Kadına Şiddet Teması Üzerinden ‘Halam Geldi’ Filminin İçerik Analizi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 929 - 950, 25.11.2021

Tuncay Yıldız

https://doi.org/10.48146/odusobiad.962529

Cited By: 1

Öz

Kadına şiddet konusunu işleyen filmlerin Dünya’da ve Türkiye’de örneklerini görebilmekteyiz. Kadına Şiddet teması üzerinden analiz edilecek olan “Halam Geldi” filminin çekimi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin köylerinden biri olan Akıncılar’da yapılmıştır. Burçin Terzioğlu, Necip Memili, Turgay Tanüklü, Osman Altaş gibi oyuncuların rol aldığı filmde, Diyarbakırlı bir ailenin 13 yaşındaki kızlarının halasının oğluyla çocuk yaşta evlendirilmesinin hazin hikâyesi anlatılıyor. Bu evliliği istemeyen Reyhan karakteri zorla dini nikâhla evlendirilmekte ve bunun sonucunda evliliğinin ilk günü evden kaçmaktadır. Bu tür filmler kadına şiddetin örf, adet ve törelerden kaynaklanan yönünü anlama açısından önem taşımaktadır. Kadına yapılan şiddet ögeleri, karakterlerin şiddet eğilimleri, kadına şiddeti eleştiren olumlu mesajlar ve akraba evliliklerinin sonuçları film sahnelerinden örneklerle irdelenecektir. Makalede irdelenecek örf ve adetlerin sebep olabileceği kadına şiddet tehlikesinin boyutları küçük yaştaki kızların duygusal gelişimi için önemlidir. Bu çalışma nitel içerik analizi modelinde bir araştırmadır. Çalışmanın kuramı Sergey Eisenstein’in Sinema (Kurgu) Kuramı’dır. Eisenstein’in kurgu kuramı toplumsal dramları içermektedir ve film üzerinden bazı toplumsal konular üzerinde farkındalık oluşturma çabasındadır. Çalışmanın yapıldığı “Halam Geldi” filminde Türkiye’nin toplumsal sorunlarından biri olan, daha çok doğu illeri kökenli örf, adet ve töre nedeniyle zorla evlendirilen çocuk gelinleri, devamında gelen şiddet dramları ve akraba evlikleri konu alınmaktadır. Çalışmada toplumsal cinsiyet okumaları Eisenstein’in mesaj ve dram ağırlıklı kurgu kuramı üzerinden irdelenmiştir ve kadına şiddet toplumsal konusuna dair farkındalık oluşturmak hedeflenmiştir. Bu makale ‘Halam Geldi’ filmi çocuk yaşta evlendirilen ve şiddete uğrayan Reyhan ve arkadaşı Huriye karakterleri başta olmak üzere filmin diğer karakterlerine de yapılan şiddet öğeleri bağlamında çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akıncılar, Çocuk Gelin, Kadın, Kadına Şiddet, Halam Geldi

Teşekkür

Makale yazımında her hafta yaptığı makale kontrolleri, eleştirileri ve yönlendirmeleri ile büyük emeği geçen Yeni Medya ve Film Çalışmaları hocamız sayın Dr. Tamer Bayrak’a ve çok dikkat etmeme rağmen makale çalışmaları esnasında yine de ilgimi azalttığım çocuklarım Bera ve Berke’ye ve tabii hayatım ve eşim Filiz Aydın Yıldız’a teşekkürlerimi iletirim.

