Doğuma Hazırlık Eğitimine İlişkin Web Sitelerinin İçerik Analizi

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 1, 41 - 48, 18.01.2021

Şükran Başgöl , Emine Koç

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki web sitelerinde doğuma hazırlık eğitiminin içeriğini değerlendirmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Web sitelerinin bireyleri etkileme/ikna edebilmesine ilişkin 3 temel temaya ulaşılmıştır. Bunlar; web sitelerinin kendi sunumları, verilen hizmetin gösterimi ve güvenilirliğini ortaya koyma amaçlı göstergelerdir. Web sayfaları incelendiğinde doğuma hazırlık eğitimine ilişkin bilgi veren sitelerin %15.9’unda eğiticilerin mesleklerini belirtmediği saptanırken, %28.9’unun multidisipliner ekip, %55.2’sinin ise tek eğitimci olduğu bulunmuştur. Multidisipliner ekipteki eğitimcilerin de %80’i doktor, %40’ı ebe, %35’i doğum koçu/doula, %25’i psikolog, %20’si pilates/yoga uzmanı, %15’i hemşire/akademisyen, %15’i fizyoterapist ve %15’i diyetisyen ağırlıklı olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak; eğitimlerin sağlık haricinde meslek grupları tarafından da yapıldığı görülmüştür. Sağlık Bakanlığı tarafından gebeler için hazırlanan “Uzaktan Gebe Okulu” programının daha fazla duyurulması, resmi sağlık kurumlarının antenatal eğitim için güvenilir web sitelerini geliştirmeleri; bireylerin doğru eğitim kaynaklarını seçmeleri yönünde oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Doğuma Hazırlık Eğitimi, Ebe, İnternet, Nitel, Web

