Turizm Talebi ve Döviz Kuru Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Ekonometrik Bir Analiz

Yıl 2015, Cilt: 10 Sayı: 2, 91 - 106, 01.08.2015

Kurtuluş Bozkurt Aytaç Pekmezci

Öz

Bu çalışma ile amaçlanan Türk turizm sektörü için talep ve kur şokları arasındaki ilişkiyi teorik ve ampirik olarak incelemektir. Bu çerçevede Ocak 1996-Eylül 2012 dönemi için talep şoklarının göstergesi olarak turist sayılarının standart hatası ve kur şoklarının göstergesi olarak da dolar kurunun standart hatası kullanılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında turizm talebi şokundan döviz kuru şokuna doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, uzun dönemde döviz kuru şoku ile turizm talebi şoku arasında negatif bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Döviz Kuru Şoku, Talep Şoku, Türk Turizm Sektörü, Nedensellik Analizi.

Tourism Demand and Exchange Rate Shocks: An Empirical Analysis For Turkish Tourism Sector

Öz

This study aims to analyze the relationship between demand and exchange rate shocks for Turkish empirically. In this context, the standard error of the number of tourist and the standard error of exchange rate was used as an indicator of demand shock and exchange rate shock for January 1996 and September 2012, respectively. In light of the findings, a unidirectional causality has been found from tourism demand shock to exchange rate shock. Moreover, it is reached to conclusion that there is a negative long run relationship between tourism demand shock and exchange rate shock

Anahtar Kelimeler

Exchange Rate Shock, Demand Shock, Turkish Tourism Sector, Causality Analysis .

Kaynakça

• Bahar, O. (2007), “Türkiye’deki Devalüasyon Uygulamalarının Turizm Sektörü Üzerindeki Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 12 (1), 255-272.
• Bhattacharya, M. ve Narayan, P. K. (2005), “Testing for the Random Walk Hypothesis in the Case of Visitor Arrivals: Evidence from Indian Tourism”, Applied Economics, 37, 1485-1490.
• Bozkurt, H. (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Crouch, G. I. (1994), “The Study of International Tourism Demand: A Review of Findings”, Journal of Travel Research, 12-23.
• Cromwell, J. B., Hannan, M. J., Labys, W. C. and Terraza, M. (1994), Multivariate Tests for Time Series Models, Sage Publications Inc., USA.
• Demirel, B., Bozdağ, E. G. ve İnci, A. G. (2008), “Döviz Kurlarındaki Dalgalanmaların Gelen Turist Sayısına Etkisi: Türkiye Örneği”, DEÜ Ulusal İktisat Kongresi, İzmir, http://www.deu.edu.tr/userweb/iibf_kongre/dosyalar/demirel.pdf, (Erişim Tarihi: 18/2/2014).
• Dritsakis, N. (2004), “Tourism as a Long-run Economic Growth Factor: An Empirical Investigation for Greece using Causality Analysis”, Tourism Economics, 10, 305-316.
• Eilat, Y. ve Einav, L. (2004), “Determinants of International Tourism: A ThreeDimensional Panel Data Analysis”, Applied Economics, 36, 1315-1327.
• Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley and Sons., New York.
• Eugenio-Martin, J. L., Moralis, N. M. ve Scarpa, R. (2004), Tourism and Economic Growth in Latin American Countries: A Panel Data Approach, Nota Di Lavoro 26, 1- 28.
• Gallego, M. S., Ledesma-Rodriguez, F. J. ve Perez- Rodriguez, J. V. (2007), “On the Impact of Exchange Rate Regimes on Tourism”, Documentos de Economia y Finanzas Internacionales, 1-16, http://www.aeefi.com/RePEc/pdf/defi07-07- final.pdf (Erişim Tarihi: 18 Şubat 2014).
• Gujarati, D. N. (2005), Temel Ekonometri, Çev.: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Holden, K. ve Thompson, J. (1992), “Co-integration: An introductory Survey”, British Review of Economic Issues, 14 (33), 1-55.
• Işığıçok, E. (1994), Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
• İçöz, O., Var, T. ve Kozak, M. (1998), “Tourism Demand in Turkey”, Annals of Tourism Research, 25 (1), 236-240.
• Johansen, S. ve Juselıus, K. (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistic, 52 (2), 169-209.
• Johansen, S. (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamic and Control, 12, 231-254.
• Kadılar, C. (2000), Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi, Bizim Büro Basımevi, Ankara.
• Kar, M. (2001), “Finansal Kalkınma ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik İlişkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 2 (2), 150-169.
• Karaca, O. (2003), “Türkiye’de Enflasyon Büyüme İlişkisi: Zaman Serisi Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4 (2), 247-255.
• Kutlar, A. (2005), Uygulamalı Ekonometri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Mervar, A. ve Payne, J. E. (2007), “Analysis of Foreign Tourism Demand for Croatian Destinations: Long-Run Elasticity Estimates”, Tourism Economics, 13, 407-420.
• Narayan P. K. (2011), “Are Shocks to Tourism Transitory at Business Cycle Horizons?”, Applied Economics, 43, 2071-2077.
• Narayan, P. K. (2004), “Economic Impact of Tourism on Fiji's Economy: Empirical Evidence from the Computable General Equilibrium Model”, Tourism Economics, 10, 419-33.
• Narayan, P. K. (2005), “The Structure of Tourist Expenditure in Fiji: Evidence from Unit Root Structural Break Tests”, Applied Economics, 37, 1157-1161.
• Narayan, P. K. (2008), “Examining the Behaviour of Visitor Arrivals to Australia from 28 Different Countries”, Transportation Research Part A: Policy and Practice, 42 (5), 751-761.
• Narayan, P. K. ve Prasad, A. (2008), “Examining the Behaviour of Visitor Arrivals To Australia from Twenty Different Countries: An Application Of Panel Unit Root Tests”, Economic Papers, 27 (3), 265-271.
• Patsouratis, V., Frangouli, Z. ve Anastasopoulus, G. (2005), “Competition in Tourism Among the Mediterranean Countries”, Applied Economics, 37, 1865-1870.
• Pekmezci, A. (2011), Eşbütünleşme Yöntemlerinin Simülasyon Verileri ile Karşılaştırılması ve Bir Model Uygulaması, Doktora Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Sivri, U. (2010), “Şokların Yabancı Ziyaretçi Sayısı ve Yabancı Ziyaretçi Harcamaları Üzerindeki Etkisi Kalıcı Mıdır?”, TİSK Akademi Dergisi, 5 (10), 220-237.
• Tarı, R. (2010), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Toh, R. S., Khan, H. ve Ng, F. T. (1997), “Prospects for the Tourism and Hotel Industry in Singapore: A Regression Model”, Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 3, 80-87.
• Webber, A. (2001), “Exchange Rate Votality and Coentegration in Tourism Demand”, Journal of Travel Research, 39, 398-405.
• Zellner, A. (1988), “Causality and Casual Laws in Economics”, Journal Econometrics, 39, 7-21.