THE RELATIONSHIP BETWEEN SELF-CARE AGENCY AND SUCCESSFUL AGING IN INDIVIDUALS AGED 65 OR OVER

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 67 - 77, 30.06.2022

Aykut Aydın Aylin Aydın Sayılan

https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1093537

Öz

Bu çalışmada, 65 yaş ve üstü bireylerde öz bakım gücü ile başarılı yaşlanma arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlandı. Araştırma, Temmuz - Ekim 2021 tarihleri arasında, bir eğitim araştırma hastanesine başvuran yaşlılarda (n: 125) yürütüldü. Veri toplamada, bilgi formu, öz bakım gücü ölçeği ve başarılı yaşlanma ölçeği kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık seviyesi p <0.05 olarak belirlendi. Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 69.00±5.44(min.65-max.90) olup, Öz Bakım Gücü Ölçeği (ÖBÖ) toplam puanının 90.00±19.95 (min. 33-max.134), Başarılı Yaşlanma Ölçeği (BYÖ) toplam puanının 53.00±10.42 (min.17-max.68) olduğu belirlendi. Yaş ile Öz Bakım Gücü ölçeği (p<0.001), Başarılı Yaşlanma Ölçeği (p=0.002) ve sorunlarla mücadele etme (p=0001) alt boyutu arasında negatif yönde zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki saptandı. Çalışmada, yaşlıların öz bakım gücünün ve başarılı yaşlanma düzeylerinin iyi olduğu; öz bakım gücü ile başarılı yaşlanma arasında olumlu ilişki olduğu görüldü. Yaş arttıkça, öz bakım gücü ve başarılı yaşlanma düzeylerinin ise azaldığı saptandı.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Başarılı Yaşlanma, Öz Bakım

Destekleyen Kurum

YOKTUR

THE RELATIONSHIP BETWEEN SELF-CARE AGENCY AND SUCCESSFUL AGING IN INDIVIDUALS AGED 65 OR OVER

Öz

The purpose of this study was to determine the association between self-care agency and successful aging in individuals aged 65 or over. The research was performed with elderly individuals (n:125) presenting to a training and research hospital between July and October 2012. An information form, the Self-Care Agency Scale, and the Successful Aging Scale (SAS) were employed in data collection. p values <0.05 were considered statistically significant. The mean age of the individuals in the research was 69.00±5.44 years (min 65-max 90), their mean Self-Care Agency Scale score was 90.00±19.95 (min 33-max 134), and their total SAS score was 53.00±10.42 (min 17-max 68). Weak, significant negative correlation was determine between age and the Self-Care Agency Scale (p<0.001), the SAS (p=0.002), and the SAS coping with problems subscale (p=0001). The elderly individuals in this study had good self-care agency and successful aging scores, with a positive relationship being observed between self-care agency and successful aging. Self-care agency and successful aging levels were found to decrease with age.

