Prof. Dr. Kemal Çiçek’in VIII. Taşnak Kongresine Takılmasının Perde Arkası

Yıl 2023, Cilt: 61 Sayı: 61, 327 - 337, 14.06.2023

Alaattin Uca

https://doi.org/10.18589/oa.1316407

Öz

2-4 Mayıs 2012 tarihlerinde Erzurum Atatürk Üniversitesinde düzenlenen I. Uluslararası Türk-Ermeni İlişkileri ve Büyük Güçler Sempozyumunda Prof. Dr. Kemal Çiçek tarafından sunulan “VIII. Taşnak Kongresi: Ermenilerin Karar Anı” adlı bildiride, Dr. Bahaeddin Şakir’in VIII. Taşnak Kongresine katılıp katılmadığı hususunda şöyle eleştirilmiştim:
“...Bununla birlikte İttihat ve Terakki partisi heyetinde olduğu iddia edilen kişiler hakkında bazı biyografik çalışmalar yapılmıştır. Bunlar arasında en dikkat çeken çalışmalardan birisi Dr. Bahaeddin Şakir hakkındadır. Hatırlatmak gerekirse; Dr. Bahaeddin Şakir Bey Taşnakların Erzurum’daki 8. Kongresine İttihat ve Terakki adına katıldığı iddia edilen kişidir. Nitekim onun hakkında detaylı bir doktora tezi hazırlayan Alaattin Uca’ya göre de Dr. Bahaeddin Şakir 1914 yılında Erzurum’da yapılan Ermeni Taşnak Kongresi’ne İttihat ve Terakki’nin “kâtibi mesulü” olarak katılmıştır. Hatta Uca’ya göre, Dr. Bahaeddin Şakir Bey, bu kongreye Ermenilerin Rusya ile işbirliğini önlemek ve Ruslara karşı Osmanlı Devleti’nin yanında mücadele etmelerini sağlamak gibi özel bir misyon üstlenerek katılmış, fakat bir sonuç elde edememiştir. Bu ifade tartışmasız bir şekilde Dr. Bahaeddin Şakir başkanlığında bir İttihatçı heyetin Erzurum’da bulunduğunu ve Taşnak Kongresi esnasında görüşmeler yaptığını ortaya koymaktadır. Aynı zamanda Alaattin Uca’nın bu tespiti Ermeni si- yasetçilerinin hatıratlarıyla da uyuşmaktadır. Bu durum Erzurum’daki Taşnak Kongresine İttihatçıların heyet gönderdiği tezini savunan başta Kamuran Gürün ve Salahi R. Sonyel gibi araştırmacıları doğrulamaktadır. (...)

Anahtar Kelimeler

Taşnak Kongresi, İttihad ve Terakki Cemiyeti, Dr. Bahaeddin Şakir Bey