ANA DİLİ ARAPÇA OLMAYANLARA ARAP DİLİ ÖĞRETİMİNİN TEMEL HEDEFLERİ IŞIĞINDA STANDART GRAMERİN YERİ

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 59, 250 - 275, 30.12.2024

Khattab Khattab

https://doi.org/10.32330/nusha.1512642

Öz

Bu makale Arapça öğrenme çıktıları konusunda ana dili Arapça olanlar ile olmayanlara uygulanan programlar arasındaki farklılıkları ve iki grup için ortak olarak tasarlanmış bir programın ana dili Arapça olmayanları dil öğrenimi konusunda hedeflerine ulaştırıp ulaştırmadığını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmamız Arapça öğretim müfredatlarında, ana dili Arapça olmayan öğrencilerin ulaşması beklenen hedeflerin göz ardı edilip edilmediğini incelemesi bakımından önemlidir. Bu durum Arapça müfredatında belirlenen konuların öğrencilerin ihtiyaçlarıyla çelişmesine, en sık kullanılan kelime ve cümlelerin göz ardı edilmesine ve ana dili Arapça olmayanları günlük kullanılan Arapçadan uzaklaştırmasına neden olmaktadır. Ayrıca öğrencilerin belli kademelerde bir yıl boyunca Arapça eğitimi almalarına rağmen Arapça konusunda kayda değer bir yol alamadıkları görülmektedir. Sonuç olarak, öğrenciler Arapçanın geniş kelime hazinesini, karmaşık yapılarını, zor cümle yapılarını ve kelime oluşturma ve çekim yeteneğini öğrenememe gibi sorunlarla karşılaşmaları nedeniyle Arapçanın zor bir dil olduğunu düşünürler. Hâlbuki Arapça öğrenim açısından diğer diller gibidir ve karşılaşılan zorluklar öğrenciler tarafından abartılmaktadır.
(وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ)
Ve ant olsun ki, öğüt almak için Kur'an'ı kolaylaştırdık; öğüt alan var mı?) (Al-Kamer 54:22). Çalışmamızın amacı Arapça dil öğrenme çıktıları, öğrenci seviyeleri, öğretim yöntem ve teknikleri konusunda doğru, uygulanabilir ve gerçekçi bir çözüm sunmaktır

Anahtar Kelimeler

Dil Öğretimi Amaçları, Basit Cümle, Karmaşık Cümle, Yazım Yöntemleri, Sebebin Sebebi.

"Practical Grammar" in light of the objectives of teaching the Arabic language to non - native speakers

Öz

This article aims to answer an important question: Do the objectives of learning the Arabic language for non-native speakers align with those of native speakers? And if there are differences between the objectives of the two groups, how can a curriculum originally designed for native Arabic speakers meet the goals of non-native Arabic learners?!
The importance of the article lies in its addressing a tangible issue in Arabic language curricula for non-native speakers: the study plan often overlooks the learners' goals when designing language lessons. Additionally, the arrangement of Arabic language topics often conflicts with the needs of the learners, ignoring the most frequently used words and sentences and detaching from the real-life context for non-native speakers This neglect leads to a state of frustration among the students, as they feel their Arabic skills are not improving even after studying the well-known levels of Arabic for a year or more. Consequently, they end up blaming Arabic for being difficult, with its vast vocabulary, complex structures, challenging sentence constructions, and the inability to master word formation and inflection, among other issues. However, Arabic is like any other language in terms of learning; the difficulties are overstated. It is, in fact, an easy language as stated in the Holy Quran:(وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ) (And We have certainly made the Qur’an easy for remembrance, so is there any who will remember?) (Al-Qamar 54:22). The problem lies in the methodology and teaching approaches, which this article aims to prove and find solutions for.

Anahtar Kelimeler

Objectives of Language Teaching, Simple Sentence, Complex Sentence, Authoring Methods