Kaynakça

• Mete, S., (2015). Gebenin Sağlığının Değerlendirilmesi. In Kadın Sağlığı (Eds. Şirin A, Kavlak O):294. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri.
• Karaçam, Z. ve Akyüz, E.Ö., (2011). Doğum Eyleminde Verilen Destekleyici Bakım ve Ebe/Hemşirenin Rolü. FNJN. 19(1):45-53.
• Serçekuş, P. ve Yenal, K., (2015). Doğuma Hazırlık Sınıflarının Türkiye’deki Gelişimi. Türkiye Klinikleri, 1:33-5.
• Kadıoğlu, B., Çınar Tanrıverdi, E. ve Göktürk, E., (2019). Doğuma Hazırlık Eğitiminin Lohusaların Duygu Durumuna Etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 189-195.
• Okumuş, H., Yenal, K. Ozan, Y.D. ve Öztürk, E., (2015). Ülkemizde Doğuma Hazırlık Sınıflarına İlişkin Yapılan Bilimsel Çalışmalar: Literatür Derlemesi. Türkiye Klinikleri Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği Özel Sayısı, 1:16-24.
• Doğan, Y.M., Karabulut, Ö. ve Gülşen, Ç., (2017). Anne Bebek Okulunun Postpartum Uyum Süreci ve Anne Memnuniyeti Üzerine Etkisi. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi. 19(3):21-33.
• Esencan, T.Y., Karabulut, Ö., Yıldırım, A.D., Abbasoğlu, D.E., Külek, H., Şimşek, Ç. ve ark., (2018). Doğuma Hazırlık Eğitimi Alan Gebelerin Doğum Şekli, İlk Emzirme Zamanı ve Ten Tene Temas Tercihleri. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(1):31-43.
• Barimani, M., Forslund Frykedal, K., Rosander, M., Berlin, A., (2018). Childbirth and Parenting Preparationin Antenatal Classes. Midwifery. 57:1-7.
• Walker, D.S., Visger, J.M., and Rossie, D., (2009). Contemporary Childbirth Education Models. Journal of Midwifery & Women's Health, 54(6):469-76.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı (2014). Gebe Bilgilendirme Sınıfı Eğitim Kitabı. Yayın No:955, Ankara.
• Lagan, B.M., Sinclair, M., and Kernohan, G.W., (2011). What Is the Impact of the Internet on Decision-Making in Pregnancy? A Global Study. Birth. 38:336–345. https://doi.org/10.1111/j.1523-536X.2011.00488.x PMID: 22112334.
• Bjelke, M., Martinsson, A.K., Lendahls, L., and Oscarsson, M., (2016). Using the Internet as a Source of Information during Pregnancy—A Descriptive Cross-sectional Study in Sweden. Midwifery. 40:187–191. https://. doi.org/10.1016/j.midw.2016.06.020 PMID: 27450590.
• Bert, F., Gualano, M., Brusaferro, S., Vito, E., De Waure, C., Torre, G., et al. (2013). Pregnancy e-health: a Multicenter Italian Cross-sectional Study on Internet Use and Decision-Making among Pregnant Women. J Epidemiol Commun H. 7:1013. https://doi.org/10.1136/jech-2013-202584 PMID: 24072743.
• Lima-Pereira, P., Bermu´dez-Tamayo, C., and Jasienska, G., (2012). Use of the Internet as a Source of Health Information Amongst Participants of Antenatal Classes. J Clin Nurs. 21:322–330. https://doi.org/10.1111/ j.1365-2702.2011.03910.x PMID: 22093043.
• Sayakhot, P. and Carolan-Olah, M., (2016). Internet Use by Pregnant Women Seeking Pregnancy-Related Information: A Systematic Review. Bmc Pregnancy Childb. 16:65. https://doi.org/10.1186/s12884-016-0856-5 PMID: 27021727.
• Jacobs, E., Van Steijn, M.E., and Van Pampus, M.G., (2019). Internet Usage of Women Attempting Pregnancy and Pregnant Women in the Netherlands. Sex Reprod Healthc. 21:9–14.
• Wexler, A., Davoudi, A., Weissenbacher, D., Choi, R., O’Connor, K., Cummings, H., et al. (2020). Pregnancy and Health in the Age of the Internet: A Content Analysis of Online “Birth Club” Forums. PLoS ONE 15(4): e0230947. https://doi.org/ 10.1371/journal.pone.0230947.
• Emiroğlu, O.N., (2004). Niteliksel Araştırma Tasarımları. In Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri (Ed. Erefe İ): 117. Ankara, Odak Ofset.
• Çelik, T., (2018). Sağlık Alanında Bilgiye Ulaşma Aracı Olarak İnternetin Rolü. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Batman, D., (2018). Gebe Kadınların Gebelikleriyle İlgili Araştırdığı Konular ve Bilgi Kaynakları: Nitel Bir Çalışma. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3):63-9.
• Çiçek, Ö. ve Yenal, K., (2016). Türkiye’de Doğuma Hazırlık Eğitimi İle İlgili İnternet Sayfalarının Analizi. Sted, 25(4):131-35.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020). Gebe Okulu, Gebe Bilgilendirme Sınıfı, Doğuma Hazırlık ve Danışmanlık Merkezleri Hakkında Genelge. https://sbm.saglik.gov.tr/TR,49222/gebe-okulu-gebe-bilgilendirme-sinifi--doguma-hazirlik-ve-danismanlik-merkezleri-hakkinda-genelge.html (Erişim Tarihi: 01.10.2020).
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2018). Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi.https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/Eklenti/28085/0/dogumoncesibakimyonetimrehberipdf.pdf (Erişim Tarihi: 01.10.2020).
• Güngör, İ., (2015). Doğum Öncesi Hazırlık Eğitimlerinde Babaların Yeri ve Gereksinimleri. Türkiye Klinikleri Doğum-Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Özel Konular, 1: 44-52.
• Sayik, D., Ari, S., Kaya, Y., and Usta, E., (2019). The Effects of Pregnancy Training on The Levels of Anxiety and Depression of the Mother and Father, Osmangazi Journal of Medicine, 41(1):23–31.