ASTACUS LEPTODACTYLUS (ESCHSCHOLTZ, 1823)’UN DOĞAL ORTAMINA BARINAK YERLEŞTİRMENİN HASADA ETKİSİ

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 1 - 10, 11.04.2016

ÖNDER Aksu MUZAFFER Harlıoğlu

Öz

Bu çalışmada “Keban Baraj Gölünde Astacus leptodactylus (Eschscholtz, 1823)’un doğal ortamına barınak yerleştirmenin hasada etkisi” araştırıldı. Çalışma Ocak 2005-Aralık 2006 tarihleri arasında yürütüldü.      Avlanan 2591 adet kerevitin 987 (%38,09) tanesinin dişi, 1604 (%61,91) tanesinin erkek olduğu ve eşey oranının 0,62/1,00 olduğu görüldü. Bulgular kerevitlerin ortamlarına barınak bırakılmasının yakalanan kerevitlerin sayısını ve eşey dağılımını etkilediğini gösterdi. Bununla birlikte, avlak sahasında barınak bırakılmayan alanlarda 2006 yılında tüm bireylerin yakalanma miktarında 2005 yılına oranla azalma görüldü.   Sonuç olarak, Keban Baraj Gölü Keban Avlak Sahası’nda bulunan A. leptodactylus’un profesyonel bir destekle yönetiminin gerçekleştirilmesiyle bu türün bulunduğu ortamda daha verimli bir şekilde gelişebileceği ve ayrıca kerevitin içerisinde bulunduğu ortamın da balıkçılık açısından sürdürülebilinir kullanımının sağlanabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Astacus leptodactylus, Barınak, Keban Baraj Gölü, Kerevit, Popülasyon

