Manifestation of Intertextuality in Sezai Karakoc’s Poems

Yıl 2023, , 176 - 193, 30.06.2023

Hany Ramadan

https://doi.org/10.32330/nusha.1236306

Öz

The poet Sezai Karakoc possessed outstanding poetic tools and high artistic abilities. In his poetry, he combined the beauty of style and the majesty of meaning, such features rarely combined by other religious poets. His talent qualified him to become one of the pioneers of contemporary Islamic poetry in Turkey and even the Islamic world.
One of the artistic tools that Karakoc excelled in using is intertextuality in its various styles, be it religious or literary. His poems carried Islamic symbols and historical touch with a national dimension, which gave them the spirit of originality and contemporaneity at the same time.
Accordingly, this study seeks to shed light on the intertextuality in Karakoç's poetry, in an attempt to reveal its variations and patterns on the one hand, and its functions and implications on the other, using the analytical criticism approach.
The nature of the research required that it be divided into the following topics:
Introduction: The dialectic of Turkish literature and Islam
Sizai: Roots and Tributaries
Intertextuality: Essence and Purpose
Intertextual Manifestations: Patterns and Functions
Conclusion: Findings and Recommendations.

Anahtar Kelimeler

intertextuality, Turkish poets, Karakoç, Islamic poetry

تجليات التناص في شعر سيزائي قراقوج

Öz

يمتلك الشاعر سزائي قراقوج أدوات شعرية متميزة، وقدرات فنية عالية فقد جمع في شعره بين جمال الأسلوب وجلال المعنى، وقلما يجمع شعراء التجربة الدينية بينهما، وهذا ما أهله ليكون أحد رواد الشعر الإسلامي المعاصر في تركيا، بل والعالم الإسلامي.
ومن الأدوات الفنية التي برع قراقوج في توظيفها التناص بأنماطه المتنوعة سواء أكانت الدينية أم الأدبية، فقد حملت قصائده رموزا ذات بعد إسلامي، وموروثا تاريخيا ذات بعد وطني، وهو ما أكسبها روح الأصالة، والمعاصرة في آن.
وعليه فإن هذه الدراسة تسعى إلى تسليط الضوء على التناص في شعر قراقوج محاولةً الكشف عن تنوعاته وأنماطه من جانب، ووظائفه ومحمولاته من جانب آخر، متوسلة في ذلك بمنهج النقد التحليلي، وقد اقتضت طبيعة البحث أن يقسم إلى المباحث التالية:
مقدمة: جدلية الأدب التركي والإسلام
سيزائي: الجذور والروافد
التناص: الماهية والغاية
تجليات التناص: الأنماط والوظائف
الخاتمة: النتائج والتوصيات

Anahtar Kelimeler

التناص, الشعراء الأتراك, قراقوج, الشعر الإسلامي

SEZAİ KARAKOÇ’UN ŞİİRLERİNDE METİNLERARASILIĞIN TEZAHÜRLERİ

Öz

Sezai Karakoç, seçkin şiirsel unsurlara ve yüksek sanatsal yeteneklere sahip bir şairdir. O şiirlerinde üslubun güzelliğini ve anlamın ihtişamını birleştirmiştir; dinî alanda yaşanan deneyimler üzerine yazan şairler nadiren bu ikisini birleştirir. Bu niteliği, onu Türkiye'de ve hatta İslam dünyasında çağdaş İslam şiirinin öncülerinden biri olmasını sağlamıştır. Karakoç’un ustalıkla kullandığı sanatsal unsurlarda, dinî ve edebî çeşitli üsluplarda metinlerarasılık da vardır. Şiirleri, İslamî boyutlu semboller ve milli derinliği olan tarihi bir miras içermektedir. Özgünlük ve çağdaşlık ruhu kazandırdı. Aynı zamanda onun dizelerine asalet kazandıran ve çağdaşlığı yakalamasını sağlayan şeyde budur. Bu çalışma, Karakoç'un şiirindeki metinlerarasılığa, metinlerarasılığının varyasyonlarına ve örüntülerine ışık tutmayı hedeflerken, diğer yandan da işlevlerini ve muhteviyatını analitik bir yaklaşımla ortaya koymaya çalışmaktadır. Araştırmanın doğası, aşağıdaki konulara bölünmesini gerekli kılmıştır:
Giriş: Türk Edebiyatı ve İslam Diyalektiği
Sezai: Ekler ve Kökler
Metinlerarasılık: Mahiyet ve Gaye
Metinlerarasılık: Kalıpları ve Varyasyonları
Metinlerarası Tezahürler: Kalıplar ve İşlevler
Sonuç: Bulgular ve Öneriler

Anahtar Kelimeler

Metinlerarasılık, Türk şairleri, Karakoç, İslamî şiir.

