Suça Sürüklenen Çocuklarda Çocuk Destek Merkezlerinin Yeri ve Önemi

Yıl 2023, , 1 - 10, 24.10.2023

Hüseyin Batman , Aykut Can Demirel

https://doi.org/10.56493/nkusbmyo.1331846

Öz

Dünya genelinde suç konusu günlük yaşamda sıklıkla yer alan son derece dinamik bir sorundur. Suç olgusu sadece yetişkinlerle anılan bir olgu değildir aynı zamanda çocuklarda birtakım nedenlerle suça itilebilmekte ve ceza adalet sisteminde bu nedenle kendileriyle ilgili adli işlem yapılmak durumunda kalınmaktadır. Türkiye’de suça sürüklenen çocuklar sorununun özellikle 2000’li yılların başından itibaren daha yoğun şekilde ele alınmaya başlandığı görülmektedir. Bu durum özellikle son yıllarda artan suça sürüklenen çocuk sayısıyla açıklanabilir.2005 yılında uygulamaya konulan Çocuk Koruma Kanunu, suça sürüklenen çocuklarla ilgili düzenlemeleri içermenin yanında birtakım kamu kurumlarına görevler vermiştir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2005 yılında kabul edilen Çocuk Koruma Kanunu ile suça sürüklenen çocuklara hizmet vermek adına ihtisaslaşmış kuruluşlar açmaya başlamıştır. Önce Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi adıyla hizmet veren kuruluşlar, 2015 yılında Çocuk Destek Merkezi çatısı altında birleştirilmişlerdir. Çocuk Destek Merkezleri suça sürüklenme nedeniyle hakkında bakım tedbiri kararı verilen çocukların bir yandan rehabilitasyonunu sağlamaya çalışmakta diğer yandan da bu çocukların aileleriyle ve okullarıyla olan bağlarını güçlendirerek madde kullanım öyküsü bulunan çocukların da tedavisini koordine etmektedir. Bu çalışmada suça sürüklenen çocuklar ve çocuk destek merkezlerinin yeri ve önemi konusu irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Adalet, ceza, çocuk, çocuk destek merkezi, mağdur, suç

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum yoktur

Proje Numarası

--

Teşekkür

---

The Place and Importance of Child Support Centers For Juveniles Driven to Crime

Öz

The subject of crime is an extremely dynamic problem that frequently takes place in daily life around the world. The phenomenon of crime is not only a phenomenon associated with adults, but also children can be pushed to crime for some reasons and therefore legal action has to be taken for them in the criminal justice system. It is seen that the problem of juvenile delinquency in Turkey has started to be handled more intensively, especially since the beginning of the 2000s. The situation can be explained by the increasing number of children driven into crime in recent years The Child Protection Law, which was put into effect in 2005, not only includes regulations regarding juvenile delinquency, but also assigned duties to some public institutions. By the Child Protection Law adopted in 2005 the Ministry of Family and Social Services started to open specialized institutions to serve children into crime. The organizations that first served as the Protection, Care and Rehabilitation Center were merged under the umbrella of the Child Support Center in 2015. Child Support Centers, on the one hand, try to ensure the rehabilitation of children who have been given a care measure due to delinquency, and on the other hand, they strengthen the ties of these children with their families and schools, and coordinate the treatment of children with a history of substance abuse. In this study; juvenile delinquency and the place and importance of child support centers will be examined.

