Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 4, 163 - 184, 20.10.2017

Nihal Yayla , Sevinç Yaraşır Tülümce

Öz

Ekonomik büyüme ve kamu
harcamaları arasındaki ilişki iktisat literatüründe sıkça tartışılan konulardan
biridir. Özellikle 1960’lı yıllardan sonra hız kazanan bu tartışmaların
temelinde ise Wagner ve Keynes tarafından geliştirilen teoriler yer almaktadır.
Wagner ekonomik büyümenin kamu harcamalarını artırdığını savunurken Keynes,
kamu harcamalarındaki artışın ekonomik büyümeyi hızlandırdığını öne
sürmektedir. Türkiye’de 1988-2016 döneminde ekonomik büyüme ve kamu harcamaları
arasındaki ilişkinin her iki teori açısından değerlendirildiği bu çalışmada,
kamu harcamalarının bileşenleri ile ekonomik büyüme arasındaki etkileşimler
araştırılmıştır. Kamu harcamaları ekonomik ve fonksiyonel sınıflandırma
açısından ayrıştırılarak, büyüme ile aralarındaki ilişki VAR ve Granger
nedensellik analizleri ile tespit edilmiştir. VAR analizinden elde edilen
bulgular, ekonomik sınıflandırma kapsamında cari ve transfer harcamaları ile
büyüme, fonksiyonel sınıflandırma kapsamında ise savunma ve sosyal güvenlik
harcamaları ile büyüme arasında  ilişki bulunduğuna işaret etmektedir.
Granger nedensellik testi sonuçları ise ekonomik sınıflandırma için Keynesyen
yaklaşımı, fonksiyonel sınıflandırma için Wagner kuramını desteklemektedir.
Kısaca, kamu harcamalarının ekonomik sınıflandırmasında yer alan cari harcamalardan
büyümeye, fonksiyonel sınıflandırma kapsamında ise büyümeden eğitim
harcamalarına doğru bir nedensellik söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Kamu Harcamaları Büyüme VAR ve Granger Nedensellik Wagner Teoremi Keynesyen Yaklaşım

