BATMAN'DA HIZLI ?EHYRLE?MEYE BA?LI JEOMORFOLOJYK BYRYMLERDEKY DE?Y?YMYN SEL VE TA?KIN ÜZERYNDEKY ETKYSY

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 29, 01.02.2011

Murat Sunkar Saadettin Tonbul

Öz

Bu çaly?mada, Batman'da hyzly ?ehirle?menin jeomorfolojik birimler üzerinde meydan getirdi?i de?i?im ve bu de?i?imin sel ve ta?kyn üzerindeki etkisi de?erlendirilmi?tir. Alansal olarak hyzly geli?en ?ehirler plansyz geli?me ile birlikte jeomorfolojik yapy özerinde önemli de?i?ikliklere yol açmaktadyr. Batman ?ehri son 30 yylda petrole ba?ly olarak hyzly geli?mi? orta ölçekli bir sanayi ?ehridir. Nüfustaki hyzly arty? ?ehrin alansal olarak yayylmasyny sa?lamy?tyr. Bu geli?me çok hyzly ve düzensiz oldu?u için ?ehrin kuruldu?u alanda jeomorfolojik açydan önemli de?i?iklikler ortaya çykmy?tyr. Uydu görüntüleri ve ?ehir içi arazi çaly?malarynda görülen bu de?i?ikliklerin ba?ynda dere yataklarynyn yapyla?maya maruz kalarak ortadan kaldyrylmasy gelmektedir. Yluh Dersi dy?ynda ?ehrin kuruldu?u alandaki di?er derelerin de ortadan kaldyrylmasy ve Yluh Deresi yata?yna yapylan müdahaleler ?iddetli ya?y?lar sonrasynda sel ve ta?kynlara neden olmaktadyr.

Anahtar Kelimeler

Batman, Hyzly kentle?me, Yluh Deresi, Jeomorfolojik de?i?im, Sel ve ta?kyn,

EFFECT OF CHANGES IN GEOMORPHOLOGICAL UNITS ON FLOOD AND TORRENT EVENTS DUE TO RAPID URBANIZATION IN BATMAN

Öz

This study evaluates the change in geomorphological units due to rapid urbanization in the city of Batman and the effect of this change on flood and torrent events. In addition to unplanned development, the rapid expansion of cities also causes significant changes in the geomorphological structure. Batman is a medium-sized industrial city that has rapidly developed within three decades due to the discovery of petroleum. The rapid growth in population has caused the city to expand. Significant changes with regard to geomorphology in the foundation area of the city have occurred due to the rapid and unplanned nature of the development. Satellite images and local field work reveal that these changes primarily include the devastation of stream beds due to their occupation by settlements. The destruction of creeks situated in the foundation area of the city and interventions in the stream bed of Iluh Creek give rise to flood and torrent events following intense precipitations

Anahtar Kelimeler

Batman, rapid urbanization, Iluh Creek, geomorphological change, flood and torrent,