ORGANIZATIONAL BEHAVIOR DEVIATION IMPACT OF GENDER DISCRIMINATION: A STUDY IN HEALTH INSTITUTIONS

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 53 - 76, 30.09.2016

Müslüme Akyüz , Kubilay Özyer

Öz

'Gender-based discrimination can be characterized as different
dissolution of awards, 0pportunities and resources different according
to sex. This type of discrimination can see in almost all sides of our
lives. And genereally this can be against to the women. Gender
discrimination hinted at running in the organization will be able to
create the perception that there is no justice in the organization.
Because of this, organizational members can be able to show some harmful
behavior for organization. In this study, the perception of gender
discrimination against women and the impact on organizational life has
been analyzed. The main objective of gender discrimination perceived by
the study was to determine whether employees have an impact on
organizational deviant behaviors. Created with the help of the research
model and hypotheses have tried to reveal such relationships. Developed
hypothesis, correlation on the data obtained from 314 health
professionals working in the health sector and has tried to explain the
regression analysis. The results are in accordance with the main purpose
of the sex discrimination study demonstrate the effect on
organizational deviant behaviors.

Anahtar Kelimeler

Gender Discrimination, Deviant Organizational Behavior, Health Institutions

CİNSİYET AYRIMCILIĞININ ÖRGÜTSEL SAPMA DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SAĞLIK KURUMLARINDA BİR ARAŞTIRMA

Öz

‘Fırsatların, kaynakların, ödüllerin cinsiyete göre farklı dağılması’
şeklinde ifade edilen cinsiyete dayalı ayrımcılık sosyal hayatın hemen
her kademesinde karşımıza çıkabilen ve daha çok kadınlar aleyhine
gelişen bir ayrımcılık türüdür. Örgüt içerisinde çalışana hissettirilen
cinsiyet ayrımcılığı algısı örgütte adaletin olmadığı düşüncesini
oluşturabilecektir. Buna bağlı olarak hayal kırıklığı ve adaletsizlik
hissi gibi belirleyicileri olan ve çalışanlar tarafından örgüte ya da
üyelerine yönelik kasıtlı yapılan ve zarar verme eğiliminde olan
örgütsel sapma davranışlarını göstermeye başlayabilecektir. Bu çalışmada
da kadınlara yönelik cinsiyet ayrımcılığı algısı ve bu algının örgütsel
yaşamdaki etkileri test edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın temel
amacı çalışanların algıladıkları cinsiyet ayrımcılığının örgütsel sapma
davranışları üzerinde bir etki yaratıp yaratmadığının belirlenmesidir.
Oluşturulan araştırma modeli ve hipotezler yardımıyla söz konusu ilişki
ortaya konmaya çalışılmıştır. Geliştirilen hipotezler, sağlık sektöründe
çalışan 314 sağlık çalışanından elde edilen veriler üzerinde korelasyon
ve regresyon analizleri yapılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Sonuçlar
araştırmanın temel amacına uygun olarak cinsiyet ayrımcılığının örgütsel
sapma davranışları üzerinde etkisi olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet Ayrımcılığı, Örgütsel Sapma Davranışları, Sağlık Kurumları