Kaynakça

• Ackefors, H., (1996). The development of crayfish culture in Sweden during the last decade. Freshwater Crayfish, Sayı:11, ss:627-654.
• Ackefors, H., (2000). Freshwater crayfish farming technology in the 1990s: a European and global perspective. Fish and Fisheries, Sayı:1, ss:337-359.
• Aksu, Ö. ve Harlıoğlu, M.M., (2003). Tatlı su istakozu Astacus leptodactylus’un barınak kullanımı. Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt:15, Sayı:2, ss:273-280.
• Atay, D., (1984). Kabuklu Su Ürünleri ve Üretim Tekniği. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Balık, İ., Çubuk, H., Özkök, R. and Uysal, R., (2005a). Some Biological Characterics of Crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) in Lake Eğirdir. Turk. J. Zool., Sayı:29, ss:295-300.
• Balık, S., Ustaoğlu, M.R., Sarı, H.M. ve Berber, S., (2005b). Demirköprü Baraj Gölü (Manisa) Tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Esch., 1823)’nun Bazı Büyüme ve Morfometrik Özelliklerinin Belirlenmesi. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi (E.Ü. Journal of Fisheries-Aquatic Sciences), Cilt:22, Sayı:1-2, ss:83-89.
• Berber, S. ve Balık, S., (2006). Manyas Gölü (Balıkesir) Tatlı Su Istakozunun (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Bazı Büyüme ve Morfometrik Özelliklerinin Belirlenmesi. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt:23, Sayı:1-2, ss:83-91.
• Bolat, Y., (2001). "Eğirdir Gölü Hoyran Bölgesi tatlı su istakozlarının (Astacus leptodactylus salinus Normdan 1842) populasyon büyüklüğünün tahmini". Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Burba, B., (1993). Investigations of the effects of anthropogenic factors on crayfish behavioural reactions. Freshwater Crayfish, Sayı:9, ss:259-265.
• Curtis, M.C. and Jones, C.M., (1995). Overwiev of redclaw crayfish Cherax quadricarinatus, farming practices in Northern Australia. Freshwater Crayfish, Sayı:10, ss:447-455.
• Çevik, C. ve Tekelioğlu, N., (1997). Seyhan Baraj Gölünde Yaşayan Tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Esch., 1823)’nun Bazı Biyo-Ekolojik, Morfolojik Özelikleri ile Hastalık Durumunun Saptanması, IX. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, Eğirdir.
• Duman, E. ve Pala, M., (1998). Keban Baraj Gölü Ağın Bölge’sinde Yaşayan Kerevit (Astacus leptodactylus salinus Normdan, 1842) Populasyonunun Büyüme Özelliklerinin İncelenmesi. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt:15, Sayı:1-2, ss:9-17.
• Gutierrez, P., Martinez, J.M., Bravo-Utrera, M.A., and Montes, C., (1999). The status of crayfish populations in Spain and Portugal, In: Gherardi, F. and Holdich, D.M., (eds). Crayfish in Europe as Alien Species–How to make the best of a bad situation? Brookfield, 161-192.
• Harlıoğlu, M.M. ve Aksu, Ö., (2002). Astacus leptodactylus’un barınak kullanımında eşeyin, birey büyüklüğünün ve barınak büyüklüğünün önemi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, Cilt:19, Sayı:3-4, ss:311-317.
• Harlıoğlu, M.M., (2004). Tatlı su istakozu yetiştiriciliği. Elazığ: Fırat Üniversitesi Yayın Komisyonu Başkanlığı (Ders Kitabı- 21/04/2004 tarih ve B.30.2FIR.0.00.01.00/51 sayı).
• Horwitz, P.H.J., and Richardson, A.M.M., (1986). An ecological classification of the burrows of Australian freshwater crayfish. Australian Journal Mar. Freshwater Resourch, Sayı:37, ss:237-42.
• Huner, J.V., and Barr, J.E., (1991). Red Swamp Crayfish: Biology and Exploitation. Luisiana: Luisiana Sea Grant College Program, Centerfor Wetland Resources Luisiana State Universty.
• Karabatak, M. ve Tüzün, İ., (1989). Mogan Gölündeki Kerevit (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Populasyonunun Bazı Özellikleri. Akdeniz Üni. Su Ürünleri Müh. Dergisi, Sayı:2, ss:1-34.
• Köksal, G., (1980). Biometric Analysis on the Freshwater Crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Which is Produced in Turkey, Relationship Between the Major Body Components and Meat Yield. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, Cilt:26, Sayı:3-4, ss:93-114.
• Köksal, G., (1988). Astacus leptodactylus in Europa, In: D.M. Holdich and R.S. Lowery (eds.), Freshwater Crayfish, Biology, Management and Exploitation, Cambridge, 365-400.
• Kuşat, M. ve Bolat, Y., (1995). Eğirdir Gölü (Türkiye) Tatlı su istakozu (Astacus leptodactylus salinus Eschscholtz 1823)’nun boy ağırlık dağılışı ve kerevit vebası hastalığının incelenmesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi., Cilt:12, Sayı:1-2, ss:69-74.
• Lodge, D.M., and Hill, A.M., (1994). Factors governing species composition, population size, and productivity of cool-water crayfishes. Nordic J. Freshw. Res., Sayı:69, ss:111-136.
• Mitchell, B.D., Collins, R.O., and Austin, C.M., (1994). Multi-level refuge utilization by freshwater crayfish Cherax destructor Clark (Decapoda: Parastacidae): a potential harvest and sampling technique. Aquaculture and Fisheries Management, Sayı:25, ss:557-562.
• O’Sullivan, D., (1995). Techniques for semi-intensive culture of freshwater crayfish in Austuralia. Freshwater Crayfish, Sayı: 10, ss:969-982.
• Skurdal, J., and Taugbol, T., (1992). Crayfish management in Norvay. Finnish Fish. Res., Sayı:14, ss:33-37.
• Skurdal, J., (1994). Crayfish Management in the Nordic and Baltic Countries. Nordic J. Freshwater Research, Sayı:69, ss:181-184.
• Söderhall, K., Svensson. E., and Unestam, T., (1977). An inexpensive and effective method for elimination of the crayfish plague: barriers and biological control. Freshwater Crayfish, Sayı:3, ss:333-342.
• URL1, (2008). http://earth.google.com, 01/06/2008-saat 23:30.
• Yüksel, F. ve Duman, E., (2011). Keban Baraj Gölü Kerevit (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Popülasyon Büyüklüğünün Araştırılması, Journal of FisheriesSciences.com, 5(3), 226-239. DOI:10.3153/jfscom.2011027.
• Yüksel, F., Duman, E., 2012. Keban Baraj Gölü Kerevitlerinin (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Bazı Morfolojik Özelliklerinin İncelenmesi, Journal of FisheriesSciences.com, 6(4), 271-281. DOI: 10.3153/jfscom.akdeniz001.