Anahtar Kelimeler

Justice, punishment, child, child support center, victim, crime

Proje Numarası

--

Kaynakça

• Acar, Y. B. (2011). Çocuk adalet sisteminde sosyal hizmetin rolü. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 231-239). Sabev.
• Acar, Y.B. (2015). Adli Sosyal Hizmet ve Türkiye’de Çocuk Adalet Sisteminin Tarihi. İçağasıoğlu-Çoban, A. Attepe-Özden, S. (Eds.). Başkent Üniversitesi.
• Akço, S. ve Selici, H. (2006). Çocuk koruma kanunu. İstanbul Barosu Yayınları.
• Aktaş, A.M. (2011). Çocuk koruma kanunu, çocuk ve suç. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC. (Eds.) Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 191-197). Sabev.
• Akyüz, Y. (2011). Suçlu çocuk kavramına bir bakış ve ilk önemli araştırma. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC. (Eds.). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 54-55). Sabev.
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB) (2023). Çocuk Destek Merkezleri, Çocuk Evleri ve Çocuk Hakları. Erişim adresi: https://www.aile.gov.tr/sss/cocuk-hizmetleri-genel-mudurlugu/cocuk-destek-merkezleri-evleri-haklari Erişim tarihi:29.08.2023
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB. (2023). Anka Çocuk Destek Programı https://www.aile.gov.tr/chgm/uygulamalar/anka-cocuk-destek-programi/#:~:text=Bireysel%20dan%C4%B1%C5%9Fmanl%C4%B1k%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1nda%3B%20evden%20ka%C3%A7ma,m%C3%BCdahale%20ve%20travma%20mod%C3%BClleri%20uygulanmaktad%C4%B1r.
• Aydın, M. (2009). Çocukların ceza sorumluluğunun tespiti: Hukuksal Değerlendirme. İzmir.
• Balo, Y.S. (2005). Çocuk koruma kanunu ve uygulaması. Seçkin Yayıncılık.
• Batman, H. (2014). The dance of criminology with policy makers and wider public. Law & Justice Review, 5 (9), 233-246.
• Çeliköz, N., Seçer, Z. ve Durak, T. (2008). Suç işleyen ve işlemeyen çocukların düşünme becerileri ve ahlaki yargıların incelenmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 335-350.
• Ciftci, E. G. (2009). Kapkaç suçundan hüküm giyen yetişkinlerin sosyo-demografik özellikleri ve sapma davranışlar açısından incelenmesi. Aile ve Toplum. 11 (5), 73-85.
• Çocuk Destek Merkezleri Yönetmeliği (ÇDMY) (2015). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/03/20150329-1.htm Erişim tarihi: 29.08.2023.
• Çocuk Koruma Kanunu. (2005). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5395.pdf Erişim tarihi:21.08.2023.
• Dinç, A. (2020). Türkiye’de çocuk mahkemelerinin çocuk adalet sistemindeki yeri. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 5, 62-79.
• Duyan, V. (2014). Sosyal hizmet: Temelleri, yaklaşımları, müdahale yöntemleri. Sosyal Çalışma Yayınları.
• Erbay, E., Güneş, D. K., Ege, A., Baksi, Y. ve Civelek, F. (2015). 2010-2012 yılları arası koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının incelenmesi: Ankara 1. Çocuk Mahkemesi örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(2), 31-52.
• Erkan, R. (2011). Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Diyarbakır’da Göç, Sokak Çocukları ve Suç İlişkisi. In Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s.198-208). Sabev.
• Eryalçın, M., & Duyan, V. (2016).Suça Sürüklenen Çocuk ve Gençler. Yeni İnsan Yayınevi.
• Fişek, A.G. (2011). Türkiye’de çocuk suçluluğunda öncü çalışmalar. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 74-77). Sabev.
• Hablemitoğlu, Ş. (2011). Aile içi şiddeti önlemek çocuk suçluluğunu ve mağduriyetini azaltırmı? Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 93-102). Sabev.
• İçli, G. T. (2007). Kriminoloji. Seçkin Yayıncılık.
• Karataş, Z., & Mavili, A. (2019). Çocuk Adalet Sisteminde Suça Sürüklenen Çocuklara Yönelik Uygulamalarda Karşılaşılan Sorunlar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 19 (45), 1013-1043.
• Keçe, H. (2018). Çocuk destek merkezlerinde yaşayan cinsel istismar mağduru kız çocuklarının sosyal kaygı düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi.
