Fen Bilimleri Dersinde Pozitif ve Negatif Motivasyonun Kaygı Düzeyine ve Akademik Başarıya Etkisinin Araştırılması

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 60 - 71, 17.12.2018

Hacer Gül Yalçın Ebru Ezberci Çevik , Hasan Kaya

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul 6. sınıfta öğrenim
görmekte olan öğrencilere fen bilimleri dersinde pozitif ve negatif motivasyon
yüklemenin, öğrencilerin durumluk kaygı düzeylerine ve akademik başarılarına
etkisini incelenmektir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden ön-test
son-test kontrol grupsuz deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma
grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılında Kayseri ili Talas ilçesinde bulunan
Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir ortaokulun 6. sınıfında öğrenim gören toplam
72 öğrenci oluşturmaktadır. Deney gruplarında 6. sınıf fen bilimleri ders
kitabının “Dolaşım Sistemi” konusundaki etkinliklere yer verilmiştir. Birinci
grupta (grup1) dersler pozitif motivasyon yüklenerek, ikinci grupta (grup2) ise
negatif motivasyon yüklenerek işlenmiştir. Araştırmanın uygulama süresi dört
hafta sürmüştür. Veri toplama aracı olarak Dolaşım Sistemi Başarı Testi (DSBT)
ve Durumluk Kaygı Ölçeği (DKÖ) kullanılmıştır. 
Başarı testi ön-test ve son-test olarak iki kez uygulanmış; durumluk
kaygı ölçeği ise ön-test, süreç testi ve son-test olarak üç kez uygulanmıştır.
Başarı testinden ve durumluk kaygı ölçeğinden elde edilen veriler SPSS 22.0
paket programıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, pozitif motivasyon
uygulanan grup1 ile negatif motivasyon uygulanan grup2 arasında DSBT son-test
puanları açısından grup1 lehine anlamlı bir farkın olduğu görülmüştür. Durumluk
kaygı ölçeği ön-test, süreç testi ve son-test puanları açısından anlamlı bir
fark oluşmamıştır. Çalışmanın bulguları literatürdeki benzer çalışmaların
sonuçları ile karşılaştırılarak tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, motivasyon, akademik başarı, durumluk kaygı

