ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GÜVEN, MEMNUNİYET VE BEKLENTİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 316 - 331, 03.07.2024

Mustafa Bekmezci Hatice Nazan Çağlar Şerif Yüksel

https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1295422

Öz

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin güven, memnuniyet ve beklenti düzeylerini ölçmeyi ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Alanyazında kişilerin güven ve memnuniyet düzeylerinin bir kurum veya kuruluş ile sürdürülen ilişkiyi etkilediği görülmektedir. Ayrıca, beklenti ile güven ve memnuniyet arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bu doğrultuda, çalışmanın temel motivasyonu, üniversite öğrencilerinin okullarına ilişkin güven, beklenti ve memnuniyet algılarını ölçmek ve bu değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılmasıdır. Bu sayede üniversite öğrencilerinin okullarına karşı tutum ve beklentilerinin ortaya çıkartılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’deki üniversitelerde eğitim gören lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, 2021-2022 eğitim öğretim döneminde 136 üniversite öğrencisine anket yoluyla ulaşılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, tanımlayıcı istatistiki analizler, faktör analizi, geçerlik ve güvenirlik analizleri ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Ayrıca memnuniyet değişkenin yordayıcılarının belirlenmesi için çoklu doğrusal regresyon analizi, sosyodemografik değişkenler açısından değişkenlerin ne ölçüde farklılaştığını anlamak üzere bağımsız örneklem t-testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar neticesinde öğrencilerin üniversitelerine duydukları güvenin, memnuniyet düzeylerini önemli ölçüde yordadığı görülürken, beklenti düzeylerinin herhangi bir yordayıcı etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, gelişim beklentisi ve kişisel gelişimden memnuniyet açısından cinsiyetler arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda, kadınların gelişim beklentisi ve kişisel gelişimden memnuniyet düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarında, akademisyen ve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