Content Analysis of the Movie "My Aunt Came" on the Theme of Violence Against Women

Öz

We can see examples of films about violence against women in the world and in Turkey. The shooting of the movie "My Aunt Came", which will be analyzed with the theme of Violence Against Women, was shot in Akıncılar, one of the villages of the Turkish Republic of Northern Cyprus. The film, starring Burçin Terzioğlu, Necip Memili, Turgay Tanüklü and Osman Altaş, tells the sad story of a family from Diyarbakır who married their 13-year-old daughter to her aunt's son. The character of Reyhan, who does not want this marriage, is forced into a religious marriage and as a result runs away from home on the first day of her marriage. Such films are important in terms of understanding the dimension of violence against women arising from traditions and customs. In the study, the elements of violence against women, the violent tendencies of the characters, positive messages criticizing violence against women and the results of consanguineous marriages will be examined with examples from movie scenes. The dimensions of the danger of violence against women, which can be caused by the customs and traditions that will be examined in this article, are important for the emotional development of young girls. This study is a research in the qualitative content analysis model. The theory of the study is Sergey Eisenstein's Theory of Cinema (Fiction). Eisenstein's fiction theory includes social dramas and tries to raise awareness of some social issues through film. Child brides, one of Turkey's social problems, which are described in the movie "My Aunt Came", which is the subject of the research, and who are forced into marriage due to customs and traditions, are mostly seen in eastern provinces. In the study, gender studies were examined through Eisenstein's drama-based fiction theory and it was aimed to raise awareness about violence against women as a social problem. This article examines Reyhan and her friend Huriye, who were subjected to child violence and forced into marriage, in the context of violence.

