Koyulhisar (Sivas) Bakır-Kurşun Çinko Kompleks Ce^Verînin Selektîf Flotasyonunda Bastırıcı Olarak Güm Arabıc'in Etkisînin Incelenmesî

Yıl 1999, Cilt: 12 Sayı: 2, 35 - 45, 31.12.1999

İbrahim Sönmez Yakup Cebeci

Öz

Bu çals^mada Sivas-Koyulhısar bölgesmden temin edilen Ph-Cu'Zn kompleks

cevhennif] selekUf fi. otasyomiHda baslıncı olarak Güm Arabıc'ın eîkısı incelenmiştir.

Kimyasal analiz somıcııııda Koyulhisar Pb-Cu-Zn kompleks cevherinin %6. 5-1 Pb,

% l. 45 Cıı ve %7. 47 Zn ienörliı oldvğu teshil edilmiflır.

Of: 6/eney bulgularmckw yarar lamlarak yapilan seîeklıf fîoîasyonun hirmci

kademesın^ü /'b, ikinci kaden'iesmde Cu ve üçüncü kademesmde Zn kaba konsantreleri

kazanıSnaftır. Gıım Arcıbic ve diğer parametrelerin optimum kofullarmda elde edilen

Ph ve (ıı kaha konsantı'elenne iki kademeli, Zn kaba konsantresine ise tek kademeli

temizleme floüısyomı uygıılaıımiftır. Temizleme flolcısyonu sonucu elde edilen P'tı, Cu ve

2» nihai hfiısMitrrlerinin tenor değerleri sırasıyla %69. 26, %29. 53 ve %58. 14;

toMUff/re/t'r/n verim değerleri ise sırasıyla %72. 33, %66. 16 ve %75. 65 'dir.

Anahtar Kelimeler

Kompleks Cevher, Selektif Flotasyon, Bastınalar, Güm Af'abîc.

The Investıga Tıon Of The Effect Of Güm Arab1c On Selectıve Flota Tıon Of Koyulhisar (Sivas) Pb-Cu-Zn Complex Öke As A Depressant

Öz

in ıhis stııdy, effect of Güm Arabic as a depressant on Koyulhisar (Sivas)

Pb-Cıı-Zn complex ore was investigated. The grevle of ore sample is 6.54% Pb, 1. 45%

Cv and 7. 47% Znfrom chemical anaîysıs.

Pb. Cıı and Zn roııgh comentrales were oblained from first, second and third stages of

seleclive flotalion, respeclively. Cleaning experimems vere carried oııtfor each of Pb,

Cu and Zn concenlrales that obtamed wilh optimum condilions of Güm Arabic and

other parameters. The grades of concentrates after clecming flolation 69. 26%, 29. 52%

and 58. 14% vere obtaiııed uith recoveries 72. 33%, 66. 16% and 75. 65 % respecüvely.

Anahtar Kelimeler

Complev Ore, Selective Flolation, Depressants, Güm Arabic.

