1877’de Sultan II. Abdülhamid, Afganistan’a gönderilen resmi bir Osmanlı heyetine
başkanlık etmesi için İslâm âlimi ve hukukçu Ahmed Hulusi Efendi’yi seçmiştir. Kabil’de
Bab-ı Âli’nin ilk resmi elçisi olmakla beraber Hulusi Efendi’nin geçmişi ve üstlendiği
görevin Osmanlı diplomasisi ve dış ilişkileri haricindeki alanlardaki etkisi hakkında henüz
çok az şey bilinmektedir. Makale Hulusi Efendi’nin Afganistan yolculuğu öncesindeki
hayatına, üstlendiği bir dizi önemli göreve ve bunların arasında özellikle hukuk alanında
bir dönüm noktası olan Mecelle’yi yazan seçkin komisyondaki üyeliğine biyografik bir
pencere açar. Bu çalışma Osmanlı, İngiliz-Hint ve Afgan arşivlerini kullanarak Hulusi
Efendi’nin Afganistan misyonunun daha önce üzerinde durulmamış hukuki boyutlarını
inceler, Osmanlı İmparatorluğu ve Afganistan’da hemen hemen aynı zamanda gerçekleşen
İslâmi kanun oluşturma projesi de dahil olmak üzere gelecek için bazı muhtemel araştırma
yönelimlerini ortaya koyar.
Afganistan Afganlar Kabil pan-İslamizm Osmanlı hukuku/kanunu Şeriat Hanefi fıkhı kodlama/kanunlaştırma Mecelle
In 1877, Sultan Abdülhamid II selected the Islamic scholar and jurist Ahmed Hulusi
Efendi to lead an official Ottoman delegation to Afghanistan. In spite of being the Porte’s first
official envoy to Kabul, little is still known about Hulusi Efendi’s background and the impact
of his mission beyond the fields of Ottoman diplomacy and foreign relations. The article first
provides a biographical window into Hulusi Efendi’s life before his journey to Afghanistan,
including his appointment to a number of eminent posts in the nineteenth century Ottoman
juridical field, among them the elite law commission which produced the landmark Mecelle.
Turning to his Afghan mission, the study utilizes Ottoman, British Indian, and Afghan archives
to evaluate unexplored legal dimensions of Hulusi Efendi’s visit to Kabul, while suggesting
avenues for future research, including the links between Islamic codification projects taking
place in the Ottoman Empire and Afghanistan at nearly the same time.
Afghanistan Afghans Kabul pan-Islamism Ottoman law Islamic law Hanafi jurisprudence codification Mecelle
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 9 Mart 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 45 Sayı: 45 |