INSTITUTIONAL POLITICAL ECONOMY OF THE PARTITION: SUDAN CASE

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 499 - 524, 30.12.2020

Tahsin Yamak

Öz

The aim of this study is analyze the reasons of the partition of Sudan into two countries Sudan and South Sudan, as a result of the civil wars that caused by colonial past, ethnic/religious instability and the internal conflicts, by using institutional economics and some examples from the World. The first reason for the partition of Sudan is the fragmented institutional structure caused by the long-standing ethnic/religious distinction between the northern and southern of the country and the other is the power struggle shaped by the dominance of oil and Nile River. The problem caused by the ongoing internal troubles in these countries is an obstacle to the establishment of an inclusive institutional structure that will ensure stability in the countries.

Anahtar Kelimeler

Sudan, South Sudan, Partition

Bölünmenin Kurumsal Ekonomi Politiği: Sudan Örneği

Öz

Bu çalışmanın amacı Sudan’ın, uzun yıllar süren kolonyal geçmişin yarattığı gergin atmosfer ile etnik ve dini çeşitliliğin oluşturduğu çatışmalar gibi süreklilik arz eden istikrarsızlık unsurlarının hegemonik güçler tarafından da manipüle edilmesini müteakip, yaşanan iç savaşlar neticesinde Sudan ve Güney Sudan olmak üzere iki ülkeye bölünmesinin nedenlerinin yeni kurumsal iktisadın teorik izahatlarından ve diğer ülke örneklerinden yararlanılmak suretiyle analiz edilmesidir. Yapılan çalışma ile Sudan’ın bölünmesinin esasen nedeninin, ülkenin kuzey ve güney kesimi arasında uzun zamandır devam eden etnik ve dini çatışmaların ortaya çıkardığı parçalı kurumsal yapının olumsuz atmosferi çerçevesinde şekillenen sorunlar bütünü ile doğal kaynak hâkimiyeti ekseninde gelişen güç mücadelesi olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte, bölünme sonrası süreçte her iki ülkede devam etmekte olan iç çatışmalar/ gerilimlerin neden olduğu sorunlar silsilesinin ise bu ülkelerde istikrarı temin edecek kapsayıcı kurumsal yapının tesis edilmesi önündeki en büyük engel olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sudan, Güney Sudan, Bölünme, Ekonomi Politik

