THE EFFECT OF THE EMOTINAL INTELLIGENCE ON EXTRAVERSION

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 77 - 97, 30.09.2016

Ahmet Mumcu , Metin Günay

Öz

The aim of this study is to find out the effect of emotional
intelligence on extroverted personal type by examining the relation
between emotional intelligence and extraversion. In the theoretical part
of the study, it has been given information regarding with quotent,
emotional intelligence, personality, introversion, and extroverted
personel types. Before the research part, the literature review has
been given. Within the research part, it has been conducted survey study
in order to determine whether or not emotional quotent has effect on
extroverted personality. The prepared survey question has been asked to
the staff working in the branches of Turkish Red Crescent Blood Donation
at Kayseri, Sivas, Yozgat, Niğde, Nevşehir Simple Linear regression
model has been used when analyzing the datas after the survey study This
paper has been concluded that each dimension that belongs to emotional
intelligence and emotional intelligence has an effect on extroverted
personal type by examining the results obtained from the datas.

Anahtar Kelimeler

Emotinal Intelligence, Personality, Extraversion

DUYGUSAL ZEKANIN DIŞADÖNÜKLÜK ÜZERİNE ETKİSİ

Öz

Bu araştırmanın amacı duygusal zeka ile dışadönük kişilik tipi arasındaki ilişkiyi
inceleyerek, duygusal zekanın dışadönük kişilik tipi üzerindeki
etkisini belirlemektir. Çalışmanın kuramsal çerçeve kısmında zeka,
duygusal zeka, kişilik, içe dönüklük ve dışadönüklük kişilik tipleri
hakkında bilgi verilmiştir. Araştırma kısmına geçmeden önce kavramlara
ait literatür taramasından elde edilen bulgulara yer verilmiştir.
Araştırma kısmında duygusal zekanın dışadönüklük kişilik tipi üzerindeki
etkisini belirlemek amacıyla saha araştırması yapılmıştır. Hazırlanan
anket formu Kayseri, Sivas, Yozgat, Niğde, Nevşehir Türk Kızılayı Kan
Bağış Merkezlerinde yer alan personele uygulanmıştır. Araştırma sonucu
elde edilen verilerin analizinde basit doğrusal regresyon analizi
uygulanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda
duygusal zeka ve duygusal zekaya ait her bir boyutun dışadönük kişilik
tipi üzerinde etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Duygusal Zeka, Kişilik, Dışadönüklük

