Meme Kanserli Hastaların Yaşam Kalitesi ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 63 - 74, 29.08.2017

Birol Topçu , Gulbahar Gülcivan

Öz

Amaç: Çalışma, meme kanseri olan hastalarda yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirmesi amacı ile

yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmanın örneklemini, bir üniversite Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde Günübirlik Kemoterapi

Ünitesine başvuran, 18 yaş üzerinde, çalışmaya katılmayı kabul eden, iletişim sorunu olmayan, 6. doz kemoterapisini alan, Evre I-II

de olan meme kanseri 150 hasta oluşturmaktadır. Meme kanseri hastalarının kişisel ve hastalığa ilişkin özelliklerinin

değerlendirilmesinde Hasta Tanılama Formu, yaşam kalitesinin sorgulanmasında SF-36 Formu, sağlıklı yaşam biçimi

davranışlarının sorgulanmasında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II Ölçeği kullanılmıştır. Hastalara ölçekler, yüz-yüze,

tek görüşmede uygulanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler tanımlayıcı ve karşılaştırma istatistikleri kullanılarak

değerlendirildi. Verilerin özelliği temel alınarak tanımlayıcı istatistiklerde yüzdelik, aritmetik ortalama, standart sapma tercih

edilirken gruplar arası farkların değerlendirilmesinde parametrik ve parametrik olmayan testler kullanıldı. İstatistiksel

değerlendirmelerde p<0,05 değeri anlamlı olarak kabul edildi. Bulgular: Meme kanseri hastalarının yaşam kalitesi

değerlendirildiğinde; en düşük puan alan alt boyutun Emosyonel Rol Kısıtılığı, en yüksek puan alan alt boyutun Mental Sağlık

olduğu bulunmuştur. Meme kanseri olan hastaların sosyodemografik özelliklerin yaşam kalitesine etkisi incelendiğinde,

yaşının, mesleki durumunun, eğitim durumunun, aylık gelirinin ve aile tipinin önemli bir değişken olduğu belirlenmiştir. Sağlıklı

yaşama biçimi davranışları değerlendirildiğinde; en düşük puan alan alt boyutun fiziksel aktivite, en yüksek puan alan alt boyutun

manevi gelişim, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının ortalama puanın 154,20±24,22 ile orta derecede iyi olduğu belirlenmiştir.

Sonuç: Meme kanseri olan hastaların sosyo-demografik özelliklerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi incelendiğinde, medeni durumun, eğitim düzeyinin, mesleki durumun ve tedaviye destek olan kişilerin önemli bir değişken olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Meme Kanseri, Yaşam Kalitesi, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları

Kaynakça

• 1. Saral KE. Meme Kanseri Hastalarının Kansere Uyumlarının Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı. Yüksek Lisans Tezi. 2008;Ankara.
• 2. Gençtürk N. Meme Kanserinden Korunma, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007; 10(4):72-87.
• 3. Özmete S. Cerrahi Tedavi Uygulanan Meme Kanserli Hastaların Erken Dönem Sonuçları. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. 2007;Adana.
• 4. Lemieux J, Goodwin PJ, Bordeleau LJ, Lauzier S, Theberge V. Quality-of-life Measuremnt in Randomized Clinical Trials İn Breast Cancer: An Updated Systematic Review(2001-2009). J. Natl Cancer İnst. 2011;103:178-231.
• 5. Küçükberber D. Kalp Hastalarında Yaşam Kalitesi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Yüksek Lisans Tezi. 2011;İstanbul.
• 6. Arslan S. Kanserli Hatalarda Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Atatrürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 2000;Erzurum.
• 7. Erci B. Halk Sağlığı Hemşireliği. Sağlığın Geliştirilmesi ve Sağlıklı Yaşam. Behice E.(Ed). Göktuğ Yayıncılık. Fırat Matbaacılık. 2009;Ankara. 192-201.
• 8. Karalar ÜG. Kanser Tanısı Alan Erişkin Hastalarda Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının ve Değişkenlerinin Tanımlanması. T.C. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Iç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı İç Hastalıkları Hemşireliği Programı, Yüksek Lisans. 2010;İstanbul.
• 9. Göl N. Kemoterapi Alan Kanserli Hastalarda Depresyon ve Yaşam Kalitesinin Belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 2014;Erzincan.
• 10. Arat Z. Hemodiyaliz Hasta ve Yakınlarında Tükenmişlik Sendromu, Hasta Yakınlarının Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi ve Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi. 2006;Ankara.