Öz
Dictionaries which defined basic references containing the vocabulary of a language are classified according to their aims and technics to different categories. These categories occur according to some standarts. These standarts are whether dictionary monolingual or multilingual, alphabetic or nonalphabetic and also vocabulary’s type in dictionary (general dictionaries, dialect dictionaries, thesaurus, terminologies etc.). Also antidictionary which defined a reference work which deviates from the expected norm in content (humour), style (satire) or format (non-alphabetic arrangement) is a different type of dictionary category according to its aims and technics. Antidictionaries are dictionaries which coming out of these common categories and whose content is humorous and critical. Antidictionaries have extraordinary definitions substituted for customary definitions. The basic propert of antidictionaries are extraordinariness in definitions, technics and database. Beside this, the definitions have an approach of cynical, humorous, critical and sometimes opposite of social values. In this work, we emphasize what is the antidictionary, the primary antidictionaries in Turkey and world and we will mention that their properties
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Béjoint, H. (1994). Modern Lexicography An Introduction, Oxford University Press, New York.
- Bierce, A. (2005). Şeytanın Sözlüğü (Çev: Cemal Atilla), Omega Yayınları, İstanbul.
- Bierce, A. ve Bufe, C. (2004). The Devil’s Dictionaries, The Best of The Devil’s Dictionary and The American Heretic’s Dictionary, See Sharp Press, Tucson, AZ.
- Celâl, M. (2003). Sevdâ Lûgati (Günümüz diline aktaran: Sevengül Sönmez), Okuyan Us Yayınları, İstanbul.
- Cromwell, M. (2002). The Anti-dictionary, A Selected List of Words Being Forced From The Modern
- Lexicon, Writers Club Press, USA. Fırat, A. S. (2007). Romantik Sözlük, Sinemis Yayınları, Ankara.
- Hartmann, R.R.K. ve James, G. (1998). Dictionary of Lexicography, Routledge, London.
- Kaliç, S. (2012). Şeytanın Türkçe Sözlüğü, Etik Yayınlar, İstanbul.
- Lloyd, J. ve Mitchinson, J. (2008). Afili Lügat (Çev: Duygu Akın), Domingo Yayınları, İstanbul.
- Michaux, A. (2010). Kadın Düşmanı Sözlük (Çev: Yiğit Bener), Can Yayınları, İstanbul.
- Özdemir, G. (2006a). Türkçe Kadın Sözlüğü / Türkçe-Kadın Kadın-Türkçe, Akis Kitap, İstanbul.
- Özdemir, G. (2006b). Türkçe Erkek Sözlüğü / Türkçe-Erkek Erkek-Türkçe, Akis Kitap, İstanbul.
- TDK (Kurul) (2011). Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- Tülek, L. (2007). Lumpen Sözlüğü, Sel Yayıncılık, İstanbul.
- Ural, A.A. (2011). Tek Kelimelik Sözlük, Şule Yayınları, İstanbul.
Öz
Bir dilin söz varlığını barındıran temel başvuru kaynakları olan sözlükler hazırlanış amaçlarına ve oluşturulma tekniklerine göre farklı kategorilere ayrılmaktadır. Hazırlanan sözlüğün tek dilli ya da çok dilli olması, alfabetik ya da tematik olarak düzenlenmesi, ele aldığı söz varlığının niteliği (genel sözlük, lehçe sözlüğü, terim sözlüğü, eşanlamlılar sözlüğü vb.) gibi ölçütlere göre bu kategoriler oluşturulmaktadır. İçeriği (mizah), üslubu (yergi) ya da formatı (alfabetik olmayan düzenleme) ile beklenen ölçütlerden ayrılan bir başvuru kaynağı olarak tanımlanan aykırı sözlükler de hazırlanış amacı ve oluşturulma tekniği itibariyle farklı bir sözlük kategorisi olarak görülmektedir. Aykırı sözlükler bilinen bu kategorilerin dışına çıkan ve mizahi/eleştirel bir içeriğe sahip olan, alışılageldik tanımların yerine sıra dışı tanımların yer aldığı sözlüklerdir. Aykırı sözlüklerin en temel özelliği hem sözlüğün tanımlarındaki, hem hazırlanış yöntemindeki hem de sözlüğü oluşturan veritabanındaki sıra dışılıktır. Yapılan tanımların alışılmış sözlük tanımlarından farklı olmasının yanı sıra bu tanımlarda alaycı, mizahi, eleştirel ve kimi zaman da toplumsal değerlere ters düşen bir yaklaşım görülür. Bu çalışmada aykırı sözlüğün ne olduğu; Türkiye’de ve Dünyadaki belli başlı aykırı sözlüklerin hangileri olduğu ve bunların özellikleri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Béjoint, H. (1994). Modern Lexicography An Introduction, Oxford University Press, New York.
- Bierce, A. (2005). Şeytanın Sözlüğü (Çev: Cemal Atilla), Omega Yayınları, İstanbul.
- Bierce, A. ve Bufe, C. (2004). The Devil’s Dictionaries, The Best of The Devil’s Dictionary and The American Heretic’s Dictionary, See Sharp Press, Tucson, AZ.
- Celâl, M. (2003). Sevdâ Lûgati (Günümüz diline aktaran: Sevengül Sönmez), Okuyan Us Yayınları, İstanbul.
- Cromwell, M. (2002). The Anti-dictionary, A Selected List of Words Being Forced From The Modern
- Lexicon, Writers Club Press, USA. Fırat, A. S. (2007). Romantik Sözlük, Sinemis Yayınları, Ankara.
- Hartmann, R.R.K. ve James, G. (1998). Dictionary of Lexicography, Routledge, London.
- Kaliç, S. (2012). Şeytanın Türkçe Sözlüğü, Etik Yayınlar, İstanbul.
- Lloyd, J. ve Mitchinson, J. (2008). Afili Lügat (Çev: Duygu Akın), Domingo Yayınları, İstanbul.
- Michaux, A. (2010). Kadın Düşmanı Sözlük (Çev: Yiğit Bener), Can Yayınları, İstanbul.
- Özdemir, G. (2006a). Türkçe Kadın Sözlüğü / Türkçe-Kadın Kadın-Türkçe, Akis Kitap, İstanbul.
- Özdemir, G. (2006b). Türkçe Erkek Sözlüğü / Türkçe-Erkek Erkek-Türkçe, Akis Kitap, İstanbul.
- TDK (Kurul) (2011). Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- Tülek, L. (2007). Lumpen Sözlüğü, Sel Yayıncılık, İstanbul.
- Ural, A.A. (2011). Tek Kelimelik Sözlük, Şule Yayınları, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Nisan 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 15 Sayı: 2 |