Savaşı Anlatan Kadın Muhabirler

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 19 - 27, 31.10.2021

Yavuz Küçükalkan Mehmet Baki Demirel

Öz

Gazeteciliğin en zor ve uzmanlık isteyen alanı olarak görülen savaş muhabirliği, ilk ortaya çıktığı Kırım Savaşı’ndan (1853-1856) bugüne siyaset, iş dünyası, ordu ve bürokrasi alanlarında olduğu gibi hep erkek egemenliğinde oldu. Savaşı yapanlar da erkekti, yazan ve anlatan da. Oysa Birinci Dünya Savaşı’ndan Kore Savaşı’na, Vietnam Savaş’ından Körfez Savaşı’na, Afganistan ve Irak Savaş’ından şu an devam eden Suriye iç savaşına kadar birçok savaş ve çatışma alanında kadın muhabirler de vardı. Onlar da erkek meslektaşları gibi dünyanın en tehlikeli bölgelerinde mesleklerini icra ederken silah ve bombaların hedefindeydi, ABD’li Marie Colvin gibi (Suriye-2012) bu uğurda canını veren de oldu. Erkek mesleği olarak görülen bu zorlu alanda çok az sayıda kadın muhabir sesini duyurabildi, başarı hikâyesini yazabildi. Bu çalışmada, medyada toplumsal cinsiyet bağlamında kadının yeri, savaş muhabirliğinin tarihsel dönüşümü ve kadın savaş muhabirlerinin hikâyeleri incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Savaş Muhabirliği, Toplumsal Cinsiyet

Women Correspondents Reporting War

Öz

Kaynakça

• Aydın, D. (2012). Avrupalı Savaş Muhabirlerinin Eserlerinde Kırım Savaşı. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Tarih Anabilim Dalı. Ankara.
• Bülbül, A.R. (1999). Genel Gazetecilik Bilgileri. Ankara: Nobel Yayınları
• Çelik, A. (2018). İkinci Dünya Savaşı’nda Hükümet-Basın İlişkileri ve Gazeteci Mebuslar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 28, Sayı 2, Sayfa 315-331
• Çetinkuş, H. (2017). Türkiye’de Savaş Muhabirliği. TRT Akademi, Cilt:2 Sayı:3 Tarih: Ocak 2017
• Çubukçu, F.M. (2010). Türkiye’de Bir Uzmanlık Alanı Olarak Savaş Muhabirliği: Irak Savaşı Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo, TV ve Sinema Anabilim Dalı. İstanbul.
• Devran, Y. ve Özcan Ö.F. (2018). Suriye Savaşı’nın Habercilik Pratiklerine Etkisi: İliştirilmiş Gazeteciliğe Karşı Aracılı Gazetecilik. Global Media Journal TR Edition, s. 9 (17)
• Elçin, I. (2018) Marie Colvin’i hatırlamak: Kadın Savaş Muhabirleri ve Ben de (MeeToo) Hareketi. https://medyascope.tv/2018/11/04/marie-colvini-hatirlamak-kadin-savas-muhabirleri-ve-ben-de-metoo-hareketi/ ışın Elçin
• Eser, B. (2011). Savaş Bölgesinde Kadın Olmak. https://www.sabah.com.tr/pazar/2011/02/20/savas_bolgesinde_kadin_olmak
• Karabağ, M. (2014). Savaş Muhabirliği: Suriye İç Çatışması Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Radyo Televizyon Bilimdalı. İstanbul.
• Koçak, A. (2000). Savaşta Gazetecilik Yaşamak. Gün yayıncılık.
• Koçak, A. (2006). Türkiye’de Savaş Muhabirlerinin Çalışma Ortamları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Radyo Sinema Televizyon AnaBilim Dalı. Ankara.
• Kovach, B. ve Rosenstiel, T. (2007). Gazeteciliğin Esasları. (Çev: Serdar Göktaş). Ankara: ODTÜ Yayıncılık
• Malat, G. (2019). Yangın Yeri Mimozaları: Kadın Savaş Muhabirleri. https://hekimcebakis.org/kultur-sanat/yangin-yeri-mimozalari-1-kadin-savas-muhabirleri/
• Özpehlivan, S. (2016). Kadın Savaş Muhabirlerinden Hayat Dersleri. http://www.5harfliler.com/kadin-savas-muhabirlerinden-hayat-dersleri/
• Özsoy, S. (2016). Gazeteci Adayların Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Spor Medyasına Bakışı. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Yıi:2016, Sayı:26 Sayfa:85-102
• Öztürk, G. (2017). Bir Propaganda Aracı Olarak Radyo. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR). Cilt 2, Sayı 3, 157-174
• Polat, G. (2013). I. Dünya Savaşında İngiliz ve Türk Propaganda Gazetelerinin Etkinliği Üzerine Bir Değerlendirme (el-Hakika ve Musavver Çöl). ATCOSS Toplantı Bildirisi, 2-3 Mayıs 2013
• Saygılıgil, F.(2016). Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Dipnot Yayınevi.
• Şener, G. Çavuşuoğlu, Ç. Irklı, H.İ. (2016). Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. (Hazırlayan: Feryal Saygılıgil). Dipnot Yayınevi, 2016, S:179
• Suriye İnsan Hakları Ağı Raporu 2019 .(https://www.bik.gov.tr/suriyede-682-medya-calisani-olduruldu/)
• Tokgöz, O. (2019). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitapevi
• Toruk, İ. (2008). Gutenberg’den Dijital Çağa Gazetecilik. İstanbul: L-T LiteraTürk
• Vural, M.K. (2008). 2.Dünya Savaşı Türkiye’sinde Bir Muhalefet Örneği Olarak Tan Gazetesi. ÇTTAD VII/16-17, s 381-395
• Yalçınkaya, H. (2008). Savaşlarda asker-Medya İlişkilerinin Geldiği Son Aşama: iliştirilmiş Gazetecilik. Uluslararası İlişkiler Dergisi Cilt 5, Sayı 19 (Güz 2008), s. 29-56.
• Yenerer, V. (2001). Ateş Ortasında, Bir Savaş Muhabiri Anlatıyor. Ümit Yayıncılık.