Kaynakça

  • • Agénor, P.R., (2010). A Theory of Infrastructure-Led Development, Journal of Economic Dynamics & Control, Vol:34, ss:932–950.
  • • Aksoy, Ş., (1998). Kamu Maliyesi, 3. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • • Altunç, Ö.F., (2011). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye’ye İlişkin Ampirik Kanıtlar, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:18, Sayı:2, ss:144-157.
  • • Arısoy, İ., (2005). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2003), Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni 2005/15, ss:1-18.
  • • Bağdigen, M. and Çetintaş, H., (2003). Causality Between Public Expenditure and Economic Growth: The Turkish Case, Journal of Economic and Social Research, 6(1), 53–72.
  • • Başar, S. ve Künü, S., (2012). Savunma Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:10, Sonbahar, ss:1-30.
  • • Baylan, M., (2015). Sosyal Güvenlik Harcamalarının Makroekonomik Etkileri: Bir Literatür Taraması, KSÜ Sosyal Bilimler dergisi, Cilt:12, Sayı:1, ss:29-52.
  • • Bleaney M., Gemmell, N., and Kneller, R., (2001). Testing the Endogenous Growth Model: Public Expenditure, Taxation, and Growth over the Long Run, Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'économique, Vol:34(1), ss:36-57.
  • • Bose, N., Haque, M.E., and Osborn, D.R., (2003). Public Expenditure and Economic Growth: A Disaggregated Analysis for Developing Countries, http://www.socialsciences.manchester.ac.uk/cgbcr/dpcgbcr/dpcgbcr30.pdf (Erişim Tarihi: 01.04.2014).
  • • Carlson, K. ve Spencer, R.W., (1975). Crowding Out and Its Critics. Federal Reserve Bank Of St. Louis, 1-17.
  • • Deger, S., (1986). Economic Development and Defense Expenditure, Economic Development and Cultural Change, Vol:35, 1, ss:179-96.
  • • Diamond, J., (1989). Government Expenditure and Economic Growth: An Empirical Investigation, IMF working paper, No. 89/45.
  • • Dunne, J.P. ve ÜYE, M., (2009). Military Spending and Development, University of the West of England, Department of Economics Discussion Papers, https://ideas.repec.org/p/uwe/wpaper/0902.html(Erişim tarihi 05.05.2014).
  • • Enders, W., (2004). Applied Econometric Time Series. NewYork: John Wiley and Sons Inc.
  • • Easterly, W. and Rebelo, S., (1993). Fiscal Policy and Economic Growth, Journal of Monetary Economics, Vol:32, ss:417–458.
  • • Enders, W., (1995), Applied Econometric Time Series, Iowa State University, John Wiley and Sons Inc.
  • • Giray, F., (2004). Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme, C.Ü. İİBF Dergisi, 5(1), ss:181-199.
  • • Gül, E. ve Yavuz, H., (2011). Türkiye’de Kamu Harcamaları İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1963-2008 Dönemi, Maliye Dergisi, Sayı:160, Ocak-Haziran 2011, ss:72-85.
  • • Heitger, B., (2001). The Scope of Government and Its Impact on Economic Growth in OECD Countries, Kieler Arbeitspapiere, No:1034.
  • • Kar, M. ve Taban, S., (2003). Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58-3, ss:145-169. • Lucas, R., (1988). On The Mechanics of Economic Development, Journal Of Monetary Economics, Vol:22, ss:3–42.
  • • Mehrara, M., Abrishami, H., Boroujli, M., and Amin, M., (2013). Government Expenditure and Economic Growth in İran. International Letters Of Social And Humanistic Sciences, 11, ss:76-83.
  • • Mann, A.J., (1980). Wagner’s Law: An Econometric Test for Mexico, 1925-1976. National Tax Journal, Vol:33, ss:189-201. • Mudaki, J. and Masaviru, W., (2012). Does The Composition of Public Expenditure Matter to Economic Growth for Kenya?, Journal of Economics and Sustainable Development, 3(3), ss:60-70.
  • • Nadaroğlu, H., (1981). Kamu Maliyesi Teorisi, 4. Baskı, İstanbul: Sermet Matbaası.
  • • Nurudeen, A. and Usman, A., (2010), Government Expenditure and Economic Growth in Nigeria, 1970-2008: A Disaggregated Analysis, Business and Economics Journal, Volume:2010, BEJ-4, ss:1-11.
  • • Olugbenga, A.O. and Owoye, O., (2007). Public Expenditure and Economic Growth: New Evidence from OECD Countries, http://iaes.confex.com/iaes /Rome_67/techprogram/S1888.HTM.
  • • Oyinlola, M.A. and Akinnibosun, O., (2013). Public Expenditure and Economic growth Nexus: Further Evidence From Nigeria, Journal of Economics and International Finance, 5(4), July, ss:146-154.
  • • Özgen, F.B., ve Güloğlu, B., (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı:31, Haziran, ss:93-115.
  • • Pahlavani, M., Abed, D., and Pourshabi, F., (2011). Investigating the Keynesian View and Wagner’s Law on the Size of Government and Economic Growth in iran, International Journal of Business and Social Science, Vol:2, No:13, July, ss:170-175.
  • • Pehlivan, O., (2007), Kamu Maliyesi, Trabzon: Derya Kitabevi.
  • • Ram, R., (1986). Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence from Cross-Section and Time-Series Data: Reply. American Economic Review, 79/1, ss:272-80.
  • • Samudram, M., Mahendhiran, N., and Santha, V.,(2009). Keynes and Wagner on Government Expenditures and Economic Development: The Case of A Developing Economy. Empirical Economics, 36, ss:697–712.
  • • Taban, S., (2010). An Examination of The Government Spending and Economic Growth Nexus for Turkey Using The Bound Test Approach, International Research Journal of Finance and Economics 48, ss:184-193.
  • • Tang, T.C.,(2009). Wagner’s Law Versus Keynesian Hypothesis in Malaysia: An Impressionistic View, Business and Economics Department of Economics, ISSN 1441-5429, Discussion Paper 21/09, ss: 1-10.
  • • Telek, C. ve Telek, A., (2016). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Wagner ve Keynes Hipotezi Çerçevesinde İncelenmesi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı, ss:628-642.
  • • Tuna, K., (2013). Türkiye’de Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Test Edilmesi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:3, ss:54-57.
  • • Turan, T., (2008). Maliye Politikası Araçlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Bir Literatür İncelemesi, Sayıştay Dergisi, Sayı:69, Nisan-Haziran 2008, ss:17-35.
  • • Yıldırım, J. and Sezgin S., (2002). Defence, Education and Health Expenditures in Turkey, 1924-1996, Journal of Peace Research, 39:569, ss:569-580.
  • • Yıldız, F. ve Sarısoy, S., (2012). OECD Ülkelerinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: XXXIII; Sayı:II, ss:517-540.
  • • Yılmaz, Ö. ve Kaya, V., (2005). Kamu Harcama Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 257-271. http://sead.selcuk.edu.tr/sead/article/view/372. Erişim Tarihi: 31.03.2014.
  • • Yüksel, C. ve Songur, M., (2011) Kamu Harcamalarının Bileşenleri İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980-2010), Maliye Dergisi, Sayı:161, Temmuz Aralık, ss:365-380.
  • • Wu, S.Y., Tang, J.H., and Lin, E.S., (2010). The Impact of Government Expenditure on Economic Growth: How sensitive to the Level of Development?, Journal of Policy Modeling, Volume:32, Issue:6, November-December, ss:804-817