Kaynakça

• Abdalla, Y. Elhadary, E. ve Samat, N. (2012). Political Economy and Urban Poverty in the Developing Countries: Lessons Learned from Sudan and Malaysia, Journal of Geography and Geology, 4(1), 212-223
• Acemoğlu, D. ve Robinson, J. A. (2013). Ulusların Düşüşü - Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri, (Çev. Velioğlu, F. R) 1. Baskı, Doğan Kitap, İstanbul.
• Ağır, B. S. (2014). Etnik Çatışmaların Yayılması ve Bölgesel Güvenliğe Etkileri: Kosova Örneği, Y.D.Ü Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 2-28.
• Akyol, E. ve Mohammed, Y. Y. (2016). Bölünmüş Toplumlarda Çoğunluk Esasına Dayanan Seçim Sisteminin Zorlukları ve Azınlıkların Temsili: Etiyopya Örneği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 26(2), 219-236.
• Akıncı, M. (2014). Ekonomik Özgürlükler ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki, Dora Yayınları, Bursa.
• Arısoy, İ.A. (2013). Balkan Paradoksu: Bir Parçalanma ve Bütünleşme Alanı Olarak Güneydoğu Avrupa, Avrasya Etüdleri, 43(1), 79-104.
• Aydın, H. (2014). Sudan’ın Sorunları ve Batı, Kırklareli Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi, Analiz No. 5, 4-19.
• Bayram M. Toker Ö. ve Özdemir H. Ö. (2016). Ekonomik Gelişme-Etnik Çatışma İlişkisine Dair Nitel Bir Analiz, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi 4(2), 1-16
• Bayram, M. (2014). Yerel ve Küresel Boyutlarıyla Darfur Sorunu, İçinde Ermağan, İ. (Ed.), Dünya Siyasetinde Afrika-1, Nobel Kitap, Ankara, 175-200.
• Bayram, M. (2016). Sudan’ın Etnopolitik Sorunlarını Besleyen Faktörlerin Tarihsel Bir Analizi. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,16, 197‐224.
• Bayram, M. (2017-a). Enerjeopolitik Müdahaleler ve Afrika’daki İç Savaşlar: Nijerya, Angolave Sudan Örnekleri, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1). 217-228.
• Bayram, M. (2017-b). Küresel Enerji Rekabeti ve Darfur Sorunu, Lap Lambert Academic Publishing, Türkçe Özel Seri, Balti.
• Bayram, M. ve Emiroğlu, H. (2016). Afrika’da Artan Çin Nüfuzunun Çok Yönlü Sonuçları, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(28), 501-516.
• BBC (2012). Country Case Study: South Sudan, Retrieved 10.07.2018, from http://downloads.bbc.co.uk/mediaaction/pdf/ssudan.pdf
• Bechtold, P. K. (2015). The Society and Its Environment, In Berry L. (Ed.) Sudan: A Country Study, Federal Research Division, Library of Congress, 5. Ed. 2. Chap, 62-141.
• Cobham, A. (2005). Causes Of Conflict in Sudan: Testing The Black Book, QEH Working Paper Series, 1-21.
• Collier, P. ve Hoeffler, A. (2002). The Political Economy of Secession, Retrieved 11.11.2018, from https://pdfs.semanticscholar.org/59af/2aa770c9b9bcdb9fa8ee14850bb36fe9d634.pdf
• Collins, R. O. (2008). A History of Modern Sudan, Cambridge University Press, Cambridge.
• Dalar, M. (2013). Tarihsel ve Siyasal Boyutuyla Darfur: Çatışma, İnsani Kriz, Uluslararası Müdahale ve Barış Şansı, Uluslararası Orta Doğu Barış Araştırmaları Merkezi Yayınları, Ankara.
• Degila, E. D. (2008). Armed Conflicts In The Sub-Saharan Afrıca Since The End Of The Cold War: An Analysis Of New Conflıctualıty In West Africa, Second World International Studies Conference (WISC), University of Ljubljana.
• DeLancey, V. (2015). The Economy, In Berry L. (Ed.), Sudan: A Country Study, Federal Research Division, Library of Congress, 5. Ed. 3. Chap, 141-221. Demir, Ö. (1996). Kurumcu İktisat. Vadi Yayınları. Ankara
• Embassy of The Kingdom of The Netherlands, (ty). Multi Annual Strategic Plan South Sudan 2012-2015, Retrieved 14.06.2018, from http://extwprlegs1.fao.org/docs/pdf/ssd148386.pdf
• Güler, B. A. (2003). Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye, Praksis, 9 Kış-Bahar, 93-116.
• Hasan, Y. F. (2007). Sudan Özelinde Türk-Afrika İlişkilerinin Bazı Yönleri, (Çev.) Bilgin, H.D. Yükselen Afrika ve Türkiye, TASAM, 285-295.
• Hegre, H. ve Nygard, H. M. (2015). Governance and Conflict Relapse. Journal of Conflict Resolution 59(6): 984-1016.
• Humphreys, M. (2005). Natural Resources, Conflict, and Conflict Resolution, Uncovering The Mechanisms, Journal Of Conflict Resolution, 49(4), 508-537.
• İnat K. (2004). Sudan: İç Savaş, Siyasal İslam ve Petrol Ekseninde 'Terörizm' Suçlaması, İçinde İnat, K. (Ed.) ABD'nin 'Haydut Devletleri', Değişim Yayınları, İstanbul, 63-105.
• Kaufmann, D. Kraay, A. ve Mastruzzi, M. (2010). The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issues, The World Bank Policy Research, Working Paper. No: 5430.
• Kavas, A. (2007). Osmanlı-Darfur Münasebetleri, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 16, 105-120.
