Türkiye Cumhuriyeti Sınırlarını Tehdit Eden Kolera Saldırıları ve Alınan Savunma Tedbirleri

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 201 - 216, 25.03.2020

İsmail Özer

Öz

 Bulaşıcı
hastalıklar, tarih boyunca insan hayatını tehlikeye sokan eden önemli sağlık
problemleri olmuştur. Göç ve savaşların etkisiyle hızla yayılan bu hastalıklar,
neden oldukları can kayıplarıyla toplumlar için büyük tehlike arz etmişlerdir.
İnsanoğlunun tarihi süreç içerisinde yaşadığı en tehlikeli ve ölümcül
salgınlardan birisi de koleradır. Bu
makalenin amacı tarihsel süreç içerisinde kolera salgınlarının Türkiye Cumhuriyeti’ne
saldırılarını incelemektir. Stratejik konumundan dolayı Türkiye ve çevresi
tarihin her döneminde salgın hastalıkların sıklıkla yaşandığı bir bölge
olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kolera, Türkiye Cumhuriyeti, sağlık bakanlığı, salgın hastalıklar

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• A)Telif ve Tetkik EserlerAksakal, Halil İbrahim, (2017). Dr. Refik Saydam Önderliğinde Cumhuriyet Dönemi Sağlık Hizmetlerini Modernleştirme Çabaları” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.27, S.1, s. 227.Aktaş, Esat, (2015). Erzurum Vilayetinde 1910 Kolera Salgını ve Etkileri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.8, S.39, 2015, s.244-245.Aydoğan, Sevil (2017). Ocak-Haziran 2017 Salgın Hastalıkları, ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 2(1), s.42.Bakar, Coşkun,(2017). Kırk yedi yıl sonra yeniden bir salgının hikayesi: 1970 Sağmalcılar kolera salgınından günümüze dersler, Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 15(3), s.262.Barua, Dhiman, (1992). History Of Cholera, Current Topics in Infectious Disease Cholera, New York, s.15.Barua ,Dhiman, (1992). The Seventh Pandemic (1961-?), Current Topics In Inefectious Disease Cholera, New York, s.16.Dedeoğlu, Necati,(2018). Kırk yedi yıl sonra yeniden bir salgının hikayesi: 1970 Sağmalcılar kolera salgınından günümüze dersler’e yanıt, Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 16,(1), s.76.Gürer, İsmail,(1971). Haberler-Olaylar, Mikrobiyoloji Bülteni, C.5,S.1, s.72.Gürer, İsmail, (1971). Haberler-Olaylar, Mikrobiyoloji Bülteni, C.5,S.2, s.207.Gürer, İsmail, Meriç, Nihat, (1971) 2200 kişilik bir toplumda Kolera Portörlüğü Araştırması, Mikrobiyoloji Bülteni, C.5,S.2,s.114.Gürer, İsmail, (1970). Yurdumuzu Tehdid Eden Kolera ve Yurdumuzda Yapılan Çalışmalar, Mikrobiyoloji Bülteni, C.4., S.4 s.290.Iraq And The Persian Gulf (2005), Naval Intelligence Division, NY Kohn, George Childs, (2008).Afghan Cholera Epidemics of the 1930s and 1940s, Encyclopedia of Plague and Pestilence, New York, s.1.Kohn, George Childs (2008). Asiatic Cholera Pandemic of 1961-1975, Encyclopedia of Plague and Pestilence: From Ancient Times to the Present, s.20.Kotar, Gessler, S.L, (2014). A Worldwide History Cholera, North Carolina.Yaşayanlar, İsmail (2018), Bir Hastalık Olarak Kolera ve Tarihte Kolera Pandemileri, Toplumsal Tarih, S.296, s.50.Yazıcıoğlu, Aydın, Öztürk, Süheyla, (1972) El Tor Kolerası ve Bunun Etkeni İle Yapılan Bazı Çalışmalar, Mikrobiyoloji Bülteni, C.6,S.3, s.245.Shousha, Aly Tewfik (1948). Cholera Epidemic in Egypt 1947, Bulletin World Health Organization, 1(2): s.354.S.Swaroop, R, Pollitzer, (1955). Cholera Studies, Bulletin World Health Organization, s. 321.B)Arşiv Malzemeleri: Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 38nci Birleşim,1.2.1966, Dönem:1,Toplantı:5,s. 555.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 39ncu Birleşim, 2.2.1966, Dönem:1, Cilt:32, Toplantı:5, s.231.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 42nci Birleşim, 5.2.1966, Dönem:1, Cilt:32, Toplantı:5, s.629.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 48nci Birleşim,17.2.1966, Dönem1, Cilt 34, Toplantı 5, s. 77Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 25nci Birleşim, 3.1.1967, Dönem 1, Cilt 38, Toplantı 6, s. 621.