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 4, 163 - 184, 20.10.2017

Nihal Yayla , Sevinç Yaraşır Tülümce

Öz

Kaynakça

  • • Agénor, P.R., (2010). A Theory of Infrastructure-Led Development, Journal of Economic Dynamics & Control, Vol:34, ss:932–950.
  • • Aksoy, Ş., (1998). Kamu Maliyesi, 3. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • • Altunç, Ö.F., (2011). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye’ye İlişkin Ampirik Kanıtlar, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:18, Sayı:2, ss:144-157.
  • • Arısoy, İ., (2005). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2003), Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni 2005/15, ss:1-18.
  • • Bağdigen, M. and Çetintaş, H., (2003). Causality Between Public Expenditure and Economic Growth: The Turkish Case, Journal of Economic and Social Research, 6(1), 53–72.
  • • Başar, S. ve Künü, S., (2012). Savunma Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:10, Sonbahar, ss:1-30.
  • • Baylan, M., (2015). Sosyal Güvenlik Harcamalarının Makroekonomik Etkileri: Bir Literatür Taraması, KSÜ Sosyal Bilimler dergisi, Cilt:12, Sayı:1, ss:29-52.
  • • Bleaney M., Gemmell, N., and Kneller, R., (2001). Testing the Endogenous Growth Model: Public Expenditure, Taxation, and Growth over the Long Run, Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'économique, Vol:34(1), ss:36-57.
  • • Bose, N., Haque, M.E., and Osborn, D.R., (2003). Public Expenditure and Economic Growth: A Disaggregated Analysis for Developing Countries, http://www.socialsciences.manchester.ac.uk/cgbcr/dpcgbcr/dpcgbcr30.pdf (Erişim Tarihi: 01.04.2014).
  • • Carlson, K. ve Spencer, R.W., (1975). Crowding Out and Its Critics. Federal Reserve Bank Of St. Louis, 1-17.
  • • Deger, S., (1986). Economic Development and Defense Expenditure, Economic Development and Cultural Change, Vol:35, 1, ss:179-96.
  • • Diamond, J., (1989). Government Expenditure and Economic Growth: An Empirical Investigation, IMF working paper, No. 89/45.
  • • Dunne, J.P. ve ÜYE, M., (2009). Military Spending and Development, University of the West of England, Department of Economics Discussion Papers, https://ideas.repec.org/p/uwe/wpaper/0902.html(Erişim tarihi 05.05.2014).
  • • Enders, W., (2004). Applied Econometric Time Series. NewYork: John Wiley and Sons Inc.
  • • Easterly, W. and Rebelo, S., (1993). Fiscal Policy and Economic Growth, Journal of Monetary Economics, Vol:32, ss:417–458.
  • • Enders, W., (1995), Applied Econometric Time Series, Iowa State University, John Wiley and Sons Inc.
  • • Giray, F., (2004). Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme, C.Ü. İİBF Dergisi, 5(1), ss:181-199.
  • • Gül, E. ve Yavuz, H., (2011). Türkiye’de Kamu Harcamaları İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1963-2008 Dönemi, Maliye Dergisi, Sayı:160, Ocak-Haziran 2011, ss:72-85.
  • • Heitger, B., (2001). The Scope of Government and Its Impact on Economic Growth in OECD Countries, Kieler Arbeitspapiere, No:1034.
  • • Kar, M. ve Taban, S., (2003). Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58-3, ss:145-169. • Lucas, R., (1988). On The Mechanics of Economic Development, Journal Of Monetary Economics, Vol:22, ss:3–42.
  • • Mehrara, M., Abrishami, H., Boroujli, M., and Amin, M., (2013). Government Expenditure and Economic Growth in İran. International Letters Of Social And Humanistic Sciences, 11, ss:76-83.
  • • Mann, A.J., (1980). Wagner’s Law: An Econometric Test for Mexico, 1925-1976. National Tax Journal, Vol:33, ss:189-201. • Mudaki, J. and Masaviru, W., (2012). Does The Composition of Public Expenditure Matter to Economic Growth for Kenya?, Journal of Economics and Sustainable Development, 3(3), ss:60-70.
  • • Nadaroğlu, H., (1981). Kamu Maliyesi Teorisi, 4. Baskı, İstanbul: Sermet Matbaası.
  • • Nurudeen, A. and Usman, A., (2010), Government Expenditure and Economic Growth in Nigeria, 1970-2008: A Disaggregated Analysis, Business and Economics Journal, Volume:2010, BEJ-4, ss:1-11.
  • • Olugbenga, A.O. and Owoye, O., (2007). Public Expenditure and Economic Growth: New Evidence from OECD Countries, http://iaes.confex.com/iaes /Rome_67/techprogram/S1888.HTM.
  • • Oyinlola, M.A. and Akinnibosun, O., (2013). Public Expenditure and Economic growth Nexus: Further Evidence From Nigeria, Journal of Economics and International Finance, 5(4), July, ss:146-154.
  • • Özgen, F.B., ve Güloğlu, B., (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı:31, Haziran, ss:93-115.
  • • Pahlavani, M., Abed, D., and Pourshabi, F., (2011). Investigating the Keynesian View and Wagner’s Law on the Size of Government and Economic Growth in iran, International Journal of Business and Social Science, Vol:2, No:13, July, ss:170-175.
  • • Pehlivan, O., (2007), Kamu Maliyesi, Trabzon: Derya Kitabevi.
  • • Ram, R., (1986). Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence from Cross-Section and Time-Series Data: Reply. American Economic Review, 79/1, ss:272-80.
  • • Samudram, M., Mahendhiran, N., and Santha, V.,(2009). Keynes and Wagner on Government Expenditures and Economic Development: The Case of A Developing Economy. Empirical Economics, 36, ss:697–712.
  • • Taban, S., (2010). An Examination of The Government Spending and Economic Growth Nexus for Turkey Using The Bound Test Approach, International Research Journal of Finance and Economics 48, ss:184-193.
  • • Tang, T.C.,(2009). Wagner’s Law Versus Keynesian Hypothesis in Malaysia: An Impressionistic View, Business and Economics Department of Economics, ISSN 1441-5429, Discussion Paper 21/09, ss: 1-10.
  • • Telek, C. ve Telek, A., (2016). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Wagner ve Keynes Hipotezi Çerçevesinde İncelenmesi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı, ss:628-642.
  • • Tuna, K., (2013). Türkiye’de Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Test Edilmesi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:3, ss:54-57.
  • • Turan, T., (2008). Maliye Politikası Araçlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Bir Literatür İncelemesi, Sayıştay Dergisi, Sayı:69, Nisan-Haziran 2008, ss:17-35.
  • • Yıldırım, J. and Sezgin S., (2002). Defence, Education and Health Expenditures in Turkey, 1924-1996, Journal of Peace Research, 39:569, ss:569-580.
  • • Yıldız, F. ve Sarısoy, S., (2012). OECD Ülkelerinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: XXXIII; Sayı:II, ss:517-540.
  • • Yılmaz, Ö. ve Kaya, V., (2005). Kamu Harcama Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 257-271. http://sead.selcuk.edu.tr/sead/article/view/372. Erişim Tarihi: 31.03.2014.
  • • Yüksel, C. ve Songur, M., (2011) Kamu Harcamalarının Bileşenleri İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980-2010), Maliye Dergisi, Sayı:161, Temmuz Aralık, ss:365-380.
  • • Wu, S.Y., Tang, J.H., and Lin, E.S., (2010). The Impact of Government Expenditure on Economic Growth: How sensitive to the Level of Development?, Journal of Policy Modeling, Volume:32, Issue:6, November-December, ss:804-817
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Nihal Yayla 0000-0002-0647-5088