النّحو المِعْياري في ضَوءِ مَقاصدِ تَعليمِ الّلغة العربيّة للنّاطقين بِغيرها

Öz

يُعنى النّاطقون بالعربيّة بالنّحو الوَصْفي في دراساتهم (النّحوِ النّظري والبَحثي)، أما النّاطقون بغيرها فيَعنيهم النّحوَ المِعْياري (النّحو التّطبيقي)، ويترتّب على ذلك اختلافُ المقاصدِ بين الطّرفين، الناطقينَ بالعربيّة والنّاطقين بغيرها.
وتهدِفُ المقالةُ إلى إيجادِ حلّ مُشكلةٍ ملموسةٍ في مناهجِ تعليمِ الّلغةِ العربيّةِ من النّاطقين بغيرِها، وهي مشكلةُ التّغافلِ عن مقاصدِ الطّالبِ عند وضعِ دروسِ الّلغة نحو ترتيبِ أبوابِ الّلغة العربيّة ترتيباً يتَنافى مع حاجاتِ دارِسيها والابتعادِ عن الواقعِ الحياتيّ للطلبةِ من غير العربِ؛ فيُؤدّي هذا التّغافلُ إلى حالةٍ من اليأسِ لدى الطالب بسببِ إحساسِه بعدم تطوّرِ الّلغة العربيّة لديه بعد دراستِه للّغةِ العربيّة بمستوياتِها المعروفةِ مدّة سنةٍ أو يزيدُ، وحينئذٍ لا يجدُ أمامَه إلا اتهامَ الّلغة العربيّة بوعورةِ المَسلكِ وكثرةِ المُفرداتِ والتّراكيبِ وتعقيدِ الجُملِ وصعوبة ضبطِ بِنيةِ الكلمةِ أو آخرِها، وهَلُمَّ جَرّا!
كما جاءت هذه المقالةُ لدفعِ التّهمةِ السّابقةِ عن لغةِ القرآنِ الكريمِ، فهي لغةٌ مُيسّرةٌ: (وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ) (22) القمر، وإثبات أنّ المشكلةَ تكمنُ في المنهجِ وطرائقِ التدريسِ المُتّبعةِ والترتيبِ التقليدي للأبوابِ النّحوية، مع وضع خُطّةٍ لغويّةٍ تفاعليّةٍ جديدةٍ تخدمُ مقاصدَ طالبي الّلغة العربيّة من النّاطقين بغيرها.

Anahtar Kelimeler

مقاصدُ تعليمِ الّلغة, الجملةُ البَسيطةُ, الجُملةُ المُرَكّبَةُ, طرائقُ التّأليفِ, عِلّةُ العلّةِ

Kaynakça

• Ismail, F. (2004). Kathrat al-Isti'mal wa Atharuha fi al-Arabiyyah Nahwan wa Sarfan. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Makkah: Umm Al-Qura University
• Al-Afghani. S. (1987). Min Tarikh al-Nahw al-Arabi. Lebanon: Dar al-Fikr
• Dirshawi. S (2022). Athar al-Lughah al-Um fi Ta'allum al-Lughah al-Thaniyah, Dirasah Tatbiqiyah 'ala Muta'allim al-Arabiyyah min al-Natiqin bi al-Turkiyah wifq al-Manhaj al-Tahlili al-Taqabili. Ankara: Dar al-Ilahiyat.
• Ibn Jinni. U (1994). Al-Khasa'is, Tahqiq: Muhammad Ali al-Najjar. Cairo: Egyptian General Book Authority, 4th edition.
• Tamam Hassan. (2000). Al-Lughah Bayn al-Mi'ariyyah wa al-Wasfiyyah. Cairo: Alam al-Kutub, 4th edition.
• Al-Zajjaji, A.Q. (1986). Al-Idhah fi 'Illal al-Nahw, Tahqiq. Mazen al-Mubarak. Lebanon: Dar al-Nafais
• Al-Sirafi. A.S. (1966). Akhbar al-Nahwiyyin al-Basriyyin. Tahqiq: Al-Zayni wa Khafaji. Lebanon: Maktabat al-Halabi
• Deif. Shawqi. (1968). Al-Madaris al-Nahwiyyah. Cairo: Dar al-Ma'arif.
• Al-Tantawi. M (2005). Nash'at al-Nahw wa Tarikh Ashhar al-Nuhat. Tahqiq: Abu Muhammad. R: Maktabat Ihya al-Turath al-Islami.
• Al-Kilani. S. (2010). Al-Asloob al-Ta'limi wa Atharahu fi Tashwiq al-Talib li Ta'allum al-Lughah al-Arabiyyah fi al-Sufoof al-Arba'ah al-Oula: al-Waqi' wa al-Ma'mool, Majallat Majma' al-Lughah al-Arabiyyah al-Urduni
• Al-Ma'aytah. K. and al-Bawaleez. M. (2000), Al-Mawhibah wa al-Tafawuq. Lebanon: Dar al-Fikr,
• Ibn Manzur. M. (1414 AH). Lisan al-Arab: Lebanon: Dar Sader, 2nd edition Ibn Hişam. C. Avzah Elmasalik ila Alfiyat ibn Malik, Tahkkik: Berakat Yusuf Habud. Lebanon: Dar al-Fikr.
• Mahmud Ş, (2024) Dil Öğretiminde Yöntemler Arapça Öğretiminde Söylem Analizi Yönteminden Yararlanma. İstanbul: Nida Yayıncılık
• Hammond. K. Converse, and Grass. J. (1995). The stabilization of environments. Artificial Intelligence,
• Murat Ö. ve diğerleri (2019), Arapça Öğretimi Araştirmaları. Turkey: Iksad Publications.