• Kırımsoy, E., Acar, H., Yokuş Sevük, H., Kaynak, H., Aydın, M., Antakyalıoğlu, Ş., Özdemir, U., Mutlu, Y., ve Acar, Y. B. (2013). Sosyal çalışma görevlileri için el kitabı, çocuk adalet sistemi çalışanları eğitim programı. Adalet Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Türkiye Adalet Akademisi – UNICEF
• Kocadaş, B. (2007). Düşük sosyo-ekonomik yapı suç ilişkisi: Malatya'da çocuk suçluluğu. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 10(1), 157-186.
• Koşar, N.G. (1989). Korunmaya muhtaç çocuklar, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, 5 (2), 69-74.
• Kurtuluş, A., Salman, N., Günbet, G., Bora, B., Cenger, C. D. ve Kemalettin, A. (2009). Denizli ilinde 12-15 yaş arasındaki suça sürüklenen çocukların sosyo-demografik özellikleri. Pamukkale Medical Journal, (1), 8-14.
• Loeber, R. ve Farrington, D. P. (2000). Young children who commit crime: Epidemiology, developmental origins, risk factors, early interventions, and policy implications. Development and psychopathology, 12(4), 737-762.
• Martin, G. (2005). Juvenile and Justice: Process and Systems. Sage publication.
• Özen, Ş., Ece, A., Oto, R., Tıraşçı, Y. ve Gören, S. (2005). Juvenile delinquency in A developing country: A province example in Turkey. Law and Psychiatry, 28, 430-441.
• Resmi Gazete (1995). Çocuk Hakları Sözleşmesi. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22184.pdf
• Sakarya, Ö. (2017). Suç ve Suçlulukla Mücadelede Sosyal Hizmet Uygulamalarının Önleyici Etkileri. Yayınlanmamış YL Tezi. Yalova Üniversitesi.
• Semerci, B. (2011). Suça Sürüklenen Çocuk ve Gençlere Psikiyatrik Yaklaşım. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s .80-85). Sabev.
• Serinkan, C. (2009). Bölücü Terörü Besleyen Varoş Gerçeği. Erişim adresi: http://www.stratejikboyut.com/haber/bolucu-teroru-besleyen-varos-gercegi-28239.html,
• Sheafor, B. W. ve Horejsi, C. J. (2014). Sosyal hizmet uygulaması temel teknikler ve ilkeler, Çev. Editörü: Çiftçi, D.B. Nika Yayınevi.
• Südütemiz, O. (2009). İstanbul kartal ağır ceza ve çocuk mahkemelerine sunulan sosyal inceleme raporlarının değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi.
• Tarolla, S. M., Wagner, E. F., Rabinowitz, J. ve Tubman, J. G. (2002). Understanding and treating juvenile offenders: A review of current knowledge and future directions. Aggression and violent behavior, 7(2), 125-143.
• Tufan, B. (2001). Sosyal Sorunlar. Ders Notları. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü.
• TÜİK. (2022). Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuk istatistikleri-2021. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Guvenlik-Birimine-Gelen-veya-Getirilen-Cocuk-Istatistikleri-2021-45586 Erişim tarihi:17.07.2023
• Türk Ceza Kanunu (2004). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf Erişim tarihi:29.08.2023
• Tüysüz, A., Yenisey, F., Koçyıldırım, G., Güven, İ., Fırat, MS., Karakaya, N., Acar, N., Ziyalar, N., Ejderoğlu, Ö. ve Bilen-Akço, S. (2010). Suça sürüklenen çocuklara hukuki yardım: Eğitici el kitabı. UNICEF.
• Uluğtekin, S. (2011). Çocuk adalet sisteminde sosyal inceleme raporlarının yeri ve önemi. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C. ve Öner, MC., (Eds.). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 211-230). Sabev.
• Uluğtekin, S. (2004). Çocuk mahkemeleri ve sosyal inceleme raporları. Türkiye Barolar Birliği.
• Upchurch, A. (2002). Modern child slavery: The coercion & exploitation of youth worldwide. Master Print.Inc. Ümit, E. (2007). Mekandan İmkana: Çocuk Suçluluğunun Habitusu Ceza Ehliyeti İlişkisi. Ankara Barosu Yayını.
• Yavuzer, H. (2009). Çocuk ve suç. Remzi Yayınevi.
• Yelken, R. (2011). Çocuk Suçluluğunun Önlenmesinde Merkezi Kurum Aile: Çocuklara Dair Uluslararası Sözleşmelerin Analizi. Hançerli, S., Sevinç, B., Gürer, C., Öner, MC. (Eds). Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar içinde. (s. 32-41). Sabev.
• Yenisey, F. (2007). Mukayeseli hukuk açısından ceza sorumluluğu yaşı ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar ve gençler için ceza hukukunda uygulanan alternatif yaptırımlar. Türkiye Barolar Birliği.