Sevinç Yaraşır Tülümce

Yayımlanma Tarihi 20 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 12 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Yayla, N., & Yaraşır Tülümce, S. (2017). TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?. Social Sciences, 12(4), 163-184.
AMA Yayla N, Yaraşır Tülümce S. TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?. Social Sciences. Ekim 2017;12(4):163-184.
Chicago Yayla, Nihal, ve Sevinç Yaraşır Tülümce. “TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?”. Social Sciences 12, sy. 4 (Ekim 2017): 163-84.
EndNote Yayla N, Yaraşır Tülümce S (01 Ekim 2017) TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?. Social Sciences 12 4 163–184.
IEEE N. Yayla ve S. Yaraşır Tülümce, “TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?”, Social Sciences, c. 12, sy. 4, ss. 163–184, 2017.
ISNAD Yayla, Nihal - Yaraşır Tülümce, Sevinç. “TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?”. Social Sciences 12/4 (Ekim 2017), 163-184.
JAMA Yayla N, Yaraşır Tülümce S. TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?. Social Sciences. 2017;12:163–184.
MLA Yayla, Nihal ve Sevinç Yaraşır Tülümce. “TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?”. Social Sciences, c. 12, sy. 4, 2017, ss. 163-84.
Vancouver Yayla N, Yaraşır Tülümce S. TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARININ BİLEŞENLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: WAGNER YA DA KEYNES?. Social Sciences. 2017;12(4):163-84.