Kaynakça

• Acar, F. Ayata, A.G. ve Varoğlu, D. (1999). “Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık: Türkiye’de Eğitim Sektörü Örneği (Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık ve Kadın Çalışanlara Karşı Tutumlar: Türkiye’de Eğitim Sektörü Örneği”, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kadın Çalışmaları ABD. Ankara. 1-32.
• Akıncı, F.S. (2002). Kriminoloji. Beta Yayınları. İstanbul. s.39
• Akman, G. Özkan, C. ve Eriş, H. (2008). “Strateji odaklılık ve firma stratejilerinin firma performansına etkisinin analizi”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 7 (13): 93-115.
• Aksu, N. (2008). Örgüt Kültürü Bağlamında Farklılıkların Yönetimi Ve Bir Uygulama. ( Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
• Aksu, B. (2012). “Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık”. (Der: Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan). Ayrımcılık Çok Boyutlu Yaklaşımlar. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul. 175-188.
• Alparslan, A.M. Çetinkaya Ö. Bozkurt A. (2015). “İşletmelerde Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadın Çalışanların Sorunları”. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt 2. Yıl: 2. Sayı: 3. 66-82.
• Altan, Ö.Z. (2006). Sosyal Politika Dersleri. 2.Baskı, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları. Eskişehir.
• Anwar M. N. Sarwar M. Awan R. N. Arif M. İ. (2011). ‘Gender differences in Workplace Deviant Behavior of University Teachers and Modification Techniques’. International Education Studies Vol: 4. No: 1.
• Appelbaum, S.H. , Audet L. Miller J. C.( 2003). “Gender and Leadership? Leadership and Gender? A Journey Through The Landscape of Theories” . Leadership & Organization Development Journal. Vol 24/1: 47.
• Avcı, N. Küçükusta, D. ve Tütüncü, Ö. (2007). “İşyeri Sapma Davranışı: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama”. Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu. İzmir.
• Avcı, N. (2008). Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, iş tutumları ve örgütsel sapma arasındaki ilişkinin analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı. Doktora Tezi. İzmir.
• Aydın, İ. P. (2002). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik. Pegem Yayıncılık. Ankara.
• Baird C. M. (1995). Perceived Gender Discrimination Among Academic Woman: Psychological Effects and Coping. Massey University Psychology department master of thesis. ss: 1- 84.
• Bayın, G. Yeşilaydın, G. (2015). “Hemşirelerde Örgütsel Sapma Davranışının Analizi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği”. İşletme Araştırmaları Dergisi. C.6. S.3. 81-107.
• Bennett, R.J. Robinson, S.L. (2000). “Development of a measure of workplace deviance”. Journal Of Applied Psychology. Vol.85, No:3, 349-360.
• Bennett, R.J. Robinson, S.L. (2003). “The past, present, and future of workplace deviance research”, (Ed. J.S. Greenberg). In: Organizational behavior: the state of the science, Lawrence Erlbaum Associate. USA, 247-282.
• Bhadury, H. Mighty, E. J. And Damar, H. (2000). “Maximizing Workforce Diversity in Project Teams: A Network Flow Approach”. The International Journal of Management Science. (28): 143-153.
• Blau, G. ve Tatum, D. (2000). “Correlates of Perceived Gender Discrimination For Female Versus Male Medical Technologists”. Sex Roles: A Journal of Research, 43(1/2): 105-118.
• Bozic, L. (2007). “The effects of market orientation on product innovation”. Croatian Economic Surve. 9: 107-124.
• Bradley, E.H., Curry, L.A. Ramanadhan, S. Rowe L. Nembhard, I.M. Krumholz, H.M., (2009). “Research in action: using positive deviance to improve quality of health care”, Implementation Science. Vol.25. No:4. 1-11.
• Cameron, J.E. Lalonde, R.N. (2001). “Social identification and gender-related ideology in women and men”. British Journal of Social Psychology. (40): 59-77.
• Colbert, A.E. Mount M.K. L. A. Witt L.A. James K. Harter J.K. Murray R. B. (2004). “Interactive Effects of Personality and Perceptions of the Work Situation on Workplace Deviance”. Journal of Applied Psychology. Vol.89(4).
• Convention on the Elimination of All Forms of Dis Crimination Againest Women (CEDAW). (1979). Birleşmiş Milletler Genel Kurulu. Mad. 1.
• Chullen, C.L.Dunford, B. Angermeier, I.,Boss, R.W. Boss, A.D. (2010). “Minimizing deviant behavior in healthcare organizations: the effects of supportive leadership and job design”. J Healthc Manag. Vol.55. No:6. 381-397.
• De Lara, P.Z. M. Tacoronte, D.V. ve Ting Ding J.M. (2005). “Procedural Justice and Workplace Deviance: The Mediating Role of Perceived Normative Conflict in Work Groups”. University of La Rioja Decisiones Organizativas.
• Demir, M. ve Tütüncü, Ö. (2002). “Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve İşgücü Hareketlerinin Analizi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C: 5. S:2: 146-169.
• Demir, M. (2009). “Konaklama işletmelerinde duygusal zekâ, örgütsel sapma, çalışma yaşamı kalitesi ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişkinin analizi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı Doktora Tezi. İzmir.
• Demir, M. (2010). “Örgütsel Sapma Davranışlarının Kontrolünde Duygusal Zekânın Rolü: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırrma”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 26(1): 196-207.
