Türkiye’de İklim Değişikliğinin Tarım Sektörü Üzerine Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 1, 23 - 48, 01.04.2016

H Naci Bayraç Emrah Doğan

Öz

İklim değişikliklerine bağlı olarak atmosferin giderek ısınması sonucu, ekstrem hava olaylarının sayı ve sıklığının artması tarım üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır. Bu etkiler gıda güvenliği, kalkınma ve uluslararası ticaret konularında ortaya çıkmaktadır. İklim değişikliği ve bunun tarım üzerindeki uluslararası iklim çevrelerince birlikte uygulanan azaltım ve uyum politikaları yürütülmektedir. Bu çalışma, 1980-2013 dönemi için Türkiye’deki iklim değişikliklerin tarım sektörü üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. İklim değişikliklerinin tarım sektörü üzerindeki olası etkilerini belirlemek için; tarımsal GSYİH ile tarım verimi, CO2 emisyonu, sıcaklık ve yağış miktarı arasındaki ilişki ARDL modeli ile tahmin edilmiştir. Elde edilen tahmin sonuçlarına göre, tarım verimi ve yağış miktarında görülen değişikliklerin tarımsal GSYİH üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi vardır. CO2 emisyonunda yaşanacak değişiklerin ise, tarımsal GSYİH üzerinde anlamlı ve negatif bir etkide bulunmaktadır. Ayrıca sıcaklık değişimlerinin tarım sektörü üzerinde olumsuz etkide bulunduğu bulguları elde edilmiştir. Bu çalışmada elde edilen bulgular, iklim değişikliğinin tarım sektörü üzerindeki etkisinin negatif yönde olduğunu destekler niteliktedir

Anahtar Kelimeler

İklim Değişikliği, Tarım Sektörü, ARDL

Impacts of Climate Change on Agriculture Sector in Turkey

Öz

The gradual warming of the atmosphere, depending on the result of climate change, is creating significant impacts on agriculture to increase the number and frequency of extreme weather events. This affects food security, arises in development and international trade. In the fight against climate change and its impact on agriculture, international climate mitigation and adaptation policy circles are carried out. In this study it is aimed to investigate the impact of climate change on agriculture sector in Turkey for the period 19802013. In order to investigate the possible effects of climate changes on agriculture sector the relationship between agricultural productivity, CO2 emissions, temperature, rainfall and agricultural GDP was estimated by using the ARDL methodology. The empirical results show that existence of a positive and significant relationship between agricultural productivity, rainfall and agricultural GDP. However, the impact of CO2 emissions on agricultural GDP is estimated to be negative and statistically significant. In addition, temperature changes negative impacts on agriculture sector findings which were obtained. The findings in this paper support that the climate change negatively affect agriculture sector

Anahtar Kelimeler

Climate Change, Agriculture Sector, ARDL

Kaynakça

• Akalın M., (2014), “İklim Değişikliğinin Tarım Üzerindeki Etkileri: Bu Etkileri Gidermeye Yönelik Uyum ve Azaltım Stratejileri”, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 2, 351-377.
• Akram N., (2012), “Is Climate Change Hindering Economic Growth of Asian Economies ?”, Asia-Pacific Development Journal, 19 (2), 1-18.
• Alam, Q., (2013), “Climate Change, Agricultural Productivity and Economic Growth in India: The Bounds Test Analysis”, International Journal of Applied Research and Studies , Vol. 2, No. 11, 1-14.
• Başoğlu, A. ve Telatar, O.M., (2013),“İklim Değişikliğinin Etkileri: Tarım Sektörü Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, No: 6, 7-25.
• Bayraç, H. N. (2010), “Enerji Kullanımının Küresel Isınmaya Etkisi ve Önleyici Politikalar”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, 229-260.
• Brown, C., Meeks, R., Ghile, Y. and Hunu, K., (2010), “An Empirical Analysis of the Effects of Climate Variables on National Level Economic Growth”, World Bank’s World Development Report 2010: Policy Research, Working Paper No: 5357, July 2010, 1-27.
• Çepel, N. (2003), Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri, Tübitak Popular Bilim Kitapları, Ankara.
• Dellal, İ. (2008), “Küresel İklim Değişikliği ve Enerji Kıskacında Tarım ve Gıda Sektörü”, İGEME’den Bakış, Sayı: 35, Ankara, 103-111.
• Dellal, İ. (2012), Türkiye’de İklim Değişikliğinin Tarım ve Gıda Güvencesine Etkileri, Türkiye’nin II. Ulusal Bildiriminin Hazırlanması Projesi Yayını, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı, Ankara., 1-32.
• Dellal, İ., vd. (2015), “İklim Değişikliğinin Tarım Sektörüne Ekonomik Yansımaları”, TMMOB Ziraat Mühendisliği Odası, Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, Ankara, 62-80.
• Demir, P. ve Cevger, Y. (2007), “Küresel Isınma ve Hayvancılık Sektörü”, Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, Cilt: 78, Sayı: 1, 13-16.
• Dickey, D. and Fuller, W. A., (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root”, Econometrica, Vol. 49, No: 4, 1057-1072.
• Doğan, S. ve Tüzer, M. (2011), “Küresel İklim Değişikliği ve Potansiyel Etkileri”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı: 1, 21-34.
• Granger, C.W.J. and Newbold, P., (1974), “Spurious Regression in Econometrics”, Journal of Econometrics, No: 2, 111-120.
• IPCC, (2007), IPCC 4. Değerlendirme Raporu, (http://www.ipcc.ch).
• IPCC, (2014), The Fifth Assessment Report (AR5), The Intergovernmental Panel on Climate Change, Geneva, Switzerland, (http://www.ipcc.ch.).
• Islam S. M, Tarique, K. M. and Sohag K, (2015), “CO2 Emission and Agricultural Productivity in Southeast Asian Region: A Pooled Mean Group Estimation”, Science Vision, Vol. 20, No: 1, 93-99.
• Kumara K.S. and Parikh J, (2001), “Indian Agriculture and Climate Sensitivity”, Global Environmental Change, 11 (2), 147–154.
• Mendelsohn, R. and Williams, L., (2004), “Comparing Forecasts of the Global İmpacts of Climate Change”, Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, Vol. 9, No.4, 315-333.
• Pesaran, M.H., Shin Y. and Smith R.J., (2001). “Bound Testing Approaches to the Analysis of Long Run Relationships”, Journal of Applied Econometrics, Special İssue, No: 16, 289-326.
• Phillips, P. C. B. and Peron, P. (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biomètrika, Vol.75, No.2, 336-346.
• Rosenzweig C. and Parry M., (1994), “Potential Impacts of Climate Change on World Agriculture”, Nature, 367, 133–138.
• TÜSİAD, (2012), Düşük Karbon Ekonomisine Geçiş: İklim Değişikliği Müzakereleri ve Özel Sektörün Rolü, Yayın No: TÜSİAD-T/2012/12/538, İstanbul.