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 25nci Birleşim, 28.1.1969, Cilt 50, Toplantı 6, s.746.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 20nci Birleşim, 29.12.1970, Cilt:62, Toplantı 10, s.425Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 35nci Birleşim, 1.2.1970, Cilt 56, Toplantı 9, s.757Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 13ncü Birleşim, 8.12.1970, Cilt:62, Toplantı:10, s. 181Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 33ncü Birleşim, 31.1.1971, Cilt:63, Toplantı 10, s.577.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, 67nci Birleşim, 11.5.1971, Cilt:65, Toplantı:10, s.103Millet Meclisi Tutanak Dergisi, 32nci birleşim, 8.1.1971, Dönem 3, Cilt 9, Toplantı 2, s. 645.TBMM Tutanak Dergisi, Yirmi ikinci Birleşim, 25.XII.1947, DönemVIII, C.8, Toplantı 2, s. 231.TBMM Tutanak Dergisi, Yirmi üçüncü Birleşim, 26.XII.1947, Dönem VIII, C.8, Toplantı 2, s. 251.TBMM Tutanak Dergisi, Yirmi altıncı Birleşim, 29.XII.1947, Dönem VIII, C.8, Toplantı 2, s.630TBMM Tutanak Dergisi, Yirmi yedinci Birleşim, 30.XII.1947, Dönem VIII, C.8İ Toplantı 2, s. 740-741.TBMM Zabıt Ceridesi, On Sekizinci Birleşim, 17.XII.1947,Dönem VIII, C.8, Toplantı 2, s.18.“14.09.1931 tarih ve 11735 sayılı karar”, BCA.030.18.01.02.23.64.17 “II.II.1931 Tarih ve 1193 sayılı kararname”, BCA.030.18.1.2.24.74.15 “Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti Hıfzıssıhha İşleri Dairesi Reisliği tarafından Başbakanlığa gönderilen 7.08.1939 tarih ve 213 sayılı yazı”, BCA.030.10.258.734.4 “17.10.1947 tarih ve 2/6508 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.114.67.7“Dışişleri Bakanlığı tarafından Başbakanlığa gönderilen 3.12.1947 tarih ve 110243 sayılı yazı”, BCA.030.10.267.800.17 “17.10.1947 tarih ve 3/6516 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.114.67.15.“Başbakanlık Muamelat Umum Müdürlüğü tarafından Cumhurbaşkanlığı makamına yazılan 25.12.1947 tarih ve 3/6758 sayılı yazı”, BCA.030.18.01.115.79.17 “21.02.1948 tarih ve 3/7105 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.115.96.18. “20.11.1970 tarih ve 7/1624 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.02.259.82.14. “16.1.1971 tarih ve 7/1824 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.02.261.2.14 “14.09.1931 tarih ve 11735 sayılı karar”, BCA.030.18.01.02.23.64.17 “II.II.1931 Tarih ve 1193 sayılı kararname”, BCA.030.18.1.2.24.74.15 “Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti Hıfzıssıhha İşleri Dairesi Reisliği tarafından Başbakanlığa gönderilen 7.08.1939 tarih ve 213 sayılı yazı”, BCA.030.10.258.734.4 “17.10.1947 tarih ve 2/6508 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.114.67.7“Dışişleri Bakanlığı tarafından Başbakanlığa gönderilen 3.12.1947 tarih ve 110243 sayılı yazı”, BCA.030.10.267.800.17 “17.10.1947 tarih ve 3/6516 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.114.67.15.“Başbakanlık Muamelat Umum Müdürlüğü tarafından Cumhurbaşkanlığı makamına yazılan 25.12.1947 tarih ve 3/6758 sayılı yazı”, BCA.030.18.01.115.79.17 “21.02.1948 tarih ve 3/7105 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.115.96.18.“Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Dr.Behçet Uz tarafından Başbakanlık makamına yazılan 23.12.1947 tarih ve 223 sayılı yazı”, BCA.030.10.177.224.14 “25.12.1947 tarih ve 3/6791 sayılı karar”, BCA.030.18.01.115.81.4 “Başbakanlık Muamelat Umum Müdürlüğü tarafından yazılan 3/7104 sayılı karar”, BCA 030.18.01./115.96.17 “Basra Başkonsolosluğu tarafından Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına yazılan 6.10.1947 tarih ve 2 sayılı yazı”, BCA, 030.10.177.224.13 “22.01.1948 tarih ve 3/6883 sayılı karar”, BCA.030.18.01.115.85.16“30.07.1951 tarih ve 3/13435 sayılı karar”, BCA, 030.18.01.02.126.58.5“25.08.1965 tarih ve 6/5154 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.188.51.6“25.08.1966 tarih ve 6/6957 sayılı karar”, BCA.030.18.2.198.60.13“1.11.1966 tarih ve 6/714 sayılı karar”, BCA.030.18.01.200.73.10“3.05.1966 tarih ve 6/6394 sayılı karar”, BCA. 030.18.01.02.195.32.10