FİZİKSEL ZORLANMA VE ALGILANAN İŞ YÜKÜ DÜZEYLERİNİ DİKKATE ALAN İŞ ROTASYONU ÖNERİSİ

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 1, 9 - 20, 30.04.2019

Yelda Yener Gülin Feryal Can , Pelin Toktaş

https://doi.org/10.31796/ogummf.498317

Cited By: 4

Öz

Üretim verimliliğini
etkileyen en önemli faktörler arasında işçilerin fiziksel ve zihinsel
kapasiteleri gelmektedir. Bu kapasiteleri en etkin şekilde kullanmak için
uygulanan farklı iş organizasyonu stratejileri bulunmaktadır. Bu stratejiler
arasında iş rotasyonu stratejisi farklı endüstriler tarafından yaygın bir
şekilde kullanılmaktadır. İş rotasyonu ile işçinin sorumlulukları, yaptığı
işlerin nitelikleri ve işçinin yetenekleri artmaktadır. Bununla birlikte, fizyolojik
stres, zorlanma ve kas gruplarının yorgunluk düzeyi iş rotasyonu sayesinde
azalmaktadır. Aynı zamanda, mesleki kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarının
sıklık ve şiddet düzeyleri de azalmaktadır. Bu çalışmada, işçilerin izinli
oldukları günleri ve performans düzeylerini dikkate alarak optimal haftalık iş
rotasyonu stratejisi doğrusal olmayan 0-1 tam sayılı programlama ile üretim
miktarının en büyüklenmesi ve zihinsel yorgunluk ile fiziksel yorgunluk
düzeylerinin en küçüklenmesi amaçlanarak önerilmiştir. Önerilen modelde,
işçinin önceden belirlenen bir performans düzeyi ile her biri işi gerçekleştirebildiği
kabul edilmiştir. Birim başına görev tamamlanma süresi, elle yapılan tekrarlı
işlerde işçinin performansının belirlenmesi amacıyla ölçülmüştür. Buna göre her
bir işçi kendi performans düzeyine göre tanımlanmıştır. Hızlı Tüm Vücut
Değerlendirme Yöntemi (REBA) ve NASA İş Yükü İndeksi (NASA-TLX) yöntemleri
sırasıyla fiziksel ve zihinsel maruziyeti değerlendirmek için kullanılmıştır.
Önerilen modelin sonuçları BARON çözücüsü kullanılarak elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

