GRUNDSATZ DER ERMITTLUNG VON SACHVERHALTEN IM TÜRKISCHEN STRAFPROZESSRECHT

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 219 - 238, 30.12.2023

Muharrem Egemen Gürses

https://doi.org/10.51562/nkuhukuk.2023424

Öz

Das Recht auf ein faires Verfahren ist ein Recht, das durch die einschlägigen Rechtsvorschriften und allgemeinen Rechtsgrundsätze im internationalen und nationalen Recht garantiert wird. Das Recht auf ein faires Verfahren kommt in allen Fällen des Privatrechts und des öffentlichen Dienstes zum Tragen. Das Hauptziel eines Strafverfahrens ist das endgültige Ergebnis des Prozesses in Übereinstimmung mit Recht und Billigkeit. Um dieses Ziel zu erreichen, müssen den Verfahrensbeteiligten bestimmte Beschränkungen auferlegt und ihre Rechte geschützt werden. Um ein faires Verfahren zu gewährleisten, ist es erforderlich, dass die wesentlichen Tatsachen, die Gegenstand des Verfahrens sind, ohne jeden Zweifel offengelegt werden und dass alle rechtlich relevanten Beweise offengelegt und erörtert werden. Beweiserhebungsverbote und Beweisverwertungsverbote bilden die rechtliche Grenze für das Vorliegen und die Feststellung der materiellen Wahrheit. In der Studie wird eines der Grundprinzipien des Strafvollzugs, das "Prinzip des materiellen Rahmens", in seinen theoretischen Dimensionen erörtert und anschließend werden die Probleme, die bei der Umsetzung dieses Prinzips in der Praxis auftreten, untersucht und Lösungsvorschläge unterbreitet.

Anahtar Kelimeler

Materielle Realität, faires Verfahren, Ex-officio-Forschung, Gewissen, unzulässige Beweise

PRINCIPLE OF INVESTIGATION OF MATERIAL FACTS IN TURKISH CRIMINAL PROCEDURE LAW

Öz

The right to a fair trial; It is a right guaranteed by the relevant legislation and general law principles in international and national law. The right to a fair trial shows itself in all cases of private law and public office. The main purpose in criminal proceedings is; It is the final outcome of the trial in accordance with the law and equity. In order to achieve this aim, certain restrictions must be imposed on the subjects of the proceedings and their rights must be protected. In this respect, in order to establish the benefit of a fair trial, it is necessary to keep the material fact subject to the trial without leaving any room for doubt, and to reveal and discuss all relevant legal evidence. Prohibitions on obtaining evidence and prohibitions on evaluating evidence constitute the legal limit for the existence and detection of material truth. In the study; One of the basic principles of the penal period, the "principles of the material framework", is discussed with its theoretical dimensions, and then the problems that occur during the reflection of this principle in practice are examined and the solution proposals are released.

Anahtar Kelimeler

Material Reality, Fair Trial, Ex Officio Research, Conscience, Illegal Evidence

TÜRK CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA MADDİ GERÇEĞİN ARAŞTIRILMASI PRENSİBİ

Öz

Adil yargılanma hakkı; uluslararası ve ulusal hukukta ilgili mevzuat ve genel hukuk prensipleriyle güvence altına alınmış bir haktır. Adil yargılanma hakkı, kendini, özel hukuk ve kamu hukukunu ilgilendiren tüm davalarda göstermektedir. Ceza yargılamalarında temel amaç; yargılama neticesinde hukuka ve hakkaniyete uygun düşecek şekilde nihai sonuca ulaşabilmektir. Bu amacın gerçekleşebilmesi için yargılamanın süjelerine belirli yükümlülükler yüklenmiş ve haklar tanınmıştır. Bu doğrultuda, adil yargılanma hakkının tesis edilebilmesi için yargılamaya konu maddi gerçeğin şüpheye mahal bırakmayacak şekilde araştırılması, hukuka uygun ilgili tüm delillerin ortaya konulması ve tartışılması gerekmektedir. Ancak maddi gerçeğin araştırılması ceza yargılamasının nihai amacına giden yolda mutlak ve sınırı olmayan bir mesele değildir. Delil elde etme yasakları ve delil değerlendirme yasakları maddi gerçeğin araştırılması ve tespit edilmesinin hukuki sınırını oluşturmaktadır. Bu çalışmada; ceza hukukunun temel ilkelerinden biri olan “maddi gerçeğin araştırılması” ilkesi teorik boyutlarıyla ele alınacak, sonrasında ise bu ilkenin uygulamadaki karşılığı ile yargılamalar esnasında meydana gelen sorunlar irdelenip çözüm önerileri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Maddi Gerçeklik, Re'sen Araştırma, Adil Yargılanma, Vicdani Kanaat, Hukuka Aykırı Delil