memnuniyet, güven, beklenti, üniversite

Destekleyen Kurum

İstanbul Kültür Üniversitesi

Proje Numarası

BAP-1902

Kaynakça

• Alves, H., & Raposo, M. (2010). The influence of university image on student behaviour. International Journal of Educational Management, 24(1), 73-85.
• Annamdevula, S., & Bellamkonda, R. S. (2016). Effect of student perceived service quality on student satisfaction, loyalty and motivation in Indian universities: Development of HiEduQual. Journal of Modelling in Management, 11(2), 488-517.
• Appleton-Knapp, S. L., & Krentler, K. A. (2006). Measuring student expectations and their effects on satisfaction: The importance of managing student expectations. Journal of Marketing Education, 28, 254–264.
• Armağan, İ., & Gençlik, G. G. (2004). 21. Yüzyıl Eşiğinde Türkiye Gençliği (Birinci Basım). Ankara: Kırkır.
• Astin, A. W. (1993). What matters in college? Four critical years revisited. San Francisco: Jossey-Bass.
• Baldwin, G., & James, R. (2021). The market for learning: leading transparent higher education. Higher Education Research & Development, 40(2), 234-246.
• Bean, J. P., & Eaton, S. B. (2000). A psychological model of college student retention. In J. M.
• Biswas, K., Bose, S., Chang, M., & Shams, S. (2023). Determinants and consequences of student satisfaction in Australian Universities: Evidence from QILT Surveys. Accounting & Finance, 63(2), 1821-1850.
• Bunce, L., Baird, A., & Jones, S. E. (2017). The student-as-consumer approach in higher education and its effects on academic performance. Studies in Higher Education, 42(11), 1958-1978.
• Chaudhuri, A., & Holbrook, M. B. (2001). The chain of effects from brand trust and brand affect to brand performance: the role of brand loyalty. Journal of marketing, 65(2), 81-93.
• Cook, J., & Wall, T. (1980). New work attitude measures of trust, organizational commitment and personal need non-fulfillment. Journal of Occupational Psychology, 53(1), 39–52.
• da Rosa Borges, G., Carvalho de Souza Domingues, M. J., & da Silva Cordeiro, R. D. C. (2016). Student’s trust in the university: Analyzing differences between public and private higher education institutions in Brazil. International Review on Public and Nonprofit Marketing, 13, 119-135.
• Davras, G. M., ve Alili, M. (2019). Turizm Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Gelecek Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 40-52.
• DeShields, O. W., Kara, A., & Kaynak, E. (2005). Determinants of business student satisfaction and retention in higher education: Applying Herzberg’s two-factor theory. International Journal of Educational Management, 19(2), 128–139.
• Dweck, C. S., & Leggett, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95(2), 256-273.
• Elliott, K. M., & Shin, D. (2002). Student satisfaction: An alternative approach to assessing this important concept. Journal of Higher Education policy and management, 24(2), 197-209.
• Elsharnouby, T. H. (2015). Student co-creation behavior in higher education: The role of satisfaction with the university experience. Journal of marketing for higher education, 25(2), 238-262.
• Farahmandian, S., Minavand, H., & Afshardost, M. (2013). Perceived service quality and student satisfaction in higher education. Journal of Business and Management, 12(4), 65-74.
• Garcl a-Aracil, A. (2009). European graduates’ level of satisfaction with higher education. Journal of Higher Education, 57(1), 1-21.
• Ghosh, A. K., Whipple, T. W., & Bryan, G. A. (2001). Student trust and its antecedents in higher education. The Journal of Higher Education, 72(3), 322-340.
• Gibson, A. (2010). Measuring business student satisfaction: A review and summary of the major predictors. Journal of Higher Education Policy and Management, 32, 251–259.
• Huang, Y. H. (2001). OPRA: A cross-cultural, multiple-item scale for measuring organization–public relationships. Journal of Public Relations Research, 13(1), 61–90.
• Ilyas, M., & Arif, S. (2013). Quality of work-life model for teachers of private universities in. Quality Assurance in Education, 21(3), 282-298.
• Kim, H. K., & Yang, S. U. (2009). Cognitive processing of crisis communication: Effects of CSR and crisis response strategies on stakeholder perceptions of a racial crisis dynamics. Public Relations Journal, 3(1), 1–39.
• Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
• Kuh, G. D., & Hu, S. (2001). The effects of student-faculty interaction in the 1990s. Review of Higher Education, 24(3), 309-332.
• Kuh, G. D. (2005). Student success in college: Creating conditions that matter. San Francisco: Jossey-Bass.
• Kwan, P. (2016). The effect of trust on the relationship between instructional leadership and student outcomes in Hong Kong secondary schools. The Asia-Pacific Education Researcher, 25, 111-121.
• Lee, B. K. (2005). Hong Kong consumers’ evaluation in an airline crash: A path model analysis. Journal of Public Relations Research, 17(4), 363–391.
• Mazhar, A., & Masood, A. (2018). Determinants of students’ loyalty to university: a service-based approach. Munich Personal RePEc Archive.
• Morgan, R. M., & Hunt, S. D. (1994). The commitment-trust theory of relationship marketing. Journal of marketing, 58(3), 20-38.
• Muhammed, E. M., Rizwan, Q. D., & Ali, U. (2010). The impact of service quality on student's satisfaction in higher education institute of Punjab. Journal of Management Research, 2(2), 1 - 11.
• O’Brien, R. M. (2007). A caution regarding rules of thumb for variance inflation factors. Quality & quantity, 41(5), 673-690.
• Oliver, R. L. (1981). Measurement and evaluation of satisfaction processes in retail settings. Journal of retailing, 57(3), 25–48.
• Oliver, R. L. (1989). Processing of the satisfaction response in consumption: a suggested framework and research propositions. The Journal of Consumer Satisfaction, Dissatisfaction and Complaining Behavior, 2, 1-16.
• Olson, J. C., & Dover, P. (1976). Effects of expectation creation and disconfirmation on belief elements of cognitive structure. Advances in Consumer Research, 3(1), 168–175.
• Özdoğan, F. B., & Tüzün, İ. K. (2007). Öğrencilerin üniversitelerine duydukları güven üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 639-650.
• Pascarella, E. T., & Terenzini, P. T. (2005). How college affects students: A third decade of research (Vol. 2). San Francisco: Jossey-Bass.
• Piriyakul, M., Piriyakul, R., Chuachareon, O., Boonyoung, M., Piriyakul, P., & Piriyakul, I. (2015). Effects of trust, satisfaction and factors corresponding to TAM on intention to reuse internet business transaction. International Review of Management and Business Research, 4(3), 344-358.
• Rahman, S. M., Mia, M. S., Ahmet, F., Thongrak, S., & Kiatpathomchai, S. (2020). Assessing students’ satisfaction in public universities in Bangladesh: An empirical study. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(8), 323-332.
• Reina, D. S., & Reina, M. L. (2006). Trust & betrayal in the workplace: Building effective relationships in your organization. San Francisco, CA: Berrett-Koehler.
• Roese, N. J., & Sherman, J. W. (2007). Expectancy. In A. W. Kruglanski, & E. T. Higgins (Eds.), Social psychology: A handbook of basic principles (pp. 91-115). New York: The Guilford Press.
• Sadeghi, K. (2021). Service quality, satisfaction and loyalty in private and public sectors of higher education: A structural modeling approach. Quality Assurance in Education, 29(1), 42-63.
• Schaufeli, W. B., & Salanova, M. (2007). Efficacy or inefficacy, that’s the question: Burnout and work engagement, and their relationships with efficacy beliefs. Anxiety, Stress, & Coping, 20(2), 177-196.
• Tinto, V. (1993). Leaving college: Rethinking the causes and cures of student attrition. Chicago: University of Chicago Press.
• Weiner, B. (1985). An attributional theory of achievement motivation and emotion. Psychological review, 92(4), 548.
• Weiner, B. (1992). Human motivation: Metaphors, theories, and research. Sage Publications, Inc.
• Yi, Y. (1990). A critical review of consumer satisfaction. In V. Zeithaml (Ed.), Review of marketing (pp. 68-123). Chicago: American Marketing Association.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK). (2022). 2021 Yılı Yükseköğretim İstatistikleri. https://www.yok.gov.tr/Documents/istatistikler/2021/2021-Yuksekogretim-Istatistikleri.pdf
• Zeithaml, V. A., Berry, L. L., & Parasuraman, A. (1996). The behavioral consequences of service quality. Journal of Marketing, 60(2), 31-46.