Kaynakça

• Adair, J. (2006). Etkili Motivasyon. İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılık.
• Ahmed, W., Minnaert, A., van der Werf, G., & Kuyper, H. (2010). Perceived Social Support and Early Adolescents' Achievement: The Mediational Roles of Motivational Beliefs and Emotions. Journal of Youth and Adolescence, 39(1), 36-46.
• Aktaş, G. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin algıladıkları öğretmen yakınlığı ile güdülenme düzeyleri arasındaki ilişki: İstanbul ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Balantekin, Y. (2014). ARCS motivasyon modeline göre tasarlanan yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin motivasyonlarına, tutumlarına ve akademik başarılarına etkisi. Doktora tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Bastem, E. (2012). 6. sinif fen ve teknoloji dersinde dolaşim sistemi konusunun zihin haritalama tekniği ile öğretilmesinin başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Bektaş, F. & Nalçacı, A. (2013). Okul iklimi ile öğrenci arasındaki ilişki. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (13), 1-13.
• Canbaz, S. (2001). Samsun çıraklık eğitim merkezi’ne devam eden çırakların sosyo-demografik, çalışma yaşamı özelliklerinin ve durumluk-sürekli kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, 19 Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Cengiz, E. (2009). ARCS motivasyon modelinin fen ve teknoloji dersinde öğrencilerin başarısına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.Chen, J. J.-L. (2005). Relation of academic support from parents, teachers, and peers to Hong Kong adolescents’ academic achievement: the mediating role of academic engagement. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 131, 77–127.
• Dew, K.H. & Galassi, J.P. (1983). Mathematics anxiely: some basic issues. Journal of Counseling Psychology, 30(3), 443-446.
• Duman, G.K. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı düzeyleri ile sınav kaygısı düzeyleri ve ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Erden, M. & Akgül, S. (2010). Predictive power of math anxiety and perceived socialsupport from teacher for primary students' mathematics achievement. Journal of Theory and Practice in Education, 6 (1), 3-16.
• Feng, S., & Tuan, H, L. (2005). Using ARCS model to promote 11th grades motivation and achievement in learning about acıds and bases. International Journal of Science and Mathematics Education, 1(3), 463-484.
• Field, A. (2002). Discovering statistics using SPSS. London: Sage Publications Ltd. UK
• Karslı, G. (2015). ARCS motivasyon yönteminin 8. sınıf hücre bölünmesi ve kalıtım ünitesinde öğrencilerin motivasyonu başarısı ve tutumlarına etkisi. Yüksek lisans tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı.
• Kartopu, S. (2012). Lise öğrenci ve öğretmenlerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Kahramanmaraş örneği). İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(2), 147-170.
• Kim, C.M. & Keller, J.M. (2008). Effects of motivational and volitional email messages (MVEM) with personal messages on undergraduate students’ motivation, study habits and achievement. British Journal of Educational Technology, 39(1), 36-51.
• Le Compte, WA. & Öner, N. (1976). Development of the turkish edition of the state-trait anxiety ınventory. In SD Spielberger, R DiazGuerrero (Eds), Cross Cultural Anxiety, Washington, DC, Hemisphere Publishing Corp. 5168.
• McCombs, L. B. & Pope E. J. (2010). Ulaşılması güç öğrencileri motive etmek. (Çev. S. Esin). İstanbul: Prestij Yayınları.
• Mercer, S.H., Nellis, L.M., Martinez, R.S., & Kirk, M. (2011). Supporting the students most in need: Academic self-efficacy and perceived teacher support in relation to within-year academic growth. Journal of School Psychology, 49(3), 323-338.
• Naime-Diefenbach, B.N. (1991). Validation of attention and confidence as ındependent components of the arcs motivasyonal model. Unpublished Doctoral Dissetation, Florida State University, Tallahassee.
• Neseth, H., Savage, T.A., & Navarro, R. (2009). Examining the impact of acculturation and perceived social support on mathematics achievement among Latino/a high school students. The California School Psychologist, 1460, 59-69.
• Öner, N. (1977). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri’nin Türk toplumunda geçerliği. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Öner, N. & Le Compte, A. (1985). (Süreksiz) Durumluk—sürekli kaygı envanteri elkitabõ [Manual for state-trait anxiety inventory]. Istanbul: BogÆaziçi University Publications.
• Öner, N. & Le Compte, A. (1998) Süreksiz durumluk-sürekli kaygı envanteri el kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik testler, Ankara: PDREM Yayınları
• Özsöz, B. (2007). Öğrenci güdülenmesini etkileyen öğretmen özellikleri ve bu özelliklerle ilgili öğretmen farkındalığı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Öztürk, D. (2016). Öğretmen ve aile desteği, motivasyon ve ortaokul öğrencilerinin matematik başarısı: motivasyonun aracı rolü. Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Öztürk, A.Y. & Şahin, Ç. (2015). Matematiğe ilişkin akademik başarı, özyeterlilik ve tutum arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Social Science, 31, 343-366.
• Papanastasiou, C. (2002). School, teaching and family ġnfluences on student attitudes toword science: based on TIMMS data for cyprus. StudiesIn Evaluation, 28, 71-86.
• Putwain, D.W. & Daniels, R.A. (2010). Is the relationship between competence beliefs and test anxiety influenced by goal orientation. Learning and Individual Differences, 20, 8-13.
• Sönmez, V. & Alacapınar, F.G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şengül, S.H. (2007). Çoklu zeka kuramı temelli öğretimin ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin dolaşım sistemi başarıları üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Varol, Ş. (1990) Lise son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler. Yüksek Lisans Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Vatankhah, M. & Tanbakooei, N. (2014). The role of social support on intrinsic and extrinsic motivation among iranian EFL learners. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 98, 1912 – 1918.
• Virtanen, T.E., Lerkkanen, M.-K., Poikkeus, A.-M., & Kuorelahti, M. (2014). Student behavioral engagement as a mediator between teacher, family, and peer support andschool truancy. Learning and Individual Differences, 36, 201-206.
• Wigfield, A. & Eccles, J. S. (2002). Students' motivation during the middle school years. In Aronson, J. (Ed.), Improving academic achievement Impact of psychological Factors in education. (p.p 160-180). Elsevier Science (USA).
• Yıldırım, S. (2011). Öz-yeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Finlandiya'dan bulgular. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 277-291.
• Yıldırım, S. (2012). Teacher support, motivation, learning strategy use, and achievement: a multilevel mediation model. The Journal of Experimental Education, 80(2), 150-172.
• Zeybek, F. (2012). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin temel derslere yönelik durumluk kaygı ve tutumlarının cinsiyet ve akademik başarılarına göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.