İSTATİSTİKSEL YAZILIM SEÇİMİNDE ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ VE 0-1 HEDEF PROGRAMLAMA YÖNTEMLERİNİN BİRLİKTE KULLANIMI

Yıl 2009, Cilt: 10 Sayı: 1, 211 - 233, 01.03.2009

Nuray Girginer ve Zeliha Kaygısız Nuray Girginer Zeliha Kaygısız

Öz

İstatistiksel yazılımlar, farklı disiplinler tarafından yapılan birçok bilimsel
çalışmadaki, istatistiksel analizlerin gerçekleştirilmesinde kullanıcılara
hesaplamalarda kolaylık ve hız sağlamaktadır. Farklı özellikler içeren
istatistiksel yazılımlar arasından seçim yapmak, nitel/nicel pek çok
kriterin (edinme maliyeti, işletim maliyeti, ara yüz, grafik desteği,
kullanım kolaylığı, hız, teknik destek, vb.) birlikte değerlendirilmesinin
gerektiği, çok kriterli karar problemi niteliğindedir.
Bu çalışmada; ele alınan bir üniversitede gerek akademisyenlerin
akademik çalışmalarında, gerekse eğitimde kullanılacak olan en uygun
istatistiksel yazılımın belirlenmesinde, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS)
ve 0–1 Hedef Programlama (HP) yöntemleri birlikte kullanılmıştır.
Yaygın kullanımı olan üç yazılım seçeneği (SPSS, Statıstıca ve Mınıtab),
her birisi alt kriterler içeren beş temel kritere (finansal, teknik, analiz,
kullanım ve satıcı özellikler) göre AHS ile değerlendirilmiştir.
Alternatiflerin AHS ile elde edilen öncelikleri, kurulan 0–1 HP modeline
öncelik kısıtı olarak dâhil edilmiştir. Modelin çözümüyle bu iki çok
kriterli karar verme tekniğinin kombine etkisi ortaya konmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Analitik Hiyerarşi Süreci, İstatistiksel Yazılım, Yazılım Seçimi, 0-1 Hedef Programlama

COMBINE USAGE OF ANALYTIC HIERARCHY PROCESS AND 0-1 GOAL PROGRAMMING METHODS IN SELECTING STATISTICAL SOFTWARE

Öz

Statistical softwares provide speed and easiness for statistical analyses employed by various disciplines. Selection of a statistical software is a multi-criteria decision problem that requires the consideration of many qualitative and quantitative criteria such as acquisition cost, operation cost, interface, graphic support, usage easiness, speed, technical support, etc. In this study Analytic Hierarchy Process (AHP) and 0-1 Goal Programming (GP) methods have been employed together in determining most appropriate statistical software to be used in the academic studies of academicians’ or in education for a selected university. Three widely used statistical softwares, SPSS, Minitab, and Statistica, have been evaluated against five criteria (financial, technical, analysis, usage, and supplier characteristics) that contain sub-criteria by AHP model. The priorities obtained from AHP have been added 0-1 GP model as priority constraint. Consequently, the research analyzed combined effects of two multi criteria decision making techniques by solving the model.  

Anahtar Kelimeler

Analytic Hierarchy Process, Statistical Software, Software Selection, 0-1 Goal Programming