An Analysis of Graduate Theses in the Field of Religious Education between 2015-2021

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 1319 - 1338, 02.08.2022

Zeynep Uğurlu

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1108701

Öz

In this study, between 2015 and 2021, graduate thesises on religious education in Turkey were examined in terms
of different variables such as genre, year, university, method and subject. In the research, the screening model
was adopted, and literature review and document examination methods were used. In this sense, the study
embarks meta-analyse method and a holistic study approach. In the study, it was observed that there were 287
graduate studies registered in the National Thesis Center database of the Department of Publication and
Documentation of the Turkish Higher Education Board. While 277 of these studies are registered in the
Department of Religious Education, 10 are postgraduate studies on religious education, which are determined by
1Doktoraselecting "education and training" subjects in the Department of Philosophy and Religious Sciences. 229 master's
and 58 doctoral thesis studies were examined and evaluated in the frame. As a result of the research, "master's"
according to the program type variable, "qualitative research" according to the method variable, "widespread
religious education" according to the subject variable, "Marmara University" according to the university variable
comes to the forefront in graduate studies. However, in recent years, it has been seen that applied research
approaches in terms of new subject orientations and methods have accelerated graduate studies on religious
education.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Science of Religious Education, Graduate Studies, Religious Education Graduate Studies, Analysis.

2015-2021 Yılları Arasında Din Eğitimi Alanına Dair Lisansüstü Tezleri Üzerine Bir Analiz

Öz

Bu çalışmada, 2015-2021 yılları arasında Türkiye’de din eğitimini konu alan lisansüstü tezler, tür, yıl, üniversite,
yöntem ve konu gibi farklı değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada tarama modeli benimsenerek, literatür
taraması, doküman incelemesi yöntemleri kullanılmıştır. Bu anlamda çalışma betimsel bir araştırmadır.
Araştırmada, Yüksek Öğretim Kurulu Yayın ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi veri tabanında
kayıtlı olan 287 lisansüstü çalışmanın olduğu görülmüştür. Bu çalışmaların 277’si Din Eğitimi Bilim Dalı’nda kayıtlı
iken, 10’u Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalında “eğitim ve öğretim” konuları seçilerek tespit edilen din eğitim
konulu lisansüstü çalışmalardır. Çalışmada 229 yüksek lisans, 58 doktora tez çalışması incelenip
değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, lisansüstü çalışmalarda program türü değişkenine göre “yüksek
lisans”, yöntem değişkenine göre ”nitel araştırma”, konu değişkenine göre “yaygın din eğitimi”, üniversite
değişkenine göre “Marmara Üniversitesi” ön plana çıkmaktadır. Bununla birlikte son yıllarda din eğitimi konusunda
yapılan lisansüstü çalışmalarda, yeni konu yönelimleri ve yöntem bakımından uygulamalı araştırma
yaklaşımlarının hız kazandığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, Din eğitimi bilimi, Lisansüstü çalışma, Din eğitimi lisansüstü çalışmaları, Analiz

