ÖĞRETMEN ADAYLARININ YAPILANDIRMACI ÖĞRENME KURAMINA İLİŞKİN BİLİŞSEL FARKINDALIK DÜZEYLERİ (GAZİ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 61 - 81, 11.04.2016

Pinar Bilasa , Mehmet Taşpınar

Öz

Bu araştırma, öğretmen adaylarının yapılandırmacı öğrenme kuramına ilişkin bilişsel farkındalık düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmış betimsel bir çalışmadır. Araştırma, 2015-2016 eğitim öğretim yılında, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesinde pedagojik formasyon eğitimi alan mezun durumunda olan 456 öğretmen adayı üzerinde yapılmıştır. Veriler Etem Yeşilyurt tarafından (2013) geliştirilen ‘Yapılandırmacı öğrenme kuramına ilişkin bilişsel farkındalık ölçeği’ ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde öncelikle parametrik test varsayımı test edilmiş ve uygun testler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının yapılandırmacı öğrenme kuramına ilişkin bilişsel farkındalık düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu, kadın öğretmen adaylarının daha yüksek farkındalığa sahip oldukları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmen adaylarının göreve atanmaları sonrasında söz konusu bilişsel davranışlarını uygulamaya ne kadar yansıtabildiklerine ilişin araştırmalar yapılabilir. 

