ROMANTİZMDEN GÜNÜMÜZE SOYUT EHLİLEŞMEMİŞ SÜBLİM MANZARA RESİMLERİ

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 108 - 121, 16.04.2019

Hüda Sayın Yücel

Öz

Yüce, görkemli, asil, ulu ve olağanüstü anlamlarına
gelen “süblim” kavramı ile doğa; engin kırların, işlenmemiş büyük bir çölün,
birbiri üzerine yığılmış belirsiz dağ kütlelerinin, kayalıkların, derin
uçurumların ya da uçsuz bucaksız bir suyun görünümünde ehlileşmemiş manzara
resimlerinde hissedilebilir. Doğa sonsuzluk içerisindeki barındırdığı
karşıtlığı ile kayıtsız ve bir o kadar da yoğun, dingin ve erdemli yanımızı
bize keşfettirir. Bu çalışmada “süblim”, “soyut”, “ehlileşmemiş”
ve “manzara resmi” kavramları romantizmden günümüze kadar farklı sanatçıların
resimlerinde incelenmiştir. Ayrıca çalışmada “doğa” ve “yüce” tartışması ile
bağlantılı olarak betimlenen “pitoresk” tablolardan “yüce”yi ayırt etmeye
yönelik bir bakış açısı da kullanılmıştır. Bu kapsamda tarihsel süreç
içerisinde soyut, ehlileşmemiş, süblim manzara resimlerinin sanatçı ve sanat
eseri örnekleri ile ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma genel tarama
modeli ile gerçekleştirilmiştir. Bu sebeple araştırmada manzara resminde
yüce/süblim ve ehlileşmemiş kavramlarının farklı dönemlerde sanatçılar ve sanat
eserlerinde soyut olarak ifade biçimlerini nasıl ele aldıklarına yönelik
literatür taraması yapılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar yorumlanarak
tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ehlileşmemiş, Süblim (Yüce), Manzara Resmi, Doğa

Kaynakça

• • Bird, M., (2016). Sanatın Değiştiren 100 Fikir, (Çev. Deniz Öztok). İstanbul: Literatür Yayınları.
• • Clarke, M., (2003). Oxford Concise Dictionary of Art Terms. New York: Oxford University Press.
• • Dutton, D., (2009). Sanat İçgüdüsü, (Çev. Murat Turan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• • Eroğlu, Ö., (2007). Öznel ve Nesnel Yaklaşımlı Sanatın Tarihi. İstanbul: Kolaj Yayınları.
• • Gasset, O.Y., (1998). Manzara Eğitimi, Üniversitenin Misyonu, (Çev: Neyyire Gül Işık). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• • Gombrich, E.H., (1997). Sanatın Öyküsü, (Çev. Ömer Erduran). İstanbul: Remzi Kitap Evi.
• • Grim, R. and Libby, G., (2017). Romanticism to Abstraction: Florida Landscapes in the Brown Collection through the Lens of European Art.
• • https://www.moas.org/Romanticism-to-Abstraction--Florida-Landscapes-in-the-Brown-Collection-through-the-Lens-of-European-Art-1-18.html adresinden alınmıştır.
• • Nietzsch, F., (1997). Sabahın Gizeminde Doğanlar, (Çev: Kenan Sarıalioğlu). Ankara: Opus Yayınları.
• • Rilke, R.M., (2000). Sanat Üstüne Denemeler, (Çev. Kamuran Şipal). İstanbul: Cem Yayınevi.
• • Tanyeli, U. ve Sözen, M., (2016). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitap Evi.
• • TDK (Türk Dil Kurumu). Genel Türkçe Sözlük. http://tdk.gov.tr
• • Wilson, R., (1989). William Livingston's Philosophy Solitude And The Ideology of the Natural Sublime. Early American Literature, Cilt:24, ss:217-36.
• • Görsel 1. https://courses.lumenlearning.com/sac-artappreciation/chapter/reading-neo confucianism-and-fan-kuans-travelers-by-streams-and-mountains/.
• • Görsel 2. http://spenceralley.blogspot.com/2016/04/roman-landscapes-in-drawi ngs-by-claude.html.
• • Görsel 3. http://spenceralley.blogspot.com/2016/04/roman-landscapes-in-drawings-by-claude.html.
• • Görsel 4. http://www.onlinekunst.de/frieden/altdorfer.html.
• • Görsel 5. http://www.onlinekunst.de/frieden/altdorfer.html.
• • Görsel 6. http://mozartcultures.com/el-greco-toledo-manzarasi/.
• • Görsel 7. https://www.moas.org/Romanticism-to-Abstraction--Florida-Landscapes-in-the-Brown-Collection-through-the-Lens-of-European-Art-1-18.html.
• • Görsel 8. http://www.cocosse-journal.org/2013/06/arthur-schnitzler.html.
• • Görsel 9. https://www.moas.org/Romanticism-to-Abstraction--Florida-Landscapes-in-the-Brown-Collection-through-the-Lens-of-European-Art-1-18.html.
• • Görsel 10. https://chelseaneedlepoint.com/products/caspar-david-friedrich-016-caspar-david-friedrich.
• • Görsel 11. http://hoocher.com/Caspar_David_Friedrich/Caspar_David_Friedrich.html.
• • Görsel 12. https://www.mfa.org/collections/object/sunset-on-long-beach-33035 adresinden alınmıştır.
• • Görsel 13. https://theartstack.com/artist/martin-johnson-heade/thunderstorm-shore-c.
• • Görsel 14. https://www.oceansbridge.com/shop/subjects/landscapes/dutch-landscape.
• • Görsel 15. https://www.oceansbridge.com/shop/subjects/landscapes/dutch-landscape.
• • Görsel 16. http://www.the-athenaeum.org/art/full.php?ID=1655.
• • Görsel 17. https://www.paintingz.com/berthe-morisot-autumn-in-the-bois-de-boulogne.html.
• • Görsel 18.https://collections.gilcrease.org/object/02261363.
• • Görsel 19. https://www.theguardian.com/artanddesign/2013/nov/15jmw-turner-sea-paintings-national-maritime.
• • Görsel 20. https://sladersyard.wordpress.com/janette-kerr/.
• • Görsel 21. http://artworksbc.com/artists2/2016/8/25/robert-florian.