Kaynakça

• Acuner, H. Y. ve Türkan, M. (2016). Türkiye’de Din Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmaların Konu Yönelimleri. Uluslararası Sosyal Araştırma Dergisi, 9 (43): 1334-1343.
• Akbulut, İ.H., Şahin, Ç., Çepni, S. (2013). Doktora Tez Sürecine Karşılaşılan Problemlerin Belirlenmesi: Eğitim Fakültesi Örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2013): 50-69.
• Aşıkoğlu, N. (1994). “Din Eğitimi Biliminin Türkiye’de Bağımsız Bir Bilimsel Disiplin Olarak Doğuşu ve Gelişimi” Diyanet İlmi Dergi 30/3, 85-92.
• Baş, G. ve Beyhan, Ö. (2012). “Türkiye’de Değerler Eğitimi Konusunda Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”. Değerler Eğitimi. 10 (24): 55-70.
• Cebeci, S. (2005). Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Akçağ Yayınları.
• Çanakçı, A. A. (2020). Türkiye’de Yapılan Din Eğitimi Başlıklı Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine Bir Analiz. The journal of Academic Social Science Studies, 13 (79) : 277- 306. Coştu, K. (2015). 1924-1949 Yılları Arasında Din Eğitimine Yönelik Yayınlanan Eserlerin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çoştu, Y. (2006). “O.M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalında Tamamlanmış Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Araştırma”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22 (22): 231-233.
• Elbir, B.,Bağcı, C. (2013). “Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi”. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8 (1): 1321-1333.
• Erünsal, İ. E., Ülker, M. B. ve Çardaklı, F. (2012). İlâhiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu, İstanbul: İSAM.
• Güneş, A. (2018a). Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri Tarafından Yayınlanan Dergilerde Yer Alan Din Eğitimi Konulu Makaleler Üzerine Bir Analiz. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22 (3): 1537-1561.
• Güneş, A. (2018b). Türkiye’de İlahiyat Fakültesi Dergileri Dışında Yayınlanan Dergilerde Yer Alan Din Eğitimi Konulu Makaleler Üzerine Bir Analiz. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 18 (3): 175-200.
• Katılmış, A., Çelik, H. ve Kop, Y. (2013). “Türkiye’de Yüksek Lisans Öğreniminde Yaşanan Sorunlar: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Örneği”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, c. 12, sy.1, s. 117.
• Kayadibi, F., Başkurt, İ. ve Furat, A.Ş. (2008). Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi Literatürü (1923-2007). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Rektörlük.
• Kaymakcan, R. ve Ünsal, B. (2004). “İlâhiyat Fakülteleri Dergilerinde Yayımlanan Din Eğitimi Konulu Makaleler Üzerine Bir Değerlendirme”. Değerler Eğitimi Dergisi, c. 2, sy. 6, s. 51-59.
• Kızılabdullah, Y. (2009). İlahiyat Fakültelerinin Kuruluşundan Bugüne Din Eğitimi Bilimi Alanında Yapılan Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 2/1, 305-314.
• Korkmaz, M. (2010).Kur’an Kurslarını Konu Edinen Tezler Üzerine Bir İnceleme. Değerler Eğitimi Dergisi, 8 (19): 151-176.
• Lıpsey, M. ve Wilson, D. (2000). Practical meta-analysis. Londra: Sage Publication.
• Nazıroğlu, B. (2006). Türkiye’de Din Eğitimiyle İlgili Olarak Yapılan Çalışmalar -Bir Din Eğitimi Bibliyografyası Denemesi- (Basılmamış Seminer Çalışması), Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Okumuş, N. K. (2014). “Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün Çıkarmış Olduğu ‘Din Öğretimi Dergisi’ Bağlamında Kısa Bir Fihrist Denemesi”. Kelam Araştırmaları, c. 12, s.1, ss. 109-112.
• Öcal, M. (2008). “Türkiye'de Din Eğitimi Tarihi Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c. 6, sy. 12, ss. 409-429.
• Tosun, C. (2009). Bir Anabilim Dalı Olarak Türkiye’de Din Eğitiminin Doğuşu, Gelişmesi ve Alanına Katkıları. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 2(1): 293- 303.
• Türkan, M. (2015). Türkiye’de Din Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmaların İçerik ve Yöntem Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlikler Çerçevesi (TYUYÇ) Ara Raporu-1 (2009).
• Tosun, C. (2012). Din Eğitimi Bilimine Giriş, 7.Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Usta, M. (1984). Cumhuriyet Döneminde Türkiye Üniversitelerinde Din Eğitimi ve İlahiyat Sahasında Yapılan Lisansüstü Tezler ve Bunların Eğitim Açısından Değerlendirilmesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldız, A. ve Koçyiğit T. (2002). İlâhiyat Fakülteleri Dergileri Makale ve Yazarlar Fihristi (1952-2002) (1. Baskı), Ankara: Ankara Okulu.
• Yorulmaz, B. (2016). Türkiye’de Din Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmalar Hakkında Genel Bir Değerlendirme. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(46): 41-62. http://www.divinity.ankara.edu.tr/din-egitimi/