• Knack, S. ve Keefer, P. (1995). Institutions and Economic Performance: Cross‐Country Tests Using Alternative Institutional Measures, Economics and Politics, 7(3), 207-227.
• Kock, P. D. (2011). The Politics of Resources, Resistance and Peripheries in Sudan, SAIIA Occasional Paper, No:86,4-26.
• Koçak, E. ve N. Uzay (2018). Demokrasi, Ekonomik Özgürlükler ve Ekonomik Büyüme: Kurumların Rolü Üzerine Bir Araştırma, Sosyoekonomi, 26(36), 81-102.
• Lutskiy, V. B. (2016). Arap Ülkelerinin Yakın Tarihi, (Çev. Keskin, T.), Yordam Kitap, İstanbul.
• Miguel, E. Satyanath, S. ve Sergenti, E. (2004). Economic Shocks and Civil Conflict: An Instrumental Variables Approach, Journal of Political Economy, 112(4), 725-753.
• Musso, G. (2011). From One Sudan To Two Sudan: From War To Peace?, ISPI, Working Paper No:40, 1-28
• North, D. (2002). Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans, (Çev. Çağali-Güven, G.) Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Ofcansky, T. P. (2015). Historical Setting, In Berry L. (Ed.) Sudan: A Country Study, Federal Research Division, Library of Congress, 5. Ed. 1. Chap, 1-59.
• Orakçı, S. (2017). Güney Sudan Kriz Raporu, Gözlem-Saha:10, İnsamer Yayınları, İstanbul.
• Orakçı, S. (2018). Sudan Raporu: Parçalanmadan Toparlanmaya, Araştırma: 70, İnsamer Yayınları, İstanbul.
• Orhan, Sevinç (2011). Yerleşik İktisatta Ortodoksi: Yeni Kurumsal İktisat. İçinde Ercan Eren ve Metin Sarfati (Der), İktisatta Yeni Yaklaşımlar, İstanbul: İletişim Yayınları, 1. Baskı, 59-87.
• Ottaway, M. ve El-Sadany, M. (2012). Sudan: From Conflict to Conflict, Carnegie Endowment for International Peace, Washington D.C.
• Öndül, U. B. (2015). Sudan’da Etnik Çatışma ve Çözüm Süreci, Y.L. Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdağ, A. (2017). Doğu Afrika’da İngiliz Emperyalizmi: İngiltere’nin Sudan’ı İşgali (1896-1898), OTAM, 42, 117-147.
• Özer, A. (2007). 11 Eylül, Bölünen Dünya, Huntington ve Çatışma, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2), 1-23.
• Özveren, E. (2007). Kurumsal İktisat: Aralanan Karakutu, İçinde E. Özveren (Der.), Kurumsal İktisat, Ankara: İmge Kitabevi, 15-45.
• Patey, L. A. (2007). State Rules: Oil Companies and Armed Conflict in Sudan, Third World Quarterly, 28(5), 997-1016.
• Rolandsen, Ø. H. (2005). Guerrilla Government, Political Changes in the Southern Sudan during the 1990s, Nordıska Afrıka Instıtutet, Sweeden.
• Rolandsen, Ø. H. ve Kindersley, N. (2017). South Sudan: A Political Economy Analysis, Norwegian Institute of International Affairs, Oslo.
• Ross, M. L. (2002). Oil, Drugs, and Diamonds: How Do Natural Resources Vary in their Impact on Civil War? Retrieved 18.05.2018, from http://www.libertyparkusafd.org/Hale/Special%20Reports%5CNatural%20Resource%20Wars%5COil%20Drugsand%20Diamonds%20--%20Resource%20Wars.pdf
• Ross, M. L. (2004). What Do We Know About Natural Resources and Civil War?, Journal of Peace Research 41(3), 337-356.
• Sullivan, P. J. ve Nasrallah, N. (2010). Improving Natural Resource Management In Sudan: A Strategy For Effective State Building And Conflict Resolution, USIP, Special Report 242, 1-19.
• Swain, A., (1997). Ethiopia, the Sudan, and Egypt: The Nile River Dispute, The Journal of Modern African Studies, 35(4) 675-694.
• Şahin, Y. (2013). Çatışma Kuramları ve Kimlik Temelli Çatışmalar; Teorik Bir Giriş, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(1), 32-55.
• Verney, P. vd. (1995). Sudan: Conflict And Minorities, Minority Rights Group International, Retrieved (14.05.2018), from http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.443.9147&rep=rep1&type=pdf
• Wassara, S. S. (2010). Rebels, Militias and Governance in Sudan, In (Ed.) Okumu, W. ve Ikelegbe, A., Militias, rebels and Islamists in Africa, Institute for Security Studies, 1st edition, chapter 9. 255-286
• World Bank, (2018/a). World Development Indicators, Retrieved 08.05.2018, from http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=2&country=SDN, SSD
• World Bank,(2018/b). Worldwide Governance Indicators, Retrieved 18.11.2018, from http://info.worldbank.org/governance/wgi/index.aspx#home
• World Bank, (2018/c). The World Bank In Sudan, Retrieved 21.12.2018, from http://www.worldbank.org/en/country/sudan/overview
• World Bank, (2018/d). The World Bank In South Sudan, Retrieved 21.12.2018, from http://www.worldbank.org/en/country/southsudan/overview
• Yılmaz, M. E. (2011). Etnik Çatışmalar Ve Birleşmiş Milletler Barış Güçleri, Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 89-107.