ARAPÇA EL- TAKISININ TÜRKÇEDEKİ KULLANIMI ÜZERİNE NOTLAR

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 3, 587 - 598, 28.11.2017

Hüseyin Yıldız

Öz

Türk boylarının XI. yüzyılda batıya göç etmeleri, Türkçenin Yakın ve
Orta Doğudaki dillerle münasebetini artırmış, buna bağlı olarak da pek çok
Arapça, Farsça ve Rumca kelimelerin Türkçeye alıntılanmasına zemin
hazırlamıştır. Bu zeminin hazırlanmasında Türklerin İslamiyete geçişinin
katkısı vardır.

Türkçe, komşu dillerden bölgeye özgü kültür kelimeleri ve dinî
literatürün yanısıra bazı ekleri de bünyesine alarak Türkçenin bir unsuru gibi
kabul etmiştir. Ancak Türkçenin bünyesine aldığı bu ekler, genelleşmemiş ve
birkaç örnekte sınırlı kalmıştır. Örnek olarak geliş-ât ve gidiş-ât kelimelerindeki
–ât eki ile alkol ve elveda kelimelerindeki
el- takısı verilebilir. Bu iki
örnekle sınırlı olmayan el- takısı
Türkçede farklı şekillerde de görünebilmekte olup, bu çalışma el- takısının Türkçedeki bu
görünümlerini ortaya koymayı ve analiz etmeyi hedeflemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Arapça, Türkçe, belirlilik, el- takısı, dil ilişkileri, metanaliz

Kaynakça

• Chantrell, G. (2004). The Oxford Dictionary of Word Histories. Oxford: Oxford University Press.
• DDTS = http://www.dildernegi.org.tr/TR,274/turkce-sozluk-ara-bul.html (E.T.: 02.10.2017) = Türkçe Sözlük, Dil Derneği.
• DİA 43 = Tosun, N. (2013). TDV İslâm Ansiklopedisi. C: 43, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 74-75.
• DİA 44 = Kılavuz, A. S. (2013). TDV İslâm Ansiklopedisi. C: 44, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 365-366.
• DL = Devellioğlu, F. (1960). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Doğuş Matbaası.
• DS = Türk Dil Kurumu. (1972). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü – V. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Gökbilim Terimleri Sözlüğü, 1969, Türk Dil Kurumu.
• Gürkan, N. (2004). Arapça'da "El" Takısı ve Fonksiyonları. Ekev Akademi Dergisi, 8/18 (Kış 2004): 357-374.
• Hensleigh Wedgwood, M. A. (1859). A Dictionary of English Etymology. London: Trubner.
• KAS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_kisiadlari&view=kisiadlari (E.T.: 30.09.2017) = Kişi Adları Sözlüğü, Türk Dil Kurumu.
• Kashgary, A. D. (2015). Meanings and Functions of the Arabic Article al- ‘the’ with Reference to the Concept of Definiteness. Journal of Semitic Studies, LX/1 (Spring): 93-110.
• Koç, S & T. Deliçay (2002). Arap Dilinde Harf-i Ta‘rif. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, XII/2: 191-210.
• KTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Kimya Terimleri Sözlüğü, 2007, Türk Dil Kurumu.
• MİTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Metalbilim İşlem Terimleri Sözlüğü, 1972, Türk Dil Kurumu.
• OÖTK = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu, 1963, Türk Dil Kurumu.
• Partridge, E. (2006). Origins. A Short Etymological Dictionary of Modern English. London & New York: Routledge.
• Senning, A. (2007). Elsevier’s Dictionary of Chemoetymology: The Whies and Whences of Chemical Nomenclature and Terminology. Amsterdam: Elsevier.
• Skeat, W. (1927). A Concise Etymological Dictionary of the English Language. Oxford: Oxford University Press.
• Stachowski, M. (2011). Etimoloji. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• SÜTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu.
• TS = Akalın, Ş. H., vd. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• TTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Tarih Terimleri Sözlüğü, 1974, Türk Dil Kurumu.
• VHTS = http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat (E.T.: 30.09.2017) = Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu.