Yapısal ve Psikolojik Güçlendirmenin Kariyer Tatmini ve Yenilikçi İş Davranışı Üzerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 1, 165 - 184, 01.04.2020

Mihriban Cindiloğlu Demirer

https://doi.org/10.17153/oguiibf.573761

Cited By: 7

Öz

Bu çalışmanın amacı yapısal ve psikolojik
güçlendirmenin kariyer tatmini ile yenilikçi iş davranışı üzerindeki etkisini
belirlemektir. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla, üretim
işletmelerinde beyaz yakalı olarak görev yapan çalışanlardan anket yöntemi ile
veriler toplanmıştır. Analiz sonuçları incelendiğinde, yapısal ve psikolojik
güçlendirmenin kariyer tatmini ve yenilikçi iş davranışı üzerinde pozitif bir
etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada aynı zamanda iki model
karşılaştırma yapılarak incelenmiştir. Birinci model, yapısal güçlendirmenin
kariyer tatmini ve yenilikçi iş davranışı arasındaki ilişki üzerinde psikolojik
güçlendirmenin aracılık etkisinin olup olmadığıdır. İkinci model, yapısal ve
psikolojik güçlendirmenin yenilikçi iş davranışı üzerinde kariyer tatmininin
aracılık etkisinin olup olmadığıdır. Modelleri test etmek amacıyla hiyerarşik
regresyon analizi yapılmıştır. Bu analizler sonucunda psikolojik güçlendirmenin
ve kariyer tatmininin değişkenler arasında aracılık rolü olduğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yapısal Güçlendirme, Psikolojik Güçlendirme, Kariyer Tatmini, Yenilikçi İş Davranışı

Effects of Structural and Psychological Empowerment on Career Satisfaction and Innovative Work Behavior

Öz

The purpose of study is to determine the effect of struc-tural and psychological empowerment on career satisfac-tion and innovative work behavior. In order to test the research hypotheses, data were collected from the white-collar employees in the production businesses by survey method. As a result of the analysis, it is found that struc-tural empowerment and psychological empowerment has a positive effect with career satisfaction and innovati-ve work behavior. In this study, two models were exami-ned by comparison. The first model is whether psycholo-gical empowerment has an mediator variable effect on the relationship between structural empowerment and career satisfaction and innovative work behavior. The second model is whether career satisfaction has an mediator variable effect on the relationship between structural and psychological empowerment and innovati-ve work behavior. In order to test the models, hierarchical regression analysis was performed. As a result of these analyzes, it was found that psychological empowerment and career satisfaction had an mediator role among the variables.

Anahtar Kelimeler

Structural Empowerment, Psychological Empowerment, Career Satisfaction, Innovative Work Behavior

Kaynakça

• Aydın, Burcu (2016). The Mediating Role of Psychological Empowerment on the Relationship between Crea-tive Climate and Innovative Work Behavior: The Case of Employees of Various Sectors in Turkey, Journal of Behavior at Work – JB@W Vol. 1, No.1: 74-84.
• Bilal, Bin Saeed; Bilal Afsar; Sadia Cheema; Farheen Javed (2019), “Leader-member exchange and innovative work behavior: The role of creative process engagement, core self-evaluation, and domain knowled-ge”, European Journal of Innovation Management, Vol. 22, No. 1: 105-124.
• Baron, M. Reuben; Kenny, A. David (1986), “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psycholo-gical Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 51, No. 6: 1173-1182.
• Barutçugil, İsmet (2004), Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Cai Wenjing; Lysova I. Evgenia; Khapova, N. Svetlana; Bossink, A. G. Bart (2018), “Servant Leadership and Innovative Work Behavior in Chinese High-Tech Firms: A Moderated Mediation Model of Meaningful Work and Job Autonomy”, Frontiers in Psychology, Vol. 9, No. 3: 1767, 1-13.
• Calvo, Juan-Carlos Ayala; Garcia, Guadalupe Manzano (2018), “Hardiness As Moderator Of The Relationship Between Structural And Psychological Empowerment On Burnout in Middle Managers”, Journal of Occu-pational and Organizational Psychology, No. 91: 362-384.
• Conger, A. Jay; Kanungo, N. Rabindra (1988), “The empowerment process: Integrating theory and practice”, Academy of Management Review, Vol.,13, No. 3: 471-482.
• Çalışkan, Abdullah (2013), “İç Odaklı Örgüt Kültürünün Yenilikçi Davranışa Etkisinde Personel Güçlendirmenin Aracılık Rolü”, “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C. 15, S. 1: 88-112.
• Çalışkan, C. Sezer (2011), “Çalışanların Psikolojik Güçlendirme Algıları Üzerinde İşyeri Arkadaşlıkları ve Örgüt-sel İletişimin Etkisi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 20, S. 3: 77-92.
• Çavuş, Mustafa, Fedai; İmadoğlu, Tuğba (2017), “İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları Kariyer Tatmini ve İş Performansını Etkiler mi?”, International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), Vol. 3, No. 12: 98-103.
• Çokluk, Ömay; Şekercioğlu, Güçlü ve Büyüköztürk, Şener (2014), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
• Dan, Xin; Xu, Suhuan; Liu, Jingying; Hou, Ruonan; Liu, Yanhui; Ma, Hongwen (2018), “Relationships Among Structural Empowerment, Innovative Behaviour, Self‐Efficacy, And Career Success in Nursing Field in Ma-inland China”, International Journal of Nursing Practice, Vol. 24, No. 5: 1-9.
• Derin, Neslihan (2018), “Kuruma Duyulan Psikolojik Sahiplenme İle Yenilikçi İş Davranışı Arasındaki İlişkide Sanal Kaytarmanın Düzenleyici Rolü”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 36, S. 1: 63-81.
• Erbay, Ö. Elif; Turgut, Tülay (2015), “Yapısal Güçlendirme ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkide Psikolojik Güçlendirmenin Ara Değişken Etkisi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C. XXXVII, S. II: 261-284.
• Erdem, Haluk; Gökmen, Yunus; Türen, Ufuk (2016), “Psikolojik Güçlendirme Boyutlarının İş Performansı Üzerine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü: Görgül Bir Araştırma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, C. 17, S. 2: 161-176.
• Garcia-Sierra, Rosa; Fernandez-Castro, Jordi (2018), “Relationships Between Leadership, Structural Em-powerment, And Engagement in Nurses, Journal Of Advanced Nursing, No. 74: 2809-2819.
• Greenhaus, H. Jeffrey; Parasurman, Saroj; Wormley, M. Wayne (1990), “Effects of Race on an Organiztional Experiences, Job Performans Evaluations, and Career Outcomes”, Academy of Management Journal, Vol. 33, No. 1: 64-86.
• Gümüşlüoğlu, Lale; Karakitapoğlu-Aygün, Zahide (2010), “Bilgi Çalışanlarının Adalet ve Güçlendirme Algıları-nın Örgüte, Lidere ve İşe Bağlılık Üzerindeki Etkileri”, Türk Psikoloji Dergisi, C. 25, S. 66: 21-36.
• Gürkan, Güney, Çetin; Koçoğlu, Merve (2014), “Yaratıcı Örgüt İkliminin Kariyer Tatmini Üzerine Etkisinde Duygusal Bağlılığın Aracı Değişken Rolü: Türkiye’de Bir Vakıf ve Bir Devlet Üniversitesinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 7, S. 29: 588-602.
• Haiyan, Kong; Sun, Ning; Yan, Qi (2016), “New generation, psychological empowerment: can empowerment lead to career competencies and career satisfaction?”, International Journal of Contemporary Hospita-lity Management. Vol. 28, No. 11: 2553-2569.
• Hjalager, Anne-Mette (2002), “Repairing Innovation Defectiveness in Tourism”, Tourism Management, Vol. 23, No. 5: 465-474.
• Hjalager, Anne-Mette (2010), “A Review of Innovation Research in Tourism”, Tourism Management, Vol. 31, No. 1: 1-12.
• Jiang, J. James; Klein, Gary; Balloun, L. Joseph (2001), “The Joint Impact of Internal and External Career Anchors on Entry-Level IS Career Satisfaction”, Information & Management, No. 39: 31-39.
• Kale, Emine (2019), “Proaktif kişilik ve kontrol odağının, kariyer tatmini ve yenilikçi iş davranışına etkisi”, Journal of Tourism Theory and Research, Vol. 5, No. 2: 144-154.
• Kanter, M. Rosabeth (1993), Men and Women of the Corporation (2nd ed.). New York: Basic Books.
• Kerse, Gökhan ve Karabey, Canan, Nur (2014), “Personel Güçlendirme İle Bireyin Yaratıcılık Algısı Arasındaki İlişki: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, S. 29: 22-41.
• Knol, Jeannette; Van Linge, Roland (2009), “Innovative Behaviour: The Effect of Structural and Psychological Empowerment on Nurses”, Journal of Advanced Nursing, Vol. 65, No. 2: 359-370.
• Laschinger, S. Heather; Finegan, Joan; Shamian, Judith; Wilk, Piotr (2001), “Impact of Structural and Psycho-logical Empowerment on Job Strain in Nursing Work Settings: The Expanding Kanter’s Model”, Journal of Nursing Administration, Vol. 31, No. 5: 260-272.
• O’Brien, L. Janice (2010), “Structural Empowerment, Psychological Empowerment and Burnout in Registered Staff Nurses Working in Outpatient Dialysis Centers” Degree of Doctor of Philosophy, New Jersey, The State University of New Jersey.
• Orgambídez-Ramos, Alejandro; Borrego-Alés, Yolanda (2014), “Empowering Employees: Structural Empower-ment as Antecedent of Job Satisfaction in University Settings”, Psychological Thought, Vol. 7, No. 1: 28-36.
• Örnek, Ali, Şahin; Ayas, Siyret (2015), “Entelektüel Sermaye ile Yenilikçi İş Davranışının İşletme Performansı-na Etkisi: Bilişim Sektörü Uygulaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C. 16, S. 2: 91-116.
• Örücü, Edip; Çınar, Binnaz (2019), “Pozitif Psikolojik Sermayenin Yenilikçi Davranış Üzerindeki Etkisi: Bankacı-lık Sektöründe Bir Araştırma”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 7, S. 2: 287-299.
• Prabowo, Rahadi; Mustika, Dwi, Martina; Sjabadhyni, Bertina (2018), “How a Leader Transforms Employees’ Psychological Empowerment Into Innovative Work Behavior”, Psychological Research on Urban Society, Vol. 1, No. 2: 90-99.
• Polatcı, Sema; Özçalık, Fatih (2013), “Yapısal ve Psikolojik Güçlendirmenin İşyeri Nezaketsizliği ve Tükenmişli-ğe Etkisi”, İşletme Bilimi Dergisi, C. 1, S. 1: 17-34.Sabuncuğlu, Zeyyat (2012), Uygulama Örnekleriyle İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta.
• Sağlam Arı, Güler; Ergeneli, Azize (2003), “Psikolojik Güçlendirme Algısı Ve Bazı Demografik Değişkenlerin Örgütsel Bağlılığa Etkisi”, H. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 1: 129-149.
• Sakal, Önder; Yıldız, Sebahhattin (2015), “Bireycilik ve Toplulukçuluk Değerleri, Kariyer Çapaları ve Kariyer Tatmini İlişkisi”, Journal of Yasar University, C. 10, S. 40: 6612-6623.
• Schumpeter, A. Joseph (1939). Business Cycles A Theoretical, Historical, And Statistical Analysis Of The Capi-talist Process, New York, London: McGraw-Hill Book Company.
• Śledzik, Karol (2013), Schumpeter’s View on Innovation and Entrepreneurship (April 29, 2013). Management Trends in Theory and Practice, (ed.) Stefan Hittmar, Faculty of Management Science and Informatics, University of Zilina & Institute of Management by University of Zilina.
• Schuh Sebastian, C.; Zhang Xin-an; Morgeson Frederick, P.; Tian Peng; van Dick Rolf (2018), “Are You Really Doing Good Things in Your Boss's Eyes? Interactive Effects Of Employee Innovative Work Behavior And Leader–Member Exchange On Supervisory Performance Ratings”, Human Resource Management, No. 57: 397-409.
• Scott, G. Susanne; Bruce, A. Reginald (1994), “Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Indivi-dual Innovation in the Workplace”, Academy of Management Journal, Vol. 37, No. 3: 580–607.
• Spreitzer, M. Gretchen (1995), “Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation”, The Academy of Management Journal of Manegement Journal, Vol. 38, No. 5: 1442-1465.
• Sürvegül, Alca; Tolay, Ebru; Topoyan, Mert (2013), Yapısal Güçlendire ve Psikolojik Güçlendirme Ölçeklerinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizleri, Journal of Yasar University, C. 8, S. 31: 5371-5391.
• Spurk, Daniel; Abele, E. Andrea; Volmer, Judith (2011), “The Career Satisfaction Scale: Longitudinal Measu-rement Invariance and Latent Growth Analysis”, Journal of Occupational and Organizational Psycho-logy, No. 84: 315-326
• Thomas, W. Kenneth; Velthouse, A. Betty (1990), Cognitive Elements Of Empowerment: An Interpretive Model Of İntrinsic Task Motivation. Academy of Management Review, Vol. 15, No. 4: 666-681.
• Tolay, Ebru; Sürgevil, Olca; Topoyan, Mert (2012), “Akademik Çalışma Ortamında Yapısal ve Psikolojik Güçlen-dirmenin Duygusal Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri”, Ege Akademik Bakış, C. 12, S. 4: 449-465.
• Toplu, Duygu; Akça, Meltem (2013), “Öğrenen Organizasyonun Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, C. 12, S. 23: 221-235.
• Turgut, Ercan; Beğenirbaş, Memduh (2013), “Çalışanların Yenilikçi Davranışları Üzerinde Sosyal Sermaye Ve Yenilikçi İklimin Rolü: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma”, KHO Bilim Dergisi, C. 23, S. 2: 101-124.
• Ulukök, Esra; Akın, Adnan (2016), “İşkoliklik ve Kariyer Tatmini”, Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, C.1, S. 2: 62-71.
• Yüksel, İhsan (2005), “İş-Aile Çatışmasının Kariyer Tatmini, İş Tatmini ve İş Davranışları İle İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C. 19, S. 2: 301-314.