arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu sonucuna varılmaktadır. Çalışmada elde edilen test sonuçları Türkiye için bütçe açığından cari açığa tek yönlü nedensellik (Granger) ilişkisini göstermekte ve Keynesyen yaklaşımı desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açığı, Cari Açık, İkiz Açık Teorisi, Eş Bütünleşme Analizi

Kaynakça

• ACARAVCI, A. ve ÖZTÜRK, İ. (2008), “Twin Deficits Phenomenon: Empirical Evidence From the ARDL Bound Test Approach for Turkey”, Bulletin of Statistics & Economics, 2(A08), 57-64.
• ADJAYE, Asufu J. (2000). “ The relationship between energy consumption, energy prices and economic growth: time series evidence from Asian developing countries”, Energy Economics, 22: 615–625
• AKBOSTANCI, E. ve TUNÇ, G.İ. (2002), “Turkısh Twın Defıcıts: An Error Correctıon Model Of Trade Balance”, METU ERC Working Papers, paper no: 01/06.
• AKSU H. Ve BAŞAR S. (2005), “İkiz açıklar hipotezinin Türkiye açısından araştırılması”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 20: 109-14
• AKSU Hayati, BAŞAR Selim, (2009),” Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi'nin Tahmini:Bir Sınır Testi Yaklaşımı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64 (4):1-14
• ALTINTAŞ, H. ve TABAN, S. (2010), “Türkiye’de İkiz Açık Sorunu ve FeldsteinHorioka Hipotezi: ARDL Yaklaşımı ve Nedensellik Araştırması”, Küresel Krizler ve Ekonomik Yönetişim, Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi-I, 15-16 Nisan 2010, Malatya: Bildiri Kitabı, 1704-1734.
• ALTINTAŞ, H. ve B. ÖZ, “Türkiye’de Kur Değişkenliği ve İhracat İlişkisinin Ekonometrik Analizi: 1989-2008”, Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi-I, Küresel Krizler ve Ekonomik Yönetişim, 15-16 Nisan 2010, Malatya, 1964-1984, http://web.inonu.edu.tr/~ozal.congress/pdf/119.pdf (21.12.2011)
• ARICAN, E. (2005), “Ricardocu Denklik Teoremi ve Teorilerde Kamu Açıklarına İlişkin Yaklaşımlar: Türkiye Ekonomisine İlişkin Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 77-94.
• ASLAN Murat ve ASLAN Kürşad (2009),” Türkiye’de 1963–2006 Döneminde Kamu ve Özel Sektör Ücretleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1): 23-44
• ATA, A. Y. ve F. YÜCEL (2003), “Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması”, Çukurova Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (12).
• AYDOĞUŞ Osman ve ÇATIK Nazif (2006), “Türkiye’de Para İkamesi Altında Para Talebi: 1986 – 2005”, Tisk Akademi ( I): 59:73
• BARIŞIK, S. ve KESİKOĞLU, F. (2006), “Türkiye’de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 VAR, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması)”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 59-82.
• BARTOLİNİ, L ve A. LAHİRİ (2006) Twin Deficits, Twenty Years Later, Current Issue in Economics and Finance, Federal Reserve Bank of New York, 12, No. 7.
• BİLGİLİ, E. ve F. BİLGİLİ (1998), “Bütçe Açıklarının Cari işlem Dengesi Üzerindeki Etkileri: Teori ve Uygulama”, İşletme-Finans Dergisi, (146), 4–16.
• COUGHLİN, C.C., M.R. PAKKO ve W. POOLE (2006) “How Dangerous is the U.S. Current Account Deficit?” The Regional Economist, 5–9.
• ÇELİK, S., DENİZ, P. ve EKEN, S. (2008), “Eşbütünleşme Analizi ile Altı Gelişmekte Olan Ülke İçin İkiz Açıklar Hipotezi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi, 20-22 Şubat 2008, İzmir.
• DİCKEY, D. A. ve W. A. FULLER (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
• EDWARDS, S., (2001), “Does Current Account Matter?”, National Bureau of Economic Research (NBER), Working Paper No. 8275.
• EĞİLMEZ, Mahfi (2010), Türkiye ve İkiz Açık, Radikal Köşe Yazısı, 23,03,2010
• ENDERS, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley & Sons, Inc., New York.
• ERDİNÇ, Z. (2008), “İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi ile İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 209-222.