Kaynakça

• Arıtürk Ramazan, ‘İddianamenin İadesi İle İlgili Sorunlar Ve Çözüm Önerileri’ (2022) (50) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 181 - 218
• Canpolat C, ‘Ceza Muhakemesinin Amacı “Objektif gerçeğin keşfi mi? Yargısal (kazai) bir gerçeklik inşa etmek mi?” ’(2020) 15(2) Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,451 -499
• Centel N ve Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku (9. Bası, Beta Yayınları 2012)
• Cihan E, ‘Ceza Muhakemesi Hukukunun Gayesi’ (1963) 28 (3-4) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 701 – 712
• Cihan E ve Yenisey F, Ceza Muhakemesi Hukuku (2. Bası, Beta Yayınları 1997)
• Dönmez B, Ceza Muhakemesi Hukukunda Çapraz Sorgu (2. Baskı, Seçkin Hukuku 2019)
• Eryılmaz MB, Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri (1. Baskı, Seçkin Hukuk 2012)
• Feyzioğlu M, Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat (1. Baskı, Yetkin Yayınları 2002)
• Gedik D, ‘Ceza Muhakemesinde Hakimin Delilleri Değerlendirme Serbestliği (CMK m.217)’ (2019) 21 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan, 913 – 963
• Gödekli M, ‘Türk Ceza Muhakemesinde Maddi Gerçeğe Ulaşmanın Ön Koşulu Olarak Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi Yasağı’, (2016) 65(4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1815 - 1924
• İnce Tunçer A, ‘Susma Hakkı Bağlamında Birtakım Ceza Muhakemesi İşlemlerinin Değerlendirilmesi’ (2018) 4(2) Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 355 – 379
• Kafes V, ‘Ceza Muhakemesinde Meram Anlatma İlkesinin Sağlanması’ (2015) 3(2) CHKD, 182 - 197
• Karakehya H, ‘Dolaylı Maddi Gerçek: Ceza Muhakemesinde Yargılama Makamının Maddi Gerçeğe Deliller Aracılığıyla Ulaşma Zorunluluğu Üzerine’ (2016) (27) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 27 – 59
• Karakehya H, Ceza Muhakemesinde Maddi Gerçeğin Tespiti (1. Baskı, Savaş Yayınevi 2016)
• Kocaoğlu SS, ‘Susma Hakkı’ (2011) Ankara Barosu Dergisi, 29 – 58
• Kunter N,Muhakeme dalı olarak Ceza Muhakemesi Hukuku(6.Bası,Fakülteler Matbaası 1978)
• Kunter N, Yenisey F ve Nuhoğlu A, Muhakeme Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku (14. Bası, Arıkan Basım Yayım 2006)
• Maden M, ‘Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Bakımından Adil Yargılanma Hakkı Çerçevesinde Delil Yasakları’ (2015) 31 (1) Anayasa Yargısı Dergisi, 207 – 234
• Osmanoğlu B, ‘Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Cumhuriyet Savcısı ve Mahkemelerin Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi’ (2020) Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 103 - 138
• Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku(15.Bası,Seçkin Hukuk 2022)
• Özboyacı A, Ceza Muhakemesi Hukukunda Delil Yasakları (Yargıtay İçtihatları İle), (1. Baskı, Kazancı Hukuk Yayınevi 2008)
• Özen M, Ceza Muhakemesi Hukuku (6. Baskı, Adalet Yayınevi 2021)
• Öztürk B, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (3. Bası, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları No: 46 1994)
• Öztürk B (editör), Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (Güncellenmiş 15. Baskı, Seçkin Hukuk 2021)
• Parlar A, Hatipoğlu M ve Yüksel EG, Deliller Çapraz Sorgu ve İspat (1. Baskı, Yayın Matbaacılık 2008)
• Pekcanıtez H, Atalay O ve Özekes M, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı (4. Bası, Yetkin Yayınları 2017)
• Simonsen N, ‘ “Is torture ever justified?”: The European Court of Human Rights decision in Gäfgen v Germany (Ejil: Talk, 2010)
• Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku – I (12. Bası, Seçkin Hukuk 2021)
• Yenisey F ve Nuhoğlu A, Ceza Muhakemesi Hukuku (Güncellenmiş10. Baskı, Seçkin Hukuk 2022)
• Yurtcan E, Ceza Yargılaması Hukuku, (16. Baskı, Seçkin Hukuk, 2019)