Kaynakça

• []] I Bayraktar ve Y. Alnın, "Kompleks Bakır-Çinko-Kurçun Cevherlerinm Özellikleri, Ekonomik Değeri ve Zenginleştirilmesi", Madencilik Dergisin Cilt XXXV, Sayı l, ss. 11-21, 1996.
• [2] A. Akar ve Y.B. Çevikmen, ''Eîiminatıon of Depressants m Flotation of Lead-Zinc Sulfıdes Using Cationic Resin'', Proceedıııgs ofthe 6 Intemational Mineral Processing Symposiıım. Kuşadası, Turkey, Chaaging Scopes in Mineral Processing, pp. 235-240, 1996
• [3] H. Mordoğan, "Karadeniz Bölgesi Kompleks Bakırlı Cevherlerden Bazı Metallerin Kazanı l mas ı nda öptinuım Koşulların Saptanmasi", Doktora Tezi, E.L. Fen Fakültesi, Izmir. 1985
• [4] Y. Cebeci, H. Sezenler ve M. Canbazoğlu, "Koyulhisar Cu-Pb-Zn Cevherlerinin F lotasyonla Zenginleştirilmesi Araştırmaları", VII. Mühendislik Haftasi, 1992, Isparta.
• f5] S. Atak, '"Flotasyon Ilkelen ve Uygulama^ ", îstanbul, 1990.
• [6] L. Leja, "Surface Chemislry ofFroth Flolalion ", Plenum Press, New York. 1982.
• [7] N. Arbiter (Section Editör). "Flotation. SME Mineral Processıng Handbook", Volume l, Sectıon 5. Nen York. 1985.
• [8] B. A. Wills, "Mineral Processıng Technnlogy", Fourth Edition, 1988.
• [9J J.S. Lasko\vski, S. Subramaıuan and G.A. Nyamekya, "Polysaccharides-Emerging Non- Toxic Modifiers for Dıfferential Flotation of Sulphides", XVIII Int. Mineral Processing Congress. Sydney, pp. 593-600, 1993.
• [10] Q. Liu and J S Laskon'ski, "The Röle of Metal Hydroxides at Mineral Surfaces m Dexmn Adsorptıon. II. ChaIcopyrite-Galena Separations in the Presence of Dertrin", in:. Joııma! of Mineral Processing, Vol. 27, pp. 147-155, 1989.
• [I]] J. S. Laskowski, Q. Liu and N.J Bolin, "Polysaccharides in FlotationofSulfides. Parti. Adsorptıoıı of Polysaccharides onto Mineral Surfaces", İM. Jourml of Mineral Processmg. Vol 33, pp. 223-234, 1991.
• [12] Q Liu and IS. Laskoıvski, "Tlıe Interactions Betneen Dextrin and Metal Hvdroxides in Aqueous Solution", Journat of Cotloid and Inlerface Selence, Vol. 130, pp. 101-111, 1989.
• [13] Q. Lıu and J.S Laskon'skı, "The Röle of Metal Hydroxides at Mineral Surfaces m Dextrin Adsorption, l. Studıes on Modifıed Quartz Samplc", ini. Journal of Mineral Processmg, V'ol. 26. pp. 297-316, 1989.
• [14] A. C. Araujo and G.W Poling, "Tlıc Adsorption of Starch on Apatıte", U Int. Mineral Processmg Symposium. 1988, Izmir, Turkey, pp. 427-439
• [15] J.R. Schnan-, "Bnmswick Miuing and Smelting Corporation, Millmg Practice in Canada". Ed. DE. Pıckctt, CIMSpec. Vol 16, pp. 158-161, 197ft.
• [16] E. Steenberg and J.P. Hams, "A Study ofthc Adsorptıon, Zeta Potential and Dıspersion Characteristıcs of Certain Polymers in Relation to Thcir Efiect on the Floatability of Talc", S. African J. Chı'm, 97, pp. 85, 1984.
• [17] N. J. Bolin and J S, Laskowski, "Polysaccharides in Flotation of Sulphides, Part II: Copper/Lead Separation with Dextnn and Sodium Hydroxıde", ini. J. Min. Proc., 33, pp 235-241. 1991.
• 118] VA. Sentemova, "Incrcasing the Quality of Magnetite Concentrates by Flotation", Obof, ashch Rud, 21, pp. 5-8, 1976.
• [19] P. Parsonage, D Mclven, A. F. Healevy and D. Watson, "Depressant Functıon in Flotation of Calcite, Apatıto and Dolomite", m Reagenfs m The Mmerals îndusîry, Ed. M J. Jones and R. Oblatts, pp 33-40, The Institution ofMining and Metallurgy, 1984.
• [20] A, Rose and E. Rose, İİThe Condensed Chemical Dicîionary", Scventh Edition, Reınhold Publıshins Co.. New York- 1966
• [21] AA. Kuvvetli, "Koyulhisar Bakır-Kurşun-Çinko Kompleks Cevherinin Selektif Flotasyon Yöntemiyle Zenginleştirilme Olanaklanmn Araştınlması", Yüksek Lisans Tezi, C.U Fen Bilimleri Enstıtüsii. Sivas. 134 s.. 1996.
• [22] A. Gökçe ve A. Ozeüneylıoğlu, "Kurşunlu (Ortakent - Koyulhisar - Sivas) Pb-Cu-Zn Yataklannın Jeolojısı, Oluşıımu ve Kökeni", C O. Müh. Fak. Dergisi. Seri A Yerh/imlerl, Cilt 5. Sayı l ., 1988.