Kaynakça

• Alparslan, A. M. ve Tunç, H. (2009). Mobbing Olgusu ve Mobbing Davranışında Duygusal Zekâ Etkisi, SDÜ Vizyoner Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1.
• Annamalia, P. ve Annamalia, N. P. (2014). Personality in Relation to Emotional Intelligence among the Professionals, International Journal of Management and Innovation Volume 6 Issue 2.
• Aşan, Ö. ve Özyer, K. (2003). Duygusal Zekaya Etki Eden Demografik Değişkenlerin Saptanmasına Yönelik Ampirik Bir Çalışma, 21 (1), 151-167.
• Aşkın, M. (1972). İçedönüklük-dışadönüklük ve şahsiyet vasıfları ile idrakler arasındaki ilişkiler, Tecrübi Psikoloji forma 7: 97-179.
• Bar-on, R. (2006). The Bar-On Model Of Emotional-Social Intelligence, Consortium for Research on Emotional Intelligence in Organizations – Issues in Emotional Intelligence www.eiconsortium.org
• Basım, N., Çetin, F., Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63), 20-34.
• Bastıan, V.A., Burns, N. R., Nettelbeck T. (2005). Emotional intelligence predicts life skills, but not as well as personality and cognitive abilities, Personality and Individual Differences, 39: 1135–1145.
• Beceren, E. (2012). Duygusal ve Sosyal Zekamız. Postiga Yayınları, İstanbul.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern Yaklaşımlar Işığında Değişen Duygu-Zeka İlişkisi ve Duygusal Zeka, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:6, Sayı:3.
• Çarıkçı, İ., Kanten, S., Kanten, P. (2010). ‘‘Kişilik, Duygusal Zeka ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkileri Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma’’ Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2010/1, Sayı:11.
• Delice, M. ve Günbeyi, M. (2013). Duygusal Zeka ve Liderlik İlişkisinin İncelenmesi: Polis Teşkilatı Örneği Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 1.
• Dirican, A. H. (2013) Duygusal Zekanın Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eryılmaz, A. ve Öğülmüş, S. (2010). Ergenlikte Öznel İyi Oluş Ve Beş Faktörlü Kişilik Modeli Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,Cilt 11, Sayı 3:189-203.
• Francis, L. J., Brown L.B., Philipchalk R. ve ark. (1992) The development of an abbreviated form of the Revised Eysenck Personality Questionnaire (EPQR-A): its use among students in England, Canada, the USA and Australia. Pers Individ Dif, 13: 443-449.
• Goleman, D. (2011). Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir? (Çev. B.S. Yüksel), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2012). İş Başında Duygusal Zekâ, (Çev. H. Balkara), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Gürbüz, S. ve Yüksel, M. (2008). Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (2) 2008, 174-190.
• Karadağ, M. (2012). Örgütlerde Çalışanların Kişilik Özellikleri ve Motivasyon –Ampirik Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tez, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karancı, A. N., Dirik, G., Yorulmaz O. (2007). Eysenck Kişilik Anketi -Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu’nun (EKA-GGK) Türkiye’de Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi; 18(3) :1-8.
• Lyusın, D.B. (2006). Emotional Intelligence as a Mixed Construct: Its Relation to Personality and Gender, Journal of Russian and East European Psychology, 44 (6): 54–68.
• Mayer, J. D., Salovey, P. ve Caruso, D. (2000). Handbook of Intelligence, (Edt.: R. Sternberg), Cambridge University Press, Cambridge.
• Mehmedoğlu, A. U. (2004), Kişilik ve Din, DEM Yayınları, İstanbul.
• Özdemir, A. ve Özdemir, A. (2007). Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Üniversitede Çalışan Akademik ve İdari Personel Üzerine Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 2007(1).
• Özyer, K. (2004). Duygusal Zeka ile Örgütsel Bağlılık ve Bağlılığın Alt Formları Arasındaki İlişkilerin Saptanmasına Yönelik Ampirik Bir Çalışma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sarıcaoğlu, H. ve Arslan, Ç. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik İyi Olma Düzeylerinin Kişilik Özellikleri ve Öz Anlayış Açısından İncelenmesi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice - 13(4) : 2087-2104.
• Soysal, A. (2009). İş yaşamında stres, Çimento İşveren Dergisi, 23(3), 17-40.
• Stein, S. J. ve Book, H. E. (2003). Duygusal Zeka ve Başarının Sırrı (Çev. Müjde Işık ), Özgür Yayınları İstanbul.
• Sudak, M. ve Zehir, C. (2013). Kişilik Tipleri, Duygusal Zeka, İş Tatmini İlişkisi Üzerine Yapılan Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt: 11, Sayı: 22: 141-165.
• Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Beş Faktör Kişilik Kuramı’na Göre Kişilik Özellikleri Alt Boyutlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Tarih Okulu Dergisi Sayı :17:939-971.
• Ural, A. (2001). Yöneticilerde Duygusal Zekanın Üç Boyutu, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:3, Sayı:2.
• Wong, C. S. ve Law. K. (2002). The Effects of Leader and Follower Emotional Intelligence on Performance and Attitude: An Exploratory Study, The Leadership Quatrerly , Vol:13: 243-274.
• Yelboğa, A. (2006). Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt.8, Sayı:2.
• Yelkikalan, N. (2006). 21. Yüzyılda Girişimcinin Yeni Özelliği: Duygusal Zeka, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversiteesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, 39-51.