İş rotasyonu, ergonomik koşullar, REBA, NASA TLX

Kaynakça

• Al Madani, D. ve Dababneh, A. (2016). Rapid entire body assessment: a literature review. American Journal of Engineering and Applied Sciences, 9(1), 107-118.Aryanezhad, M. B., Kheirkhah, A. S., Deljoo, V., & Mirzapour Al-e-hashem, S. M. J. (2009). Designing safe job rotation schedules based upon workers’ skills. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 41(1-2), 193-199.Boenzi F., Digiesi S. , Facchini F. and Mummolo G., (2017), Ergonomic improvement through job rotations in repetitive manual tasks in case of limited specialization and differentiated ergonomic requirements, IFAC-PapersOnLine 49-12 (2016) 1667–1672.Chaudhary, R., Rangnekar, S., & Barua, M. K. (2014). Organizational climate, climate strength and work engagement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 133, 291-303.Comper M. L. C., Dennerlein J. T., Evangelista G. dos S., Silva P. R., Padula R. S. (2017), Effectiveness of job rotation for preventing work-related musculoskeletal diseases: a cluster randomised controlled trial, Comper MLC, et al. Occup Environ Med 2017;74:545–552. doi:10.1136/oemed-2016-104077.Comper, M. L. C., Dennerlein, J. T., dos Santos Evangelista, G., da Silva, P. R., & Padula, R. S. (2017). Effectiveness of job rotation for preventing work-related musculoskeletal diseases: a cluster randomised controlled trial. Occup Environ Med, 74(8), 543-544.Dağdeviren, M., Eraslan, E., & Kurt M. (2005). Çalışanların toplam iş yükü seviyelerinin belirlenmesine yönelik bir model ve uygulaması. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(4).Delice, E. K. (2016). Acil servis hekimlerinin NASA-RTLX yöntemi ile zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi: bir uygulama çalışması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(3), 645-662.Galy, E., Paxion, J. ve Berthelon, C. (2018). Measuring mental workload with the NASA-TLX needs to examine each dimension rather than relying on the global score: an example with driving. Ergonomics, 61(4), 517-527.Gönen, D., Oral, A., Ocaktan, M. B., Karaoğlan, A. D. ve Cicibaş, A. (2017). Bir transformatör işletmesinde montaj ünitesinin ergonomik analizi. Sakarya University Journal of Science, 21(5), 1067-1080.Jung, H. S., & Jung, H. S. (2001). Establishment of overall workload assessment technique for various tasks and workplaces. International Journal of Industrial Ergonomics, 28(6), 341-353.Kahya, E., Özkan, N. F. ve Ulutaş, B.H. (2018). Beyin bilgisayar ara yüzü kullanımının bilişsel yüklenme açısından değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 1-24.Kara, Y., Atasagun, Y., Gökçen, H., Hezer, S., & Demirel, N. (2014). An integrated model to incorporate ergonomics and resource restrictions into assembly line balancing. International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 27(11), 997-1007.Lowndes, B. R., Forsyth, K. L., Blocker, R. C., Dean, P. G., Truty, M. J., Heller, S. F. ve Nelson, H. (2018). NASATLX Assessment of Surgeon Workload Variation Across Specialties. Annals of surgery.Mansikka, H., Virtanen, K. ve Harris, D. (2018). Comparison of NASA-TLX scale, Modified CooperHarper scale and mean inter-beat interval as measures of pilot mental workload during simulated flight tasks. Ergonomics, (just-accepted), 1-22.Moussavi, S. E., Mahdjoub, M., & Grunder, O. (2016). Reducing production cycle time by ergonomic workforce scheduling. IFAC-PapersOnLine, 49(12), 419-424.Otto A ve Battaïa O. (2017), Reducing physical ergonomic risks at assembly lines by line balancing and job rotation: A survey, Computers & Industrial Engineering 111 (2017) 467–480.Otto, A., & Scholl, A. (2013). Reducing ergonomic risks by job rotation scheduling. OR spectrum, 35(3), 711-733.Özay, M. E. ve Doğanbatır, Ç. Ş. (2018). Perakende sektöründe bir süpermarkette REBA, NIOSH ve Snook tabloları yöntemlerini kullanarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(3), 448-459.Puspawardhani, E. H., Suryoputro, M. R., Sari, A. D., Kurnia, R. D. ve Purnomo, H. (2016). Ojha, P. ve Vinay, D. (2018). Assessment of physical fitness and postural discomfort among assembly workers. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 7(1), 1812-1814. In Advances in Safety Management and Human Factors (311-319). Springer, Cham.Seçkiner, S. U., & Kurt, M. (2008). Ant colony optimization for the job rotation scheduling problem. Applied Mathematics and Computation, 201(1-2), 149-160.Song, J., Lee, C., Lee, W., Bahn, S., Jung, C., & Yun, M. H. (2016). Development of a job rotation scheduling algorithm for minimizing accumulated work load per body parts. Work, 53(3), 511-521.Thongsanit, K., Boondisakulchok, R., & Tharmmaphornphilas, W. (2010). Heuristic for task-worker assignment with varying learning slopes. Engineering Journal, 14(2), 1-14.Tubbs-Cooley, H. L., Mara, C. A., Carle, A. C. ve Gurses, A. P. (2018). The NASA Task Load Index as a measure of overall workload among neonatal, paediatric and adult intensive care nurses. Intensive and Critical Care Nursing, 46, 64-69.Wongwien, T., & Nanthavanij, S. (2012). Ergonomic Workforce Scheduling for Noisy Workstations with Single or Multiple Workers per Workstation. International Journal of the Computer, the Internet and Management, 20(3), 34-39.Xie, B., & Salvendy, G. (2000). Review and reappraisal of modelling and predicting mental workload in single-and multi-task environments. Work & stress, 14(1), 74-99.Yoon, S. Y., Ko, J., & Jung, M. C. (2016). A model for developing job rotation schedules that eliminate sequential high workloads and minimize between-worker variability in cumulative daily workloads: Application to automotive assembly lines. Applied ergonomics, 55, 8-15.Otto, A., & Battaïa, O. (2017). Reducing physical ergonomic risks at assembly lines by line balancing and job rotation: A survey. Computers & Industrial Engineering, 111, 467-480.