Anahtar Kelimeler

Yapılandırmacılık, Bilişsel Farkındalık

Kaynakça

• • Aygören, F. ve Saracaloğlu, A.S., (2015). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Öğrenme Ortamlarına İlişkin Görüşleri (Çine İlçesi Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi: Sayı:34, ss:194-223.
• • Babadoğan, C. ve Toraman, Ç., (2015). Okul Müdürlerinin Yapılandırmacı Eğitim-Öğretim Stratejilerine Dayalı Görüşleri: Hatay İli Örneği. Turkish Journal of Education: Cilt:4, Sayı:1, ss:29-49.
• • Bakioğlu, B., Küçükaydın, M.A., Karamustafaoğlu, O., Uluçınar Sağır, Ş., Akman, E., Ersanlı, E. ve Çakır, R., (2015). Öğretmen Adaylarının Bilişötesi Farkındalık Düzeyi, Problem Çözme Becerileri ve Teknoloji Tutumlarının İncelenmesi. Trakya Üni. Eğitim Fakültesi Dergisi: Cilt:5, Sayı:1, ss:22-33.
• • Bayraktaroğlu, C.E., (2011). Eğitimde Yapılandırmacılık Yaklaşımı ve Eleştirel Bir Bakış. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• • Brooks, M., (1986). Curriculum Development from a Constructivist Perspective. Educational Leadership: December/1986, January/1987. Ss:63-67.
• • Büyüköztük, S., Çakmak, M.K., Akgün, Ö.E., Karedeniz, S. ve Demirel, F., (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Pegem Akademi.
• • Büyüköztürk, S., (2007). Sosyal Bilimler Için Veri Analizi Elkitabi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• • Demir, S., Önen, F. ve Şahin, F., (2012). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Yapılandırmacı Yaklaşımı Uygulamaya Yönelik Öz Yeterlik İnanç Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Niğde: Niğde Üniversitesi.
• • Dilci, T. ve Kaya, S., (2012). 4. ve 5. Sınıflarda Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Üstbilişsel Farkındalık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi: Aralık, Sayı:27, ss:247-267.
• • Erdem, E., (2001). Program Geliştirmede Yapılandırmacılık Yaklaşımı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi Hacettepe Üniversitesi. Ankara: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• • Ersoy, A., (2005). İlköğretim Bilgisayar Dersindeki Sınıf Yerleşim Düzeni Ve Öğretmen Rolünün Yapılandırmacı Öğrenmeye Göre Değerlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology: Cilt:4, Sayı:4, ss:170-181.
• • Forrest-Pressley, D.L. and Waller, T.G., (1984). Cognition, Metacognition and Reading, New York: Springer-Verlag.
• • Gavelek, J.R. and Raphael, T.E., (1985). “Metacognition, Instruction, and Questioning”, In D.L. Forrest-Pressley, G.E. MacKinnon, and T.G. Waller (Eds.), Metacognition, Cognition, and Human Performance: Volume:2, Orlando:Academic Press.
• • Gelen, İ., (2004). Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Türkçe Dersine İlişkin Tutum, Okuduğunu Anlama ve Kalıcılığa Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya, Bildiriler Kitabı.
• • Gordon, M., (2009). The Misuses and Effective Uses of Constructivist Teaching. Teachers and Teaching: Theory and Practice, Volume:15, Number:6, ss:737–746.
• • Gömleksiz, M. ve Kan, A.Ü., (2007). Yeni İlköğretim Programlarının Dayandığı Temel İlke ve Yaklaşımlar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi. Cilt:5, Sayı:2, ss:60-66.
• • Gültekin, M., Karadağ, R. ve Yılmaz, F., (2007). Yapılandırmacılık ve Öğretim Uygulamalarına Yansımaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi: Cilt:7, Sayı:2, ss:503-528.
• • Kardaş, M.N., (2014). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yapılandırmacı Öğretim Yaklaşımıyla İlgili Farkındalık ve Yeterlikleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:7, Sayı:34, ss:779-791.
• • Kaya, N., (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacılığa Yönelik Tutumları ve Yapılandırmacılığı Uygulamaya İlişkin Öz-Yeterlik İnançları (Afyonkarahisar İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon: Afyon Kocatepe Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• • Kösterelioğlu, İ. ve Yapıcı, M., (2016). Etkinlik Temelli Öğrenme Sürecinin Öğretmen Adaylarının Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Algılarına Etkisi. International Journal of Human Science. Cilt:13, Sayı:1, ss:1342-1354.
• • Küçüktepe, S.E. ve Gürültü, E., (2014). Öğretmenlerin “Yapılandırmacı Öğretmen” Kavramına İlişkin Algılarına Yönelik Metafor Çalışması Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss:282-305.
• • Lin, X., (2001). Designing Metacognitive Activities. Educational Technology Research and Development (ISSN 1042–1629): Cilt:49, Sayı:2, ss:23-40.
• • Namlu, A.G., (2004). Bilişötesi Öğrenme Stratejileri Ölçme Aracının Geliştirilmesi: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:2, ss:123-136.
• • Saydam, G., (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Öğretim Uygulamalarına İlişkin Görüş ve Tutumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• • Schraw, G. and Dennison, R.S., (1994). Assessing Metacognitive Awareness. Contemporary Educational Psychology: Volume:19, ss: 460-475.
• • Şimşek, N., (2004). Yapılandırmacı Öğrenme ve Öğretime Eleştirel Bir Yaklaşım. Eğitim Bilimleri ve Uygulama: Cilt:3, Sayı:5, ss: 115-139.
• • Wilson, J., (1999), Defining metacognition: A Step Towards Recognising Metacognition as A Worthwhile Part of The Curriculum. Melbourne: Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association.
• • Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S., (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay.
• • Yeşilyurt, E., (2011). Yapılandırmacı Öğrenme Temelli Bir Öğretim Programının Oluşturulmasına İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies: Cilt:4, Sayı:6, ss:865-885.
• • Yeşilyurt, E., (2007). Yeni İlköğretim Programları Temel Niteliklerinin Öğretim Yöntem ve Tekniklerine Göre Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi. Cilt:5, Sayı:3, ss:164-167.
• • Yeşilyurt, E., (2012). Yapılandırmacı Öğrenme Konusunda Öğretmen Adaylarının Yeterliği Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi: Cilt:3, Sayı:7, ss:29-45.
• • Yeşilyurt, E., (2013). Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına İlişkin Bilişsel Farkındalık Ölçeği Geliştirme Çalışması: Bir Ölçek Revizyonu. NWSA-Education Sciences: Cilt:8, Sayı:2, ss:285-307. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.2.1C0588
• • Yurdakul, B., (2004). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenenlerin Problem Çözme Becerilerine, Bilişötesi Farkındalık ve Derse Yönelik Tutum Düzeylerine Etkisi İle Öğrenme Sürecine Katkıları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.