Türkçe Mektupları Işığında Ebussuüd Efendi'nin Beşeri Münasebetleri

Yıl 2013, Cilt: 41 Sayı: 41, - , 01.06.2013

Abdülkadir Dağlar

Öz

As the result of investigations of munşeat magazines, we recorded 98 pieces of Turkish letters by Ebussuud Efendi. Only one of these letters bears traces of Ottoman inşa traditional decisive verse. The majority of the letters were written to members of the royal household and court and senior government officials. In addition, a number of letters were written to personal acquaintances of Ebussuud Efendi. Contents of his letters cover a variety of topics, from current affairs, fatwas, recommendations, nasihatlar, along with warnings and requests for prayers. In addition, these letters provide important clues about Ottoman state traditios, religion, and wordview. This study proposes to examine in light of his Turkish letters various aspects of Ebussuud Efendi’s personal relations within the context of Ottoman social life

Anahtar Kelimeler

Ebussuud Efendi, Turkish Letter, Human Relation

Türkçe Mektupları Işığında Ebussuüd Efendi'nin Beşeri Münasebetleri

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Afyoncu, Erhan: “Sokullu Mehmed Paşa”, TDV İslâm Ansiklopedisi, XXXVII (İstanbul 2009), s. 354-357.
• Altaylı, Yasemin: “Macarca Mektuplarıyla Budin Beylerbeyi Sokullu Mustafa Paşa (1566- 1578)”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49/2 (2009), s. 157-171.
• Âşık Çelebi: Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ (1-3), nşr. Filiz Kılıç, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens- titüsü Yayınları 2010.
• ‘Âşık Mehmed Çelebi: Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî, no: 772
• Dağlar, Abdülkadir: Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin Türkçe Mektupları, (Yayımlanma- mış Yüksek Lisans Tezi) İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2001.
• Dağlar, Abdülkadir: “Osmanlı Resmî İdeolojisini Ebussuûd Efendi’nin Türkçe Mektup- larından Okumak”, Hece, 114-115-116 (2006), s. 287-305.
• Dağlar, Abdülkadir: “Ebussuûd Efendi’den Manzum Mektup Var”, Yedi İklim, 21/214 (2008), s. 72-74.
• Dağlar, Abdülkadir: “Ebussuûd Efendi’nin Telaffuz-İmlâ Üzerine Dikkatleri ve İki Risâlesi”, Turkish Studies International Periodical for the Languages Literature and History of Turkish or Turkic, 3/6 (2008), s. 186-214.
• Demir, Abdullah: Devlet-i Aliyye’nin Büyük Hukukçusu Şeyhülislam Ebussuud Efendi, İs- tanbul: Ötüken Neşriyat 2006.
• Düzdağ, Ertuğrul: Şeyhülislâm Ebussu’ûd Efendi’nin Fetvalarına Göre Kanunî Devrinde Osmanlı Hayatı (Fetâvâ-yı Ebussu’ûd Efendi), İstanbul: Şûle Yayınları 1998.
• Ebussu’ûd Efendi: Münşe’ât-ı Ebussu’ûd, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3291.
• Ebussu’ûd Efendi: Mekâtib-i Ebussu’ûd, İzmir Millî Kütüphane, no: Y.1436/1.
• El-Hâcc Nûrî: Münşe’ât-ı ‘Azîziyye fîÂsârı Osmâniyye, İstanbul: 1303.
• Eliaçık, Muhittin: “Ebussuûd Efendi ile Şemsi Paşa’nın Manzum Yazışmaları”, Uluslara- rası Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Çorum Sempozyumu 23-25 Kasım 2007 Bildiriler, Çorum: Çorum Belediyesi Kültür Yayınları 2008, s. 947-960.
• Eliaçık, Muhittin: “Şemsi Paşa’nın Manzum ve Muhtasar Vikâyetü’r-Rivâye Tercümesi”, Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 2 (2009), s. 16-49.
• Emecen, Feridun: “Süleyman I”, TDV İslâm Ansiklopedisi, XXXVIII (İstanbul 2010), s. 62-74.
• Gelibolulu Mustafa Âlî: Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı, nşr. Mustafa İsen, Ankara: Ata- türk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları 1994.
• Gültekin, Hasan: Türk Edebiyatında İnşâ: Tarihî Gelişim-Kuram-Sözlük ve Metin, (Yayım- lanmamış Doktora Tezi) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2007.
• Haksever, Halil İbrahim: Eski Türk Edebiyatında Münşeâtlar ve Nergisî’nin Münşeâtı, (Ya- yımlanmamış Doktora Tezi) Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü 1996.
• Kâf-zâde Fâ’izî: Zübdetü’l-Eş’âr, Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî, no: 1325.
• Kayabaşı, Bekir: Kâf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l-Eş’ârı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ma- latya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 1997.
• Kınalı-zâde Hasan Çelebi: Tezkiretü’ş-şuarâ (1-2), nşr. İbrahim Kutluk, Ankara: Türk Ta- rih Kurumu Yayınları 1989.
• Koçak, İnci: “Mis’ar b. Mühelhil”, TDV İslâm Ansiklopedisi, XXX (İstanbul 2005), s. 176- 177.
• Mecmû’a, Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Veliyyüddin Efendi, no: 2735.
• Mecmû’a, Kayseri Râşid Efendi Kütüphanesi, no: 685.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 933.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3335/1.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3341.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3431.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3436.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3505.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3713/1.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3751/1.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3752/1.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3783/1.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 3857.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Beşir Ağa, no: 656.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi, no: 2396.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, İsmihan Sultan, no: 223.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Lala İsmail, no: 706.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Nuri Arlasez, no: 59.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Şehid Ali Paşa, no: 2828.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Tercüman Gazetesi, no: Y.141.
• Mecmû’a, Süleymaniye Kütüphanesi, Tarlan, no: 80.
• Nev’î-zâde ‘Atâyî: Hadaiku’l-Hakaik Fî Tekmileti’ş-Şakaik, nşr. Abdülkadir Özcan, İstan- bul: Çağrı Yayınları 1989.
• Peçevî İbrâhîm Efendi: Târîh-i Peçevî, İstanbul: 1282.
• Tayyâr-zâde Ahmed ‘Atâ: Târîh-i ‘Atâ (1-5), İstanbul: 1293.
• Tayyâr-zâde Atâ: Osmanlı Saray Tarihi: Târîh-i Enderûn (I-V), nşr. Mehmet Arslan, İstan- bul: Kitabevi Yayınları 2010.
• Yardım, Ali: İzmir Millî Kütüphanesi Yazma Eserler Kataloğu (I-IV), İzmir: İzmir Millî Kütüphane Vakfı Yayınları 1992-1997.