• ERKILIÇ Serdar (2006), Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB Yayınları
• ERTUĞRUL, Hasan Murat (2006), “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Sanayi Katma Değeri İlişkisi”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi SBE
• GERZ Mehmet (2011), “Cari Açık Nedeniyle Mayıs Dalgalanması Sertti”, Capital Dergisi, Haziran Sayısı
• GUJARATİ, N. Damador (2009), Temel Ekonometri, (Çev. Ü. Şenesen & G.G. Şenesen), Literatür Yayınları, İstanbul
• GÜNAYDIN, İ. (2004), “Bütçe ve Ticaret Açıkları Arasındaki İlişki: Türkiye Uygulaması”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 15 (52–53):143–159.
• IBRAHİM, S. B. ve KUMAH, F.Y. (1996) ‘Comovements in Budget Deficits, Money, Interest Rate, Exchange Rate and the Current Account Balance: Some Empirical Evidence’, Applied Economics, 28: 117-130.
• JOHANSEN, S. (1991), “Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors inn Gaussian Vector Autoregressive Models”, Econometrica,59 (6):1551–1580
• JOHANSEN, S. ve K. JUSELİUS (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration – with Applications to the Demand for Money”, Oxford Bulletin Of Economics and Statistics, Vol. 52, Issue 2.
• KARAGÖL Erdal Tanas (2011),” Cari Açık Tartışmaları Gölgesinde Küresel Ekonomik Kriz Ve Türkiye Ekonomisi”, SETA Analiz, Sayı 45, Kasım
• KUŞTEPELİ, Y. R. and WALLACE, M. (1999), “The effect of inflation on the difference between investment and savings and the relation to twin deficits”, Unpublished paper, Clemson University.
• KUTLAR, A. ve M. ŞİMŞEK (2001), “Türkiye’de Bütçe Açıklarının Dış Ticaret Açıklarına Etkileri, Ekonometrik Bir Yaklaşım: 1984–2000”, Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Dergisi, 16 (1):1–13.
• LANEY, L. (1984) ‘The Strong Dollar, the Current Account and Federal Deficits: Cause and Effect’, Federal Reserve Bank of Dallas Economic Review 1: 1-14.
• MEGARBANE, P. (2002) Slovakia’s External Current Account Deficit: Why so Large and Is It Sustainable?, Country Report 210, IMF, Washington D.C
• PATTERSON, Kerry (2000). An Introduction to Applied Econometrics: A Time Series Approach, New York: St. Martin’s Pres
• PHİLLİPS, P.C.B. ve P. PERRON (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75:335–346.
• RODRİK, D. (2009), “The Turkish Economy After The Crisis”, Turkish Economic Association Discussion Paper 1-26.,http ://www.tek. org.tr (23.01.2012)
• ŞİMŞEK, S. (2007), “Bütçe Açığı ve Türkiye’ de Bütçe Açığının Finansmanı”, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, S.B.E., Eskişehir.
• TİMUR, Y. (2005), “Cari İşlemler ve Bütçe Açığı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Teori ve Uygulama”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, S.B.E., Kayseri.
• UTKULU, U. (2003), “Türkiye’de Bütçe Açıkları ve Dış Ticaret Açıkları Gerçekten İkiz mi? Koentegrasyon ve Nedensellik Bulguları”, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F.Dergisi, 18(1):45-61.
• ÜNSAL, H. (2006), “Kamu Açıkları İle Ödemeler Bilançosu Açıkları Arasındaki Etkileşim: 1980 Sonrası Türkiye Örneği”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi S.B.E., Ankara.
• VAMVOUKAS, George A. (1999), “The Twin Deficits Phenomenon: Evidence from Greece”, Applied Economics, 31:1093-1100.
• YALDIZ, E. (2006), “İkiz Açık Hipotezi ve Türkiye” , bçr no. 2006/01, İzmir İktisat Kongresi Araştırma Merkezi, Bilimsel Çalışma Raporları Serisi.
• YAPRAKLI, S. (2010), “Türkiye’de Esnek Döviz Kuru Rejimi Altında Dış Açıkların Belirleyicileri: Sınır Testi Yaklaşımı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(4):141-163.
• YAVUZ, Nilgün Çil (2005), “Türkiye' De Kamu Harcamalarının. Özel Sektör Yatırım Harcamalarını Dışlama Etkisinin Testi (1980-2003) “,Marmara Üniversitesi. İ.İ.B.F. Dergisi., CiLT XX (1): 269:284
• ZENGİN, A. (2000), “İkiz Açıklar Hipotezi (Türkiye Uygulaması)”, Gazi Üniversitesi Ekonomik Yaklaşım Dergisi,11 (39): 37–67.