Anahtar Kelimeler

Akincilar, Child Bride, Woman, Violence Aganist Woman, My Aunt Arrived

Kaynakça

• Referans1 Arendt Hannah , Şiddet Üzerine (Çev. Bülent Peker), İstanbul: İletişim Yay., s. 47.
• Referans2 a.g.e. s. 370; Betz Joseph, “Violence: Garver’s Definition and a Deweyan Correction”, Ethics, Vol 87. No:4, 339-351, s. 340.
• Referans3 Bkz. Bilgi Yayınevi tarafından 1977’de basılan “Osmanlıca Türkçe Sözlük”ün ‘şiddet’ maddesi.
• Referans4 Çakır, S., (2008). Medya ve Şiddet, Doğu Batı Düşünce Dergisi, Sayı:43, ss:161-180.
• Referans5 Demir, Ü. 2000. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3(1), ss.57-61.
• Referans6 Efe, Ş.Y., Ayaz, S. 2010. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Kadınların Aile İçi Şiddete Bakışı, Anadolu Psikiyatri Dergisi, (11), ss.23-29.
• Referans7 Erten, Y, Ardalı, C. (1996) "Saldırganlık, Şiddet ve Terörün Psikososyal Yapıları", Cogito, YKY, Sayı: 6-7, s. 51-65. İstanbul. Ertürk, Selahattin (1978) Diktacı
• Referans8 Hobart, M., (1996) "Şiddet ve Susku: Bir Eylem Siyasasına Doğru". (Çev. Yurdaer Salman). Cogito, YKY, Sayı: 6-7, s. 51-65. İstanbul.
• Referans9 ILO,UNWOMEN.Çalışma Yaşamında Kadınlara Yönelik Şiddet ve Tacizle Mücadele El Kitabı. 2019.
• Referans10 İbiloğlu, A.O. 2012. Aile İçi Şiddet, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2), ss.204-222.
• Referans11 Kaiser, M. (2001). Filmische Geschichts-Chroniken im Neuen Deutschen Film: Die Heimat-Reihen von Edgar Reitz und ihre Bedeutung für das deutsche Fernsehen. Dissertation zur Erlangung des Grades des Doktors der Philosophie im Fach Literaturwissenschaft, Universität Osnabrück.
• Referans12 Kara, T., (2011). Görsel Medyanın Aile Bireyleri Üzerindeki Etkileri Üzerine Bir Araştırma. TUİK Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi.
• Referans13 Meyad Akademi, Cilt:1 Sayı:1 Yıl:2020
• Referans14 Mevlana, (1990), Fihi Mafih, Çev. M. Ü. Anbarcıoğlu, İstanbul.
• Referans15 Mevlana, (1991), Mesnevi, Çev.Veled İzbudak, İstanbul.
• Referans16 Özer, Ö., (2010). Giriş. Medyada Şiddet Kültürü. Ed. Ömer Özer, İstanbul: Literatürk Yayınları.
• Referans17 Özkan, G. (2017). Kadına Yönelik Şiddet-Aile İçi Şiddet ve Konuya İlişkin Uluslararası Metinler Üzerine Bir İnceleme, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1): 533-564.
• Referans18 Page, A.Z., İnce, M. 2008. Aile İçi Şiddet Konusunda Bir Derleme, Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), ss.81-94. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü,
• Referans19 Palabıyıkoğlu, R., (1997). Medya ve Şiddet, AÜ. Kriz Dergisi Cilt:5, Sayı:2, ss:123-126.
• Referans20 Semerci, B., (2008). Simge Kullanımı. Medyada Şiddete Duyarlılık Paneli. 26 Kasım 2004, Ankara: RTÜK Yayınları.
• Referans21 Sim, Ş., (1996). Medya ve Şiddet. İÜ. İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı:3. ss:127-131.
• Referans22 Sözen, E., (2008). Simge Kullanımı. Medyada Şiddete Duyarlılık Paneli, 26 Kasım 2004, Ankara: RTÜK Yayınları.
• Referans23 Trend, D.,(2008).Medyada Şiddet Efsanesi-eleştirel bir giriş,Çev.G.Bostancı.İstanbul:Yapı Kredi Yay.
• Referans24 Tuncer, N., (2000). Çocuk ve İnternet Kullanımı, Türk Kütüphaneciliği, sayı:14-2.
• Referans25 Tuncer, N., (2001). İnternet: Çocuk ve Yasalar. Türk Kütüphaneciliği, sayı:15-4.
• Referans26 Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. (t.y.). Şiddet. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Referans27 Türkdoğan, Orhan (1996) Sosyal Şiddet ve Türkiye Gerçeği, İstanbul: Timaş.
• Referans28 Türkoğlu, N., (2007). Toplumsal İletişim. İstanbul: Kalemus Yayınları.
• Referans29 Referans1 Uysal, M., (2006). Medya ve Şiddet. Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumu, Ankara
• Referans30 Vahip, I. ve Doğanavşargil, Ö. (2006). Aile İçi Fiziksel Şiddet ve Kadın Hastalarımız, Türk Psikiyatri Dergisi, 17(2): 107-114.
• Referans31 Wade Francis C. “On violence”, The Journal of Philosophy, vol 68, No:12, 369-377, s.370.
• Referans32 World Health Organization (2002) World Report on Violence and Health. Geneva: WHO. http:// www5.who.int/violence_injury_prevention/download.cfm?id=0000000582
• Referans33 Wyborny, K. (2012). Elementare Schnitt-Theorie des Spielfilms. Mannheim: Verlag.
• Referans34 Yüksel, M., (2008). Medyada Kadın ve Şiddet. Medyada Şiddete Duyarlılık Paneli, 26 Kasım 2004, Ankara: RTÜK Yayınları, ss: 39-47.
• Referans35 ZEVKLİLER Aydın, Medeni Hukuk, Giriş ve Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, 2. Bası, Ankara: Savaş Yayınları, 1989, sh. 705
• Referans36 URL-1 https://www.hurriyet.com.tr/dunya/dunya-saglik-orgutunden-aci-rapor-her-3-kadindan-biri-fiziksel-veya-cinsel-siddete-maruz-kaliyor-41759065 (Erişim Tarihi: 29.03.2021)
• Referans37 URL-2 https://uskudar.edu.tr/tr/icerik/4277/prof-dr-nevzat-tarhan-her-yonuyle-siddeti-degerlendirdi (Erişim Tarihi: 29.03.2021)
• Referans38 URL-3 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1013974 (Erişim Tarihi: 29.03.2021)
• Referans39 URL-4 https://medium.com/consensusturkiye/kad%C4%B1na-%C5%9Fiddetin-k%C3%B6kenlerini-t%C3%BCrk-sinemas%C4%B1nda-aramak-5ec109076b3a (Erişim Tarihi: 29.03.2021)
• Referans40 URL-5 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/572714 (Erişim Tarihi: 12.04.2021)