Anahtar Kelimeler

Old Age, Successful Aging, Self-Care

Kaynakça

• Abdi, S., Spann, A., Borilovic, J., de Witte, L., Hawley, M. (2019). Understanding the care and support needs of older people: a scoping review and categorisation using the WHO international classification of functioning, disability and health framework (ICF). BMC Geriatr, 19 (1), 195.
• Altay, B., Aydın Avcı, İ. (2009). Huzurevinde yaşayan yaşlılarda özbakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Derg/Dicle Med J, 36(4), 275-282.
• Amegbor, P.M., Kuuire, V.Z., Robertson, H., Kuffuor, O.A. (2018). Predictors of basic self-care and intermediate self-care functional disabilities among older adults in Ghana. Arch Gerontol Geriatr, 77, 81-88.
• Apóstolo, J., Bobrowicz-Campos, E., Gil, I., Silva, R., Costa, P., Couto, F., Cardoso, D., Barata, A., Almeida, M. (2019). Cognitive Stimulation in Older Adults: An Innovative Good Practice Supporting Successful Aging and Self-Care. Transl Med UniSa, 19, 90-94.
• Blanco-Molina, M., Pinazo-Hernandis, S., Montoro-Rodriguez, J., Tomas, J.M. (2021). Testing a Proactive Model of Successful Aging Among Older Adults in Costa Rica and Spain. Int J Aging Hum Dev, 93 (1), 619-635.
• Curcio CL, Pineda A, Quintero P, Rojas Á, Muñoz S, Gómez F. Successful Aging in Colombia: The Role of Disease. Gerontol Geriatr Med. 2018 Oct 30;4:2333721418804052. doi: 10.1177/2333721418804052.
• Çunkuş, N., Taşdemir Yiğitoğlu, G., Akbaş, E. (2019). Yaşlılık ve Toplumsal Dışlanma. Geriatrik Bilimler Dergisi, 2(2), 58-67.
• Dziechciaż, M., Filip, R. (2014). Biological psychological and social determinants of old age: bio-psycho-social aspects of human aging. Ann Agric Environ Med, 21 (4), 835-8.
• Erci, B., Yılmaz, D., Budak, F. (2017). Yaşlı Bireylerde Özbakım Gücü ve Yaşam Doyumunun Umut Düzeylerine Etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - Journal of Psychiatric Nursing, 8 (2), 72–76.
• Folstein, M.F., Folstein, S.E., McHugh, P.R. (1975) J Psychiatr Res, 12 (3), 189-98.
• Freedman, V.A., Spillman, B.C. (2014). Disability and care needs among older Americans. The Milbank Quarterly, 92 (3), 509–541.
• Güngen, C., Ertan, T., Eker, E., Yaşar, R., ENgin, F. (2002). Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 13, 273-81.
• Gutiérrez, M., Tomás, J.M., Calatayud, P. (2018). Contributions of Psychosocial Factors and Physical Activity to Successful Aging. Span J Psychol, 21, E26.
• Hazer, O., Özsungur, F. (2017). Başarılı Yaşlanma Ölçeği (SAS) Türkçe Versiyonu, International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 4, 184-206.
• Kearney, B.Y., Fleischer, B.J. (1979). Development of an Instrument to Measure Exercise of Self-Care Agency. Research in Nursing & Health, 2, 25-34.
• Kütmeç Yılmaz, C. (2020). Yaşlı Bireylerde Yerinde Yaşlanma ile Başarılı Yaşlanma ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Sağlık ve Toplum, 20 (3), 38-48.
• Lamb, S. (2019). On Being (Not) Old: Agency, Self-care, and Life-course Aspirations in the United States. Med Anthropol Q, 33 (2), 263-281.
• LeBlanc, R.G., Jacelon, C.S. (2018). Self-care among older people living with chronic conditions. Int J Older People Nurs,13(3), e12191.
• Martinson, M., Berridge, C. (2015). Successful aging and its discontents: a systematic review of the social gerontology literature. Gerontologist, 55(1), 58-69.
• Nahcivan, N.O. (2004). A Turkish language equivalence of the exercise of self-care agency scale. Western Journal of Nursing Research, 26(7), 813-82.
• Phelan, E.A., Anderson, L.A., LaCroix, A.Z. (2004). Older adult’s views of ‘successful aging’ how do they compare with researcher’s definitions? J Am Geriatr Soc, 52 (2), 211-6.
• Ploeg, J., Matthew-Maich, N., Fraser, K., Dufour, S., McAiney, C., Kaasalainen, S., … Emili, A. (2017). Managing multiple chronic conditions in the community: A Canadian qualitative study of the experiences of older adults, family caregivers and healthcare providers. BMC Geriatrics, 17 (1), 40. https://doi.org/10.1186/s12877-017-0431-6
• Puciato, D., Borysiuk, Z., Rozpara, M. (2017). Quality of life and physical activity in an older working-age population. Clin Interv Aging, 12, 1627-1634.
• Reker, G.T. (2009). A Brief Manual of the Successful Aging Scale (SAS).
• Sabo, K., Chin, E. (2021). Self-care needs and practices for the older adult caregiver: An integrative review. Geriatr Nurs, 42 (2), 570-581.
• Torregrosa-Ruiz, M., Gutiérrez, M., Alberola, S., Tomás, J.M. (2021). A Successful Aging Model Based on Personal Resources, Self-Care, and Life Satisfaction. J Psychol, 155 (7), 606-623.
• Uğurlu, N., Bolat, M., Erdem, S. (2010). Yaşlılarda Özbakım Gücünü Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1 (2), 56-62.
• WHO, 2021. https://www.who.int/health-topics/ageing#tab=tab_1. Available Date: 22.02.22
• Yalçınöz Baysal, H., Aktas, B., Bakan, A.B. (2020). An investigation of the relationship between ageing in place and successful ageing in elderly individuals. Psychogeriatrics. https://doi.org/10.1111/psyg.12534.
• Zhou, J., Qin, M.Z., Liu, Q., Liu, J.P. (2017). Investigation and analysis of osteoporosis, falls, and fragility fractures in elderly people in the Beijing area: a study on the bone health status of elderly people ≥ 80 years old with life self-care. Arch Osteoporos, 12 (1), 108.