• Demir, M. ve Tütüncü, Ö. (2010). “Ağırlama İşletmelerinde Örgütsel Sapma ile İşten Ayrılma Bilimi Arasındaki İlişki”. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 21(1): 64-74.
• Demir, M. (2011). “İş yaşamında ayrımcılık: Turizm sektörü örneği’. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:8 Sayı:1: 760-784.
• Demirbilek, S. (2007). “Cinsiyet Ayrımcılığının Sosyolojik Açıdan İncelenmesi”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. 44 (511): 11-27.
• Ecevit, Y. (1998). “Türkiye’de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler”. Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul. 267–284.
• Esty, K. C, Griffin R., Marcie Schorr Hirsch M. S. (1995) Workplace Diversity: A Manager’s Guide to Solving Problems and Turning Diversity into a Competetive Advantage. Avon, Massachusetts: Adams Media Corporation.
• Foley, S.,Hang-Yue, N. & Wong, A. (2005). “Perceptions of Discrimination and Justice are there Gender Differences in Outcomes?”. Group Organization Management. 30 (4): 421-450.
• Gender and Reproductive Rights, (1948) (Erişim: http://www.who.int/ reproductive-health/gender/glossary.html. 08.09.2015).
• Gök, F. (1993). Türkiye’de Eğitim ve Kadınlar, 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar (Der: Şirin Tekeli). İletişim Yayınları. İstanbul.
• Golparvar M. Taleb M. Abdoli F. Abedini H. (2015). “Stress Coping Styles Moderating the Relationship Between Job Stress and Deviant Behaviors: Some Gender Discrimination”. American Journal of Economics, Finance and Management,. Vol. 1, No. 5: 377-387.
• Grasmick, H.G. ve Kobayashi, E.(2002). “Workplace Deviance In Japan: Applying An Extended Model Of Deterrence” Deviant Behavior: An Interdisciplinary Journal. 23: 21–43.
• Gutek, B.A. Cohen, A.G. ve Tsui, A. (1996), “2Reactions to Perceives Discrimination”. Human Relations. 49(6): 791-814.
• Hervey, T. (1993). ‘Justifications for Sex Discrimination in Employment’. Butterworth & Co (Publishers) Ltd. Israel. Foubert, s. 328.
• Hollinger, R. C., ve Clark, J. P. (1982). “Formal and informal social controls of employee deviance”. The Sociological Quarterly, (23): 333—343.
• İyigün, Ö. (2012). Psikolojik Kontratın Örgütsel Sapma Üzerindeki Etkisi ve Kişilik Özelliklerinin rolü: İlaç Sektöründe Bir Araştırma, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Johansson, M. K. Katz ve H. Nyman (2001). “Wage Differentials and Gender Discrimination Changes in Sweden 1981-1998”. Research Papers in Economics, No. 15. Stockholm University, Department of Economics.
• Kalaycı Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 2.Basım. Asil Yayınları. Ankara.
• Kidwell, R.E. Martin, C.L. (2005. “The Prevalence (and Ambiguity) of Deviant Behavior at Work”. (Ed. Kidwell, R.E. ve Martin, C.L.). In: Managing Organizational Deviance Sage Publications. USA. 1-37.
• Kim, Y., Cohen, T. R. ve Panter, A. T. (2015). “The reciprocal relationship between counterproductive work behavior and workplace mistreatment: Its temporal dynamics and boundary conditions”. Paper presented at the annual meeting of the Interdisciplinary Network for Group Research (INGroup). Pittsburgh. PA.
• Kobbs, S.W., Arvey, R.D., (1993). “Distinguishing deviant and non-deviant nurses using the personnel reaction blank”, Journal of Business and Psychology. Vol.8 . No:2 . 255-264.
• Liao, H. Aparna J. ve Aichia C. (2004). “Sticking Out Like a Sore Thumb: Employee Dissimilarity and Deviance at Work”. Personnel Psychology. Sayı:57. 969-1000.
• Lobel, T.E. (2000). “Gender Discrimination as a Function of Stereotypic and Counterstereotypic Behavior: A Cross-Cultural Study”. Sex Roles: A Journal of Research. 43(5/6): 395-403.
• Özer, M. ve Biçerli, K. (2003). “Türkiye’de Kadın Çalısanların İş gücünün Panel Veri Analizi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C:03. Sayı: 1: 55-86.
• Özgener, Ş. ve İraz, R. (2006). “Customer relationship management in small-medium enterprises: The case of Turkish tourism industry”, Tourism Management. (27): 1356-1363.
• Reskin, B. Padavic, I. (1994). “Women and Men at Work”. Pine Forge Press. Thousand Oaks. CA, 4-17.
• Robinson, S.L. Bennett, R.J. (1995). “A typology of deviant workplace behaviors: a multidimensional scaling study”, Academy of Management Journal, Vol.38. No:2. 555- 572.
• Sackett, P.R. (2002). “The Structure of Counterproductive Work Behaviors: Dimensionality and Relationships With Facets Of Job Performance”. International Journal of Selection and Assessment, Volume: 10. Number: ½. pp: 5–11. Sanchez, Juan I. and Brock P. (1996). “Outcomes of Perceived Discrimination among Hispanic Employees: Is Diversity Management a Luxury or a Necessity?”. The Academy of Management Journal. Vol. 39. No. 3. 704-719.
• Sivakumar, M. (2008). “Gender Discrimination and Women’s Development in India”. MPRA Paper, No. 10901. Munich Personal Repec Archive, Munich University Library. Munich.
• Topaloğlu, I.G. (2010). İş görenlerde Adalet ve Etik Algıları Açısından Örgütsel Güven ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Atılım Üniversitesi SBE. Ankara.
• Weichselbaumer, D. (2003). “Sexual Orientation Discrimination in Hiring”. Labour Economics 10(6): 629–642.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Detay Yayıncılık. Ankara.