Kaynakça

• Altuntaş, S. (2015). Sezai Karakoç’un Şiirlerinde Peygamber Kıssaları. Yüksek lı̇sans tezı̇, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul.
• el-Duğim, K. İ. (2021). Dirasât fi't-terbiyeti'l-İslâmiyye Usûlühe ehdefühe eselibühe êsêrühe. İstanbul: Mektebetü'l-Üsreti'l-Arabiyye.
• Erdem, Ö. (1995). Sezai Karakoç Hayatı-Şiiri, Yüksek lı̇sans tezı̇, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Karakoç, S. (2009) Gün Doğmadan, (7. Baskı). İstanbul: Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2012) Leyla ile Mecnun, (7. Baskı). İstanbul: Diriliş Yayınları.
• Kula, F. (2021). Sezaı̇ Karakoç’un Hayatına Daı̇r. Türk Dili, 70 (840), 68-76.
• Ocak, B. (2015). Fuzûlî, Mehmet Âkif ve Sezai Karakoç'da Leylâ, Yüksek lı̇sans tezı̇, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. Ocak, F. T. (1988). Sultan Veled’in Rebâb-nâmesi. Erdem, 5 (11), 541-592.
• Pehlivan, G. (2018). Sezai Karakoç Şiirinde Umut, Yüksek lı̇sans tezı̇, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Bakşi, A. (2007). et-Nasu fi’l Hitabi’n Nakdi ve’l, Belaği: Afrika eş-Şark.
• Bedr, A. (1995). Alemiyyetu’l Edebu’l İslamiyye, Mecelletu’l Edebu’l İslamiyye. 2 (5), 3-13.
• Casim, A. M. (2009). et’Tanasu ve Enmatuhu ve Vazaifuhu fi Şiir’I Muhammed Rıda eş-Şebibi. Mecelletu Vasıt li’l Ulum el-İnsaniyye. 5(10). 33-56.
• Efgani, S. (2003). el-Mu’cezu fi Kavaidi’l Lugati’l Arabiyye. Beyrut: Daru’l Fikr
• el-Badi. H. (2009). et-Tanas fi’ş Şiir’il-Arabiyye el-Hadis el-Bergusi Nemuzec’en Amman: Daru’l Kunuz el-Ma’rife.
• el-Cahız, A. B. (1997). el-Beyan ve’t Tebyin. (thk. A. M. Harun): el-Kahire: Mektebetu’l Hanci.
• el-Havkani, İ.S. (2012). et-Tanasu fi Şiir Nizar Kabbani. Amman: Mektebetu’l Gabra.
• el-Mısrıyyi, H. M. (t.y.). Tarihu’l Edebu’t Turki. Kahire: ed’Darus es’Sakafiyye.
• Enis, İ., ez-Zeyyad, A. H., Abdulkadir, H., en-Neccar, M. A. (2004) el-Mu’cem’ul Vasit. (4. Baskı) Kahire: Mektebetü'ş Şuruk ed-Devliyye.
• er-Razi, E. (1986). Muhtaru’s Sıhah. Lübnan: Mektebetu Lübnan.
• et-Tahiri, K. (2021). İşkaliyyat Tercemetu Matalahat et’Tenasu ila Luğatu’l Arabiyye. Mecelletu’l Luğatu’l Vazifiyye. 8 (2).
• ez-Zamli, M. H. (2014). Mu’cemu’s Savabi’l Luğaviyye fi Ebniyyeti’l Efa’l. Lübnan: Daru’l Kütüb el’ İlmiyye.
• ez-Zebidi, M. (1979). Tacu’l Arus fi Cevahiri’l Kamus. (thk. A. el-İzbavi). el-Kuveyt: Vizaratu’l İ’lam.
• Halman, T. S. (2014). Elfiyyetu min’el Edeb et-Türkiyye Tarihu’n Mucez. (Mehmet H. S.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Hamdavi, C. (1997). es-Simyutika ve’l Unvane. Alemu’l-Fikr, 25(3). 79-112.
• İbn Zekeriya, A. F. (1979). Mu’cem mekayyisü’l-luga. (thk. A. Harun). Lübnan: Darü’l-Fikr.
• Karavic. S. (2006). Divan Erbain Saat mea’l Hudur. (A. Barakat, Çev.). el-Kahire: Daru’l Hedaye.
• Miftah, M. (1992). Tahlil el-Hitab eş’Şi’riyye İstirateciyyetu’t Tanas. (3. Baskı). ed’Daru’l Beyda: el’Merkezu es’Sekafiyyu’l Arabiyye.
• Mirzai, H. (6 Eylül 2011). et’Tanasu’l Edebi; ve Mefhumuhu fi’n Nakd’ul Arabiyy. el’Hadis. (2021, 8 Mayıs) Erişim Adresi: https://www.diwanalarab.com/التناص-الأدبي؛
• Muraşide, A. (2006). et-Tenasu fi’ş Şiiri’l Arabiyye el-Hadis es-Seyyab ve dunkul ve derviş Enmuzec’en. Amman: Daru Verd.
• Yakdin, S. (2001). İnfitahu’n Nasu’r Ruvai en’Nas ve’Siyak. (2. Baskı). ed’Daru’l Beyda: el’Merkezu es’Sekafiyyu’l Arabiyye.