Çevre Vergilerinin CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 217 - 227, 25.03.2020

Efe Can Kılınç , Hande Altıparmak

Öz

Birincil enerji kaynaklarının tüketimi sonucunda açığa çıkan CO₂
emisyonu sera gazı emisyonları içerisinde en yüksek paya
sahiptir. Sera gazı bileşikleri atmosferde ısı tutma
özelliğine sahip oldukları için açığa çıkan sera gazı emisyonları atmosferdeki
sıcaklığı arttırmakta ve küresel ısınmaya neden olmaktadır. CO₂ emisyon
miktarını azaltmak için uluslararası düzeyde karbon vergisi uygulaması
başlatılmıştır. Bu çalışmada, Avrupa Birliği’ne üye 21 ülke ve Türkiye
özelinde; kişi başına düşen GSYH, nüfus, birincil enerji tüketimi,
sosyo-ekonomik hedeflere göre Ar-Ge enerji harcamaları, çevre vergileri ile CO₂
emisyonu arasındaki ilişki 2005-2014 dönemi için dinamik panel veri tahmin
yöntemleriyle analiz edilmektedir. Analiz sonuçlarına göre seçilmiş 21 Avrupa Birliği
ülkesinde ve Türkiye’de, çevre vergileri ve sosyo-ekonomik hedeflere göre Ar-Ge
enerji harcamaları CO₂ emisyonunu negatif, kişi başına düşen GSYH ve
birincil enerji tüketimi ise CO₂ emisyonunu
pozitif yönde etkilemektedir. CO₂ emisyonu
ile nüfus arasında anlamlı bir bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Karbon Vergisi, CO2 Emisyonu, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Aliusta H., Yılmaz B., ve Kırlıoğlu H. (2016), “Küresel Isınmayı Önleme Sürecinde Uygulanan Piyasa Temelli İktisadi Araçlar: Karbon Ticareti ve Karbon Vergisi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı.
• Alper, A. E. (2017). Analysis of Carbon Tax on Selected European Countries: Does Carbon Tax Reduce Emissions?. Applied Economics and Finance, 5(1), 29-36.
• Arellano, M., ve Bond, S. (1991), Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations. Review of Economic Studies 58, 277-297.
• Arellano, M,. ve Bover, O. (1995), Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models, Journal of Econometrics 68, 29-51.
• Aydın, D. (2013) “Ülkeler Arası CO2 Emisyonun Azaltılması Yönde Etkinlik Çalışması”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 30,120-135.
• Baltagi, B., H., (2005), Econometric Analysis of Panel Data (third ed.) John Wiley & Sons.
• Bayar, Y., ve Şaşmaz, M., Ü. (2016), Karbon Vergisi, Ekonomik Büyüme ve CO2 Emisyonu Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Danimarka, Finlandiya, Hollanda, İsveç ve Norveç Örneği, International Journal of Applied Economic and Finance Studies; 1 (1), 32-41.
• Blundell, R,. ve Bond, S. (1998), Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models, Journal of Econometrics 87, 115-143.
• European Commission, (2013), Environmental Taxes A Statistical Guide, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5936129/KS-GQ-13-005-EN.PDF, 26.05.2018.
• European Commission, (2010), Eurostat Yearbook 2010 Europe in Figures, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/5721265/KS-CD-10-220-EN.PDF/e47b231c-c411-4d4e-8cd6-e0257be4f2e6?version=1.0, 20.05.2018.
• Gündüz, İ., O. (2013), “Bir Çevre Vergisi Türü Olarak Enerji Vergisi: Fosil Yakıtların Vergilendirilmesi-II”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22( 2): 127-144.
• Heinrich Böll Stiftung Derneği, (2017), Kömür Atlası 2017, Fosil Yakıtlar Hakkındaki Olgular ve Rakamlar. https://tr.boell.org/sites/default/files/komur_atlasi.pdf 26.04.1018.
• Hotunoğlu H., ve Tekeli R., (2007) “Karbon Vergisinin Ekonomik Analizi ve Etkileri: Karbon Vergisinin Emisyon Azaltıcı Etkisi Var Mı?”, Sosyo Ekonomi, 2, 107-125.
• Işık N., ve Kılınç E.,C., (2014), “Ulaştırma Sektöründe CO2 Emisyonu ve Ar-Ge Harcamaları İlişkisi”, Sosyo-ekonomi, 2014/2, 140-215.
• Kotnik, Z., Klun, M., ve Škulj, D., (2014), The Effect of Taxation on Greenhouse Gas Emissions, Transylvanian Review of Administrative Sciences, No. 43, 168-185.
• Kovancılar, B., (2001). “Küresel Isınma Sorununun Çözümünde Karbon Vergisi ve Etkinliği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), 7-20.
• Morley, B., (2012), Empirical Evidence on The Effectiveness of Environmental Taxes, Applied Economics Letters 19(18): 1817-1820.·
• OECD (2005), “Çevresel Performans İnceleme”, https://www.oecd.org/env/country-reviews/42198785.pdf, 26.04.1018.
• Polat, O., ve Polat, G. E. (2018). Avrupa Birliği Ülkelerinde Karbondioksit Emisyonu ve Çevre Vergileri: Panel Veri Analizi Yaklaşımı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55 (639), 101-115.
• Roodman, D. (2009). How to do xtabond2: An Introduction to Difference and System GMM in Stata. The Stata Journal, 9(1), 86-136.
• Saucedo, A., Edgar, J., Diaz, P., ve Del Pilar Parra O, M. (2017). Estimating Environmental Kuznets Curve: The Impact of Environmental Taxes and Energy Consumption in Co2 Emissions of OECD Countries. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting, 3(1): 901-912.
• Tatoğlu, F., Y., (2014), İleri Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• Uğur, S. (2014), “Sera Gazı Emisyonlarının Azaltımında Karbon-Enerji Vergilerinin Rolü”, FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Sayı 3.
• Yıldız, S., (2017), “Sürdürülebilir Kalkınma için Karbon Vergisi”, Muhasebe ve Vergi Uygulama Dergisi,10(3): 367-384.
• World Bank Group (2016), “Uygulamada Emisyon Ticareti: Tasarım ve Uygulama El Kitapçığı”, çev., T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, http://documents.worldbank.org/curated/en/541731484292546048/pdf/108879-TURKISH-PUBLIC-ETSHandbookTurkishFullReport.pdf,16.04.2018.
• Zaghdoudi, T., ve Maktouf, S. (2017).Threshold Effect in the Relationship Between Environmental Taxes and CO2 Emissions: A PSTR Specification. Economics Bulletin, 37(3), 2086-2094.
• İnternet Kaynakları
• European Commission, Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database 09.03.2018.
• Worldbank, World Development Indicators, https://databank.worldbank.org/data/source/world-development-indicators 09.03.2018.
• http://www.mfa.gov.tr/bm-iklim-degisikligi-cerceve-sozlesmesi.tr.mfa 13.04.2018.
• https://www.ab.gov.tr/files/UlusalProgram/UlusalProgram_2003/Tr